Ήταν μια ιστορική τελετή μνήμης σήμερα στη Βαρσοβία για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από την εξέγερση στο Γκέτο της Βαρσοβίας, στις 19 Απριλίου του 1943. Τότε εκατοντάδες Εβραίοι που είχαν εναπομείνει στο Γκέτο, επιβιώνοντας κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, ξεσηκώθηκαν ενάντια στους Γερμανούς κατακτητές, οι οποίοι κατέπνιξαν την εξέγερση με μεγάλη βιαιότητα, πυρπολώντας το Γκέτο. Οι μάχες διήρκεσαν μέχρι τις 16 Μαΐου και έληξαν με την καταστροφή της Μεγάλης Συναγωγής της Βαρσοβίας.
Στις 19 Απριλίου 2023, για πρώτη φορά, ένας Γερμανός πρόεδρος, εν προκειμένω ο σοσιαλδημοκράτης Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, απηύθυνε στο συγκεντρωμένο πλήθος- έχοντας δίπλα του τους ομολόγους τους από την Πολωνία, Αντρέι Ντούντα και το Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτσογκ- επιμνημόσυνη ομιλία για τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στη Βαρσοβία. Άλλωστε ο συγκεκριμένος τόπος αποτελεί σύμβολο της γερμανο-πολωνικής συμφιλίωσης από το 1970, όταν ο τότε Γερμανός καγκελάριος Βίλι Μπραντ έπεσε στα γόνατα ταπεινά, για να τιμήσει τους νεκρούς του Ολοκαυτώματος.
«Ζητώ συγχώρεση»
«Στέκομαι ενώπιόν σας σήμερα και ζητώ τη συγχώρεσή σας για τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει εδώ οι Γερμανοί», ανέφερε από τη Βαρσοβία το πρωί της Τρίτης ο Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ σε κλίμα συγκίνησης. «Οι Γερμανοί σχεδίασαν και εκτέλεσαν σχολαστικά το Ολοκαύτωμα, αυτά το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Με ασύλληπτη βαναυσότητα και απανθρωπιά καταδίωξαν, υποδούλωσαν και δολοφόνησαν τους Εβραίους της Ευρώπης, τους Εβραίους της Βαρσοβίας» υπογράμμισε ο Γερμανός πρόεδρος στην ομιλία του, επαναλαμβάνοντας το «ποτέ ξανά» και χαρακτηρίζοντας, ενώπιων των προέδρων της Πολωνίας και του Ισραήλ, «δώAP ρο» την μεταπολεμική συμφιλίωση.
«Στις φιλελεύθερες δημοκρατίες η δύναμή μας μεγαλώνει όταν ενεργούμε από κοινού, ενωμένοι» τόνισε χαρακτηριστικά. Ο Γερμανός πρόεδρος όμως θέλησε να στείλει και ένα μήνυμα προς τη Μόσχα, την ώρα που, εν έτει 2023, ένας νέος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας μαίνεται στην Ουκρανία, στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Για άλλη μια φορά, από τη Βαρσοβία και σε έντονα φορτισμένα ιστορικά και συμβολικά κλίμα, επανέλαβε την αμέριστη στήριξη της Γερμανίας προς την Ουκρανία με κάθε μέσο.
Οι πολεμικές αποζημιώσεις απουσίαζαν, αλλά…
Σύμφωνα με πληροφορίες από το πολωνικό πρόγραμμα της DW και την ανταποκρίτρια Μάγκντα Γκβοντς-Πάλοκατ, που βρίσκεται στην πολωνική πρωτεύουσα, η σημερινή ημέρα στη Βαρσοβία και οι επαφές των τριών προέδρων κινήθηκαν πράγματι σε κλίμα ενότητας, αποτίοντας φόρο τιμής με περισσυλογή και βαθύ σεβασμό στα θύματα του ναζιστικού ολέθρου. Μάλιστα ο Πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα δεν έκανε καμία δημόσια αναφορά στο θέμα των πολωνικών αξιώσεων για αποζημιώσεις ύψους 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ και επέλεξε να κρατήσει, τουλάχιστον στο πλαίσιο της σημερινής Ημέρας Μνήμης, χαμηλούς τόνους.
Σύμφωνα πάντως με ρεπορτάζ του Πολωνού ανταποκριτή Γιάτσεκ Λέπιαρς, λίγες μόλις ώρες πριν από την άφιξη του Γερμανού προέδρου στη Βαρσοβία, η πολωνική κυβέρνηση ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με την ανάγκη ρύθμισης του ζητήματος της καταβολής πολεμικών αποζημιώσεων και επανορθώσεων που απορρέουν από τη γερμανική κατοχή του Τρίτου Ράιχ στην Πολωνία. Σημειωτέον ότι ο πρωθυπουργός της χώρας Ματέους Μοραβιέτσκι και ο πρόεδρος Αντρέι Ντούντα προέρχονται από το ίδιο κόμμα (PiS).
O αν. υπ. Εξωτερικών της Πολωνίας και αρμόδιος για τα θέματα αυτά, Aρκάντιους Μουλάρτσικ, ανακοίνωσε μάλιστα ότι το εν λόγω ψήφισμα θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για μια δεύτερη διπλωματική νότα προς τη γερμανική κυβέρνηση για το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων και επανορθώσεων. Όπως σημειώνει ο Πολωνός δημοσιογράφος, η προηγούμενη ρηματική διακοίνωση της Βαρσοβίας προς το Βερολίνο είχε επιλεχθεί να σταλεί επί τούτου στο Βερολίνο στις 3 Οκτωβρίου 2022, την Ημέρα της Γερμανικής Ενότητας. Η απάντηση του γερμανικού υπ. Εξωτερικών κινήθηκε στην πάγια γραμμή της μεταπολεμικής Γερμανίας: «Το ζήτημα έχει κλείσει».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
