Αλλά δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια ελιγμών.Από την ώρα ανάληψης των καθηκόντων του, ο Βρετανός πρωθυπουργός των Εργατικών Κιρ Στάρμερ προσπαθεί να εδραιώσει καλές σχέσεις με την ΕΕ με μια ειλικρινή επίθεση γοητείας. Γίνεται πολύς λόγος για μια «νέα αρχή», μετά τη συχνά ψυχρή ατμόσφαιρα υπό την προηγούμενη συντηρητική κυβέρνηση. Οι πρώτοι προορισμοί του νέου επικεφαλής της κυβέρνησης ήταν το Βερολίνο, το Παρίσι και οι Βρυξέλλες.
Ο Στάρμερ έχει σίγουρα συναντήσει θερμό κλίμα εκεί. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Αντόνιο Κόστα έχει ήδη προσκαλέσει τον πρωθυπουργό σε ανεπίσημη συνάντηση των αρχηγών κυβερνήσεων το νέο έτος. Ο Βρετανός Εργατικός προγραμματίζει τακτικές συναντήσεις υψηλού επιπέδου με την πρόεδρο της Επιτροπής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Αγαπητέ Κιρ, σε αυτούς τους πολύ αβέβαιους καιρούς, οι ομοϊδεάτες εταίροι όπως εμείς πρέπει να συνεργαστούν στενότερα», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στις αρχές Οκτωβρίου.
Νέες συμφωνίες βρίσκονται στον ορίζοντα. Για παράδειγμα, είναι πιθανό να υπάρξει η λεγόμενη συμφωνία SPS, η οποία θα διευκολύνει τους ελέγχους σε τρόφιμα, ζώντα ζώα, ζωοτροφές, φυτά και σπόρους. Οι δύο εταίροι έρχονται επίσης πιο κοντά στους τομείς της συνεργασίας στον τομέα των εξοπλισμών και της άμυνας- το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ήδη συνάψει αντίστοιχη συμφωνία με τη Γερμανία.
Υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες, ιδίως από το Ηνωμένο Βασίλειο, για την αναθεώρηση της εμπορικής συμφωνίας που συνήψαν οι Βρυξέλλες και το Λονδίνο τα Χριστούγεννα του 2020. Αλλά η ΕΕ βάζει φρένο: δεν θα υπάρξουν πραγματικά δραστικές αλλαγές και η συμφωνία δεν θα ανοίξει ξανά, λέει διπλωμάτης που έχει εικόνα των συνομιλιών.
Οι κόκκινες γραμμές του Στάρμερ
Σε κάθε περίπτωση, είναι αμφίβολο πόσα περιθώρια ελιγμών υπάρχουν. Ο Στάρμερ έχει χαράξει αρκετές κόκκινες γραμμές: καμία επιστροφή στην ενιαία αγορά της ΕΕ και στην τελωνειακή ένωση, από την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε πριν από τέσσερα χρόνια, την 1η Ιανουαρίου 2021. Και κανένα κοινό πρόγραμμα για την ανταλλαγή νέων, όπως ζητά η ΕΕ. Αυτό θα επέτρεπε στους νέους ηλικίας 18 έως 30 ετών να σπουδάσουν ή να εργαστούν στην ΕΕ ή στο Ηνωμένο Βασίλειο για έως και δύο χρόνια χωρίς θεώρηση.
Το Brexit έπληξε ιδιαίτερα σκληρά τον τομέα των διαπροσωπικών σχέσεων. Ο αριθμός των Γερμανών φοιτητών στο Ηνωμένο Βασίλειο μειώνεται σταθερά έκτοτε. Σύμφωνα με τη βρετανική στατιστική υπηρεσία για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ο αριθμός των φοιτητών παρέμεινε σχετικά σταθερός σε λίγο κάτω από 14.000 μεταξύ 2016 και 2019. Μετά το Brexit, συρρικνώνεται σταθερά, πέφτοντας σε 8.240 το 2022/2023.
Σύμφωνα με τη Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (DAAD), ο κορωνοϊός ευθύνεται μόνο κατά ένα μικρό μέρος για αυτό. «Η απότομη μείωση από το 2020/2021 έχει να κάνει με την εφαρμογή του Brexit από την 1η Ιανουαρίου 2020 και τη σημαντική αύξηση των διδάκτρων για τους αλλοδαπούς, καθώς και με τους κανονισμούς για τις θεωρήσεις», αναφέρει σε απάντηση σε ερώτημα του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των οργανώσεων που εκπροσωπούνται στην AJA (Arbeitskreis gemeinnütziger Jugendaustausch - Ομάδα Εργασίας για μη κερδοσκοπικές ανταλλαγές νέων) σημαντικά περισσότεροι μαθητές περνούν πλέον μόνο έξι μήνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, αντί για ένα έτος. «Μια ανταλλαγή μαθητών για ένα έτος κοστίζει πλέον συχνά πάνω από 20.000 ευρώ», αναφέρεται.
Ταξίδια χωρίς βίζα
Προκειμένου να βελτιωθούν οι ακαδημαϊκές ανταλλαγές, η DAAD θα ήθελε οι Βρετανοί να ενταχθούν και πάλι στο πρόγραμμα Erasmus. Θα πρέπει επίσης να υπάρξουν καλύτερες ευκαιρίες για τους φοιτητές ανταλλαγής να κάνουν πρακτική άσκηση. Αυτό δεν είναι αναμενόμενο βραχυπρόθεσμα. Η Επιτροπή δήλωσε: «Μέχρι στιγμής, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει εκδηλώσει κανένα ενδιαφέρον για την επανένταξή του στο πρόγραμμα Erasmus+».
Η μεγαλύτερη κινητικότητα είναι επίσης σημαντική για την οικονομία. «Μια ιδιαίτερη χριστουγεννιάτικη ευχή θα ήταν σοβαρές αλλαγές στη μετανάστευση», εξηγεί ο Αλεξάντερ φον Μάσενμπαχ από το Βρετανικό Εμπορικό Επιμελητήριο της Γερμανίας (BCCG). Αυτό θα περιλάμβανε την απλούστευση των διαδικασιών έκδοσης βίζας για τους ειδικευμένους εργαζόμενους, την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και τη βελτίωση της ελεύθερης κυκλοφορίας των ειδικευμένων εργαζομένων.
Ούτε αυτό προβλέπεται. «Έχω ξεκαθαρίσει από την αρχή ότι η ελεύθερη μετακίνηση αποτελεί κόκκινη γραμμή για εμάς και δεν έχουμε κανένα σχέδιο σε σχέση με την ελεύθερη μετακίνηση σε οποιοδήποτε επίπεδο», δήλωσε πρόσφατα ο Στάρμερ στην εφημερίδα Sun.
Απίθανα τα σημαντικά βήματα προσέγγισης
Η στάση αυτή δείχνει έλλειψη κατανόησης. Σε συνεντεύξεις του στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης, ο Γερμανός πρέσβης Μ. Μπέργκερ τονίζει τακτικά ότι ένα «πρόγραμμα κινητικότητας των νέων» - σε αντίθεση με ό,τι ισχυρίζεται το Λονδίνο - δεν σημαίνει ανεπιθύμητη μετανάστευση από την πίσω πόρτα, και αντίθετα προσφέρει πλεονεκτήματα για όλες τις πλευρές. Η Ένωση του Βρετανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου ζητά επίσης παραχωρήσεις - και δώδεκα άλλα μέτρα για τη μείωση της γραφειοκρατίας, που δημιουργεί το Brexit.
Επομένως, είναι απίθανο ο θετικός τόνος να ακολουθηθεί από σημαντικά βήματα προσέγγισης μετά την ιστορική ρήξη του Brexit. Ο φόβος του Στάρμερ και του σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματός του για τους φωνακλάδες σκληροπυρηνικούς, όπως το δεξιό λαϊκιστικό κόμμα Reform UK υπό τον Νάιτζελ Φάρατζ, θεωρείται επίσης πολύ μεγάλος. Ο πρωτεργάτης του Brexit υπερηφανεύεται για τους στενούς δεσμούς του με τον μελλοντικό πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον σύμμαχό του Ίλον Μασκ - ο οποίος παρεμβαίνει σήμερα δυνατά στη βρετανική πολιτική και θα μπορούσε να στηρίξει με εκατομμύρια το Reform UK.
Επιμέλεια: Κώστας Αργυρός
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
