Οδηγός ευρωεκλογών για εκείνους που βαριούνται (αλλά δεν ξέρουν)

Της Αθηνάς Παπακώστα

Οι ευρω-κάλπες άνοιξαν την Πέμπτη στην Ολλανδία με τη διαδικασία να ολοκληρώνεται την Κυριακή τα μεσάνυχτα, ώρα Ελλάδας, όταν θα κλείσουν οι κάλπες στην Ιταλία. 

Τα μαθηματικά των ευρωεκλογών

Η εκλογή των μελών του Ευρωκοινοβουλίου γίνεται με άμεση καθολική ψηφοφορία.

Ψηφίζουν και τα 27 Κράτη - Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τουλάχιστον 373 εκατομμύρια Ευρωπαίοι καλούνται να εκλέξουν τους αντιπροσώπους τους ανάμεσα σε 200 κόμματα.

Ο αριθμός των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που εκλέγονται από κάθε Κράτος-Μέλος εξαρτάται από το μέγεθος του πληθυσμού. Για παράδειγμα, η Μάλτα εκλέγει έξι ευρωβουλευτές. Το ίδιο ισχύει για το Λουξεμβούργο και την Κύπρο, ενώ η Γερμανία εκλέγει 96 ευρωβουλευτές.

Το 2019 εξελέγησαν, συνολικά, 751 ευρωβουλευτές. Μετά την αποχώρηση, όμως, του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020, ο συνολικός αριθμός των ευρωβουλευτών μειώθηκε στους 705. Οι 73 έδρες που αναλογούσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο αναδιανεμήθηκαν σε άλλα Κράτη - Μέλη.

Φέτος, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εκλεγούν, επιπλέον, 15 μέλη ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό ευρωβουλευτών στους 720. Συνολικά, 12 Κράτη-Μέλη θα μετρούν επιπλέον 12 ευρωβουλευτές αλλά το Ευρωκοινοβούλιο θα μετρά 31 λιγότερους από το 2019.

Στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., δικαίωμα ψήφου έχουν οι πολίτες άνω των 18 ετών, εκτός από την Ελλάδα (άνω των 17 ετών), τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Αυστρία και τη Μάλτα (άνω των 16 ετών).

Με το βλέμμα στραμμένο στη συμμετοχή

Ζητούμενο που στοιχειώνει την Ευρωπαϊκή Ένωση από το 1979, όταν άρχισαν να διεξάγονται οι ευρωεκλογές και οι Ευρωπαίοι πολίτες προσήλθαν για πρώτη φορά στην κάλπη στην πρώτη άμεση εκλογή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής καταγράφηκε το 2014 και δεν ξεπερνούσε το 42,6%.

Σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο το ενδιαφέρον για τις φετινές Ευρωεκλογές είναι αυξημένο, με το 71% περίπου των Ευρωπαίων να δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν τα κόμματα της ακροδεξιάς τα οποία καταγράφουν άνοδο στη Γηραιά ήπειρο.

Η σχετική συζήτηση έχει ανοίξει εδώ και μήνες, αφού Ακροδεξιά κόμματα έχουν κερδίσει τις εκλογές σε Ιταλία και Ολλανδία, ενώ τις τελευταίες εβδομάδες στη Γαλλία η ακροδεξιά οδηγεί τις δημοσκοπήσεις, όπως, αντίστοιχα, συμβαίνει και στην Αυστρία και το Βέλγιο.

Σύμφωνα δε με δείγματα των γκάλοπ τα ακροδεξιά κόμματα αναμένεται να εξασφαλίσουν τις τρεις από κάθε 10 ψήφους και η ακροδεξιά να κατορθώσει να αναδειχθεί σε μία πανίσχυρη δύναμη εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Κύρια ζητήματα που απασχολούν τους ψηφοφόρους

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η άμυνα και η ασφάλεια απασχολούν περισσότερο τους Ευρωπαίους με την οικονομία, την απασχόληση και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, τη δημόσια υγεία, την κλιματική αλλαγή και το μέλλον της Ευρώπης να ακολουθούν.

Οι πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου

• Κoιvoβoυλευτική Ομάδα τoυ Ευρωπαϊκoύ Λαϊκoύ Κόμματoς (Χριστιαvoδημoκράτες)

Σήμερα κατέχει τις περισσότερες έδρες (176 από τις 705) και σε αυτή την πολιτική ομάδα ανήκει η νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, διεκδικώντας δεύτερη πενταετή θητεία στην ηγεσία της Κομισιόν.

• Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με 139 έδρες.

• Renew Europe Group (Ανανεώστε την Ευρώπη)

Με 102 έδρες στο απερχόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί την τρίτη σε δύναμη πολιτική ομάδα. Γεννήθηκε από την παλιά Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη (ALDE) και σε αυτή συμμετέχει το κόμμα του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, «Αναγέννηση». Δημοσκόποι κρίνουν ότι θα καταγράψει απώλειες. 

• Ομάδα τωv Πρασίvωv / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία

Τέταρτη δύναμη με 72 έδρες. Σύμφωνα όμως με τις δημοσκοπήσεις θα υποστεί βέβαιο πλήγμα από τις ακροδεξιές πολιτικές ομάδες.

• Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών

Ακροδεξιά ομάδα στην οποία μετέχουν μεταξύ άλλων – εκτός από το κόμμα της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, «Αδέλφια της Ιταλίας» –  το ακροδεξιό κόμμα Vox της Ισπανίας, το ακροδεξιό πρώην κυβερνών κόμμα της Πολωνίας, Νόμος και Δικαιοσύνη, το  φινλανδικό Finns της Ρίικα Πούρα, μέρος της φινλανδικής κυβέρνησης, αλλά και οι ακροδεξιοί Σουηδοί Δημοκράτες του Τζίμι Άκερσον που στηρίζουν τη σουηδική κυβέρνηση εντός του κοινοβουλίου, χωρίς να μετέχουν σε αυτή. Σήμερα μετρά 68 έδρες.

• Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας

Αποτελεί την πιο σκληρή ομάδα ακροδεξιών κομμάτων της Ευρώπης στην οποία ανήκουν η Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπεν στη Γαλλία,  η Λέγκα του Βορρά του Ιταλού Ματέο Σαλβίνι, το Κόμμα της Ελευθερίας του Ολλανδού Γκερτ Βιλντερς, το αυστριακό Κόμμα της Ελευθερίας αλλά και το φλαμανδικό Vlaams Belang του Βελγίου. Από αυτή παρελθόν πλέον αποτελεί το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD). Στο απερχόμενο ευρωκοινοβούλιο μετρά 59 έδρες.

·      Ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- GUE/NGL

Με 37 έδρες σήμερα, προβλέπεται στις φετινές Ευρωεκλογές να κερδίσει επιπλέον δύο.

Οι ευρωβουλευτές που δεν ανήκουν σε καμία πολιτική ομάδα της Ευρωβουλής, οι Μη Εγγεγραμμένοι (NI), έχουν σήμερα 61 έδρες και σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις αναμένεται να τις αυξήσουν.

Μετά τις ευρωκάλπες

Οι ευρωβουλευτές καλούνται να επιλέξουν τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου στην πρώτη συνεδρίαση της Ολομέλειας από τις 16 έως τις 19 Ιουλίου. Στη συνέχεια και πιθανώς τον Σεπτέμβριο, έπειτα από εβδομάδες διαπραγματεύσεων, θα προτείνουν πρόεδρο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Φαβορί θεωρείται η νυν πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και για να παραμείνει και τα επόμενα πέντε έτη στο Μπερλεμόν, την έδρα της Επιτροπής, θα χρειαστεί τη στήριξη τουλάχιστον 361 βουλευτών αλλά και την υποστήριξη από την ειδική πλειοψηφία των 27 ηγετών των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.