Τελικά το χτύπημα ήρθε εκ των έσω. Η ψηφοφορία του νομοσχεδίου Μερτς για το μεταναστευτικό δεν αναβλήθηκε όπως αρχικά επιχείρησε η ηγεσία των Φιλελευθέρων για λόγους, που μόνο η ίδια μπορεί να γνωρίζει. Η εκτίμηση των περισσότερων είναι πάντως ότι το κίνητρό τους ήταν καθαρά εκλογικό, αφού είδαν τις αντιδράσεις, που προκάλεσε και στο δικό τους κοινό η συμπόρευση με την Εναλλακτική για τη Γερμανία την περασμένη Τετάρτη, με τις δημοσκοπήσεις να τους κρατούν σταθερά κάτω από το όριο του 5% που απαιτείται για την είσοδό τους στη Βουλή. Το ίδιο απόγευμα ψήφισαν κατά της αναβολής σε ανάλογη πρόταση που κατέθεσαν Πράσινοι και Σοσιαλδημοκράτες.
Όμως ο Μερτς υποχρεώθηκε σε μια προσωπική πολιτική ήττα, αφού ήταν και 12 δικοί του βουλευτές που απείχαν για να μην εγκρίνουν ένα σχέδιο, που ο ίδιος είχε υπερασπιστεί με πάθος, ως κάτι το αυτονόητο. Ίσως η παρέμβαση της Μέρκελ να ήταν κάτι, που δε μπόρεσαν να αγνοήσουν όλοι. Διαρροές είχαν επίσης και οι Φιλελεύθεροι, που πλήρωσαν τα «μπρος πίσω» στη στάση τους. Αντίθετα «εντός γραμμής» και οι 75 της ΑfD. Ανήκουν στους κερδισμένους της ημέρας για μια ακόμα φορά το τελευταίο διάστημα.
Μια πρόβα τζενεράλε;
Σώθηκε η τιμή της γερμανικής δημοκρατίας; Το πακέτο μέτρων του Φρίντριχ Μερτς που τελικά απορρίφθηκε με 349 κατά έναντι 338 υπέρ, πιθανώς θα κοβόταν στην Άνω Βουλή (Μπούντεσρατ). Αρκετοί πρωθυπουργοί κρατιδίων, ακόμα και Χριστιανοδημοκράτες έχουν προειδοποιήσει ότι δεν θα δώσουν τη συγκατάθεσή τους. Ίσως εδώ να έπαιξε ρόλο και η παρέμβαση της Άνγκελα Μέρκελ.
Πιθανώς ο ίδιος ο επικεφαλής της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης να υποψιαζόταν ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. Ήθελε λοιπόν αφενός να μετρήσει τις αντιδράσεις και αφετέρου να στείλει ένα μήνυμα ότι στην επόμενη Βουλή προτίθεται να ρίξει το «φράγμα» και να μετατρέψει σε κανονικότητα την υπερψήφιση νόμων με πλειοψηφία, που μπορεί να προκύπτει κατά περίπτωση και από τη στήριξη της AfD, για νόμους που θα «θέλει και ο λαός». Δεν δίστασε να εκμεταλλευτεί συναισθηματικά για να αιτιολογήσει τη στάση του και τις δολοφονικές επιθέσεις σε Μαγδεμβούργο και Ασάφενμπουργκ.
Η εμμονή της «απομερκελοποίησης»
Είναι και αυτή μια πτυχή της «απομερκελοποίησης» της CDU. Ο Μερτς κάθε άλλο παρά τυχαία φρόντισε να τονίσει αρκετές φορές στην ομιλία του στη Βουλή την Παρασκευή, αυτό που λένε εσχάτως πολλοί Ευρωπαίοι συντηρητικοί, θέτοντας στις δυνάμεις του «δημοκρατικού τόξου» το δίλημμα: «Ή θα υιοθετήσετε όλοι μαζί μας πιο συντηρητικές θέσεις ή θα βρούμε άλλες εναλλακτικές δεξιότερα για να τις επιβάλλουμε». Αυτή όμως δεν μπορεί να είναι μια σταθερή βάση διαλόγου για το μεσαίο χώρο, στον οποίο ισχυρίζεται ότι πιστεύει και απευθύνεται ο Μερτς. Η ανυποχωρητικότητά του, η αδιαφορία του για αντιδράσεις λειτουργεί και ως δήλωση απόρριψης της ιδέας ενός επόμενου «μεγάλου συνασπισμού». Η ήττα του σε αυτή την ψηφοφορία δεν αναμένεται να τον αποθαρρύνει. Η επιστροφή του με ένα ανάλογο ή ακόμα πιο σκληρό μέτρο μετά τις εκλογές θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, εφόσον γίνει καγκελάριος.
Οι ντρίπλες και η ουσία
Η οριακή απόρριψη δεν αλλάζει την ουσία της υπόθεσης. Στη Γερμανία λέγονται (και πιθανώς θα αποφασίζονται) πράγματα, που μέχρι πρότινος κατατάσσονταν στην κατηγορία του πολιτικά απαράδεκτου. Αυτό έχει - εκτός όλων των άλλων - σαν αποτέλεσμα μια πόλωση άνευ προηγουμένου, με αιχμή φυσικά το μεταναστευτικό, και μάλιστα σε μια φάση του που δεν είναι οξεία. Αν υπάρχει κάτι θετικό σε όλο αυτό είναι σίγουρα ότι σηκώθηκαν από τον καναπέ τους και εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που αισθάνθηκαν ότι απειλείται η πεμπτουσία της δημοκρατίας και θεώρησαν υποχρέωσή τους να την προστατέψουν, κατεβαίνοντας στους δρόμους.
Μήνυμα προς την Ευρώπη
Το μήνυμα που εκπέμπεται από το Βερολίνο έχει αποδέκτη και την ΕΕ. Πολλά από αυτά που προτείνει ο Μερτς είναι αντίθετα με το «ευρωπαϊκό κεκτημένο». Σύμφωνα με τη Σένγκεν, οι μόνιμοι συνοριακοί έλεγχοι είναι παράνομοι ήδη από το 1995. Μια γενική απαγόρευση εισόδου για άτομα χωρίς έγγραφα ή από συγκεκριμένη τρίτη χώρα θα παραβίαζε επίσης αυτόν τον κώδικα, καθώς και το δικαίωμα ασύλου σύμφωνα με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, την οδηγία της ΕΕ για τις διαδικασίες ασύλου, τη Σύμβαση της Γενεύης για τους πρόσφυγες.
Θα παραβιαζόταν επίσης η προστασία από την επαναπροώθηση (pushback) που κατοχυρώνεται στο διεθνές δίκαιο - ένα μάθημα που κληρονομήθηκε από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ξεχάστηκε και η αρχή της αναλογικότητας που κατοχυρώνεται στις Συνθήκες της ΕΕ και απαιτεί ξεχωριστή ατομική εξέταση κάθε περίπτωσης. Υπάρχει επίσης η υποχρέωση σεβασμού των δικαιωμάτων των παιδιών. Όλα αυτά δεν είναι απλώς νομικές λεπτομέρειες. Έχουν έναν πολύ πυκνό πολιτικό πυρήνα.
Ευρωπαίοι και Χριστιανοί;
Η Χριστιανοδημοκρατία στη Δυτική Ευρώπη είχε πάντα τον ευρωπαϊσμό ως σημαία της, ειδικά από τη στιγμή που κατόρθωσε να αφαιρέσει από το «ομοσπονδιακό όραμα» κάποιες ρομαντικές ιδέες Αριστερών, όπως ο Αλτιέρο Σπινέλι. Το γεγονός ότι μια σειρά από κόμματά της δείχνουν διάθεση να ξεκινήσουν από εθνικό επίπεδο την αναίρεση παγιωμένων κοινοτικών αποφάσεων είναι μια τομή στην ιστορία της ΕΕ. Επιβεβαιώνεται και από τη στάση του ΕΛΚ στο Ευρωκοινοβούλιο.
Ρομαντικοί δεν υπάρχουν όμως μόνο στην Αριστερά. Κάποιοι εκπρόσωποι της Εκκλησίας που δραστηριοποιούνται ανθρωπιστικά, με επίκεντρο το προσφυγικό έφτασαν να αναρωτηθούν αν η CDU/ CSU συνεχίζει να τιμά το αρχικό «C» του ονόματός της, τις παραδοσιακές αξίες δηλαδή του Χριστιανισμού, όπως αυτοί τον κατανοούν. Δεν είναι μια θεολογική αναζήτηση. Αλλά ένα πολύ επίμονο πολιτικό ερώτημα. Ένα από τα πολλά που προκύπτουν ενόψει γερμανικών εκλογών και θα συνεχίζουν να υφίστανται και μετά από αυτές.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
