Όταν το αφεντικό της Αριστέας την κατηγόρησε ότι χρησιμοποιούσε το τηλέφωνό της στη δουλειά, ήξερε αμέσως ποιος του το είχε πει. «Του απάντησα ότι χρησιμοποιώ το τηλέφωνό μου μόνο κατά τη διάρκεια του γεύματος, κάτι που είναι αλήθεια. Ωστόσο, εκείνος είπε ότι ένας συνάδελφος τον είχε ενημερώσει για την "ανάρμοστη συμπεριφορά" μου και έπρεπε να λάβει μέτρα».
Ήταν η τελευταία κατηγορία -σε μια σειρά ψευδών κατηγοριών- που διατυπώθηκαν εναντίον της Αριστέας από το αφεντικό της. «Ξεσπούσε τακτικά την απογοήτευσή της πάνω μου και μια φορά ούρλιαζε στο πρόσωπό μου. Αυτό συνέβαινε μόνο όταν ήμασταν μόνες μας. Με έκανε να αισθάνομαι ότι έχανα το μυαλό μου».
Η πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μαντλίν Ολμπράιτ, η οποία πέθανε φέτος, είπε ως γνωστόν ότι «υπάρχει ειδικό μέρος στην κόλαση για τις γυναίκες, που δεν βοηθούν άλλες γυναίκες». Πρόκειται για μια φράση που χρησιμοποιείται συχνά σε σχέση με τον εργασιακό χώρο, ως ένας τρόπος να εμπνέονται οι γυναίκες εργαζόμενες να «ανεβάζουν» η μία την άλλη. Και όμως, ακόμη και το 2022, το συναίσθημα της ρήσης της Ολμπράιτ μοιάζει εντελώς ουτοπικό…
Το Workplace Bullying Institute διαπίστωσε ότι οι γυναίκες εκφοβίζονται κατά 80% από άλλες γυναίκες, ενώ άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που λογοδοτούν σε γυναίκες βιώνουν μεγαλύτερη συχνότητα εκφοβισμού, κακοποίησης και σαμποτάζ της εργασίας. Το φαινόμενο είναι τέτοιο που έχει ακόμη και όνομα: Σύνδρομο της βασίλισσας μέλισσας!
Χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις γυναίκες σε θέσεις εξουσίας, που σκόπιμα κρατούν πίσω άλλες γυναίκες λόγω του φύλου τους. Επινοήθηκε τη δεκαετία του 1970 και χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα.
Σύμφωνα με τη «Speak Out Revolution», μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που έχει ως αποστολή να σταματήσει την κουλτούρα της σιωπής γύρω από την παρενόχληση και τον εκφοβισμό στους χώρους εργασίας, οι πιο συνηθισμένες τοξικές συμπεριφορές που αναφέρθηκαν είναι οι χειριστικές συμπεριφορές (72%), οι καθημερινές υποτιμήσεις (67%) και η υπερβολική παρακολούθηση της εργασίας (62%).
Έρευνα της Glassdoor έδειξε, επίσης, ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να πέσουν θύματα εκφοβισμού από τους άνδρες, ενδεχομένως επειδή οι γυναίκες εργαζόμενες έχουν λιγότερη αυτοπεποίθηση στο να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
Αυτού του είδους η συμπεριφορά όχι μόνο είναι ανησυχητικά συχνή, αλλά έχει γίνει «κανονική». Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στη νέα σεζόν του «Emily in Paris», της επιτυχημένης σειράς του Netflix με πρωταγωνίστρια τη Lily Collins.
Βλέπουμε το αφεντικό της Emily, τη Sylvie, να έρχεται αντιμέτωπη με το αφεντικό της, τη Madeline, σε μια διαμάχη που φτάνει στο αποκορύφωμά της, όταν και οι δύο εμφανίζονται σε μια εκδήλωση φορώντας τα ίδια ρούχα.
Επίσης, ποιος ξεχνά τις πρόσφατες δηλώσεις της Κιμ Καρντάσιαν, η οποία πρόσφατα υποστήριξε ότι οποιοσδήποτε μπορεί να ξεπεράσει τα εμπόδια και να γίνει επιτυχημένος, αρκεί να προσπαθήσει αρκετά σκληρά. Για την ακρίβεια είπε: «Να σηκώσει τα οπίσθιά του και να δουλέψει».
Προφανώς, είναι αυτού του είδους οι συμπεριφορές, που συμβάλλουν στην τοξικότητα που βλέπουμε να εξελίσσεται μεταξύ των γυναικών στην εργασία, καλλιεργώντας μια κουλτούρα άγριου ανταγωνισμού. Δυστυχώς, οι ηγετικοί ρόλοι για τις γυναίκες, τις περισσότερες φορές, δεν είναι διαθέσιμοι, οπότε ο ανταγωνισμός αυξάνεται. Τουλάχιστον, αυτή φαίνεται να είναι η γενική θέση, που διατυπώνεται όταν προκύπτουν συγκρούσεις μεταξύ γυναικών στην εργασία. Αλλά δεν είναι πάντα τόσο ξεκάθαρο.
Θα ήταν εύκολο να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες που εκφοβίζουν άλλες γυναίκες στον εργασιακό τους χώρο, το κάνουν από απλή ζήλεια ή λόγω του συνδρόμου της βασίλισσας μέλισσας εν δράσει.
Όμως το ζήτημα είναι πολύ πιο σύνθετο. «Ο κόσμος είναι μια φρικτή, αλλά πολύ επιτυχημένη και αποτελεσματική πατριαρχία και όλοι μας μεγαλώνουμε για να ζούμε και να εργαζόμαστε μέσα σε αυτήν», εξηγεί η συγγραφέας, ψυχολόγος και διευθύνουσα σύμβουλος της Victim Focus, Dr Jessica Taylor.
«Οι γυναίκες και τα κορίτσια μαθαίνουν από νωρίς ότι βρίσκονται σε ανταγωνισμό με άλλες γυναίκες και κορίτσια. Ποια είναι η πιο όμορφη; Ποια είναι η πιο έξυπνη; Βλέπετε, μπορεί να υπάρχει μόνο μία».
Αυτή η νοοτροπία είναι που συχνά κάνει τις γυναίκες να δρουν η μία εναντίον της άλλης- η επιτυχία της μίας γυναίκας είναι το μειονέκτημα της άλλης.
Σήμερα, από τις 500 εταιρείες του καταλόγου «Fortune 500», μόλις το 8,8% των διευθύνοντων συμβούλων είναι γυναίκες. Και αυτό θεωρείται βελτίωση σε σύγκριση με τα προηγούμενα ποσοστά.
Ευτυχώς, οι εργοδότες ευαισθητοποιούνται για το θέμα του εκφοβισμού στον χώρο εργασίας, μεταξύ γυναικών ή όχι. Οι μεγαλύτερες εταιρείες είναι συνήθως καλά εξοπλισμένες με τμήματα ανθρώπινου δυναμικού, που είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τέτοια περιστατικά. Ωστόσο, για να ενθαρρυνθούν οι γυναίκες να μιλήσουν κατά του εκφοβισμού στον χώρο εργασίας, θα μπορούσε επίσης να χρειαστεί μια ευρύτερη αλλαγή κουλτούρας.
Είναι σαφές ότι χρειάζεται ακόμη να γίνει δουλειά στους χώρους εργασίας, προκειμένου οι γυναίκες να αισθάνονται ασφαλείς και σίγουρες στον εργασιακό χώρο.
Σε ατομικό επίπεδο, ωστόσο, τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα. Το να μάθει κανείς να μην αντιδρά σε κάθε είδους εκφοβισμό είναι ζωτικής σημασίας, όταν πρόκειται να αποτρέψει τη χειροτέρευσή του. Αυτό σημαίνει να αντισταθείτε στην ανάγκη να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας έναντι ψευδών κατηγοριών, για παράδειγμα, και να δαγκώνετε τη γλώσσα σας όταν έρχεστε αντιμέτωποι με σκληρά ή συγκαταβατικά σχόλια.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
