Καθώς οι επιπτώσεις από την ανατροπή των παγκόσμιων εμπορικών ισορροπιών από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ γίνονται αισθητές στους εμπορικούς εταίρους, οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται παγιδευμένες στο επίκεντρο της εμπορικής σύγκρουσης των ΗΠΑ με την Κίνα.
Οι ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ διαπραγμάτευσης και αντιπαράθεσης, με στόχο να αποφύγουν της παράπλευρες απώλειες, αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι New York Times.
Η Κίνα για χρόνια αποτελούσε οικονομική πρόκληση για την Ευρώπη. Τώρα, θα μπορούσε να εξελιχθεί σε οικονομική καταστροφή.
Παράγει τεράστιο όγκο τεχνητών φθηνών προϊόντων, ηλεκτρικά οχήματα με μεγάλη επιδότηση, ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, παιχνίδια, χάλυβα εμπορικής ποιότητας και άλλα και μεγάλο μέρος αυτών προοριζόταν για την αμερικανική αγορά, γνωστή για την τεράστια ζήτηση.
Ωστόσο, με πολλά από αυτά τα προϊόντα να υπόκεινται στους δασμούς που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, αυξάνονται οι φόβοι ότι θα διοχετευθούν στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να πλήξουν τις τοπικές βιομηχανίες σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία μεταξύ άλλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Το πρόβλημα της υπερπαραγωγής απασχολεί πλέον τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες», δήλωσε η Liana Fix, συνεργάτιδα του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων με έδρα την Ουάσινγκτον. «Υπάρχει μια γενικότερη τάση και αίσθηση στην Ευρώπη ότι, τώρα πρέπει να υπερασπιστεί τον εαυτό της και να προστατευτεί».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεσμεύτηκε να «συνεργαστεί εποικοδομητικά» με την Κίνα, ενώ ταυτόχρονα προειδοποίησε για τις «έμμεσες συνέπειες» των αμερικανικών δασμών και δήλωσε ότι θα παρακολουθεί στενά τις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων. Μια νέα ειδική ομάδα θα ελέγχει τις εισαγωγές για ενδείξεις ντάμπινγκ.
«Δεν μπορούμε να απορροφήσουμε την παγκόσμια υπερπαραγωγή ούτε θα αποδεχτούμε ντάμπινγκ στην αγορά μας», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν καθώς τέθηκαν σε ισχύ οι δασμοί του Τραμπ.
Το αυστηρό αλλά μετρημένο μήνυμά της προς Κίνα και Ηνωμένες Πολιτείες έχει εντυπωσιάσει ειδικούς στο εμπόριο, οι οποίοι θεωρούν ότι αποτελεί ίσως τη μοναδική ευκαιρία της Ευρώπης να αποφύγει μια οικονομική κρίση. Η Janka Oertel, διευθύντρια του προγράμματος για την Ασία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, χαρακτήρισε τη στάση της φον ντερ Λάιεν ως μια «νηφάλια» απάντηση στην απειλή από το Πεκίνο.
«Συνεχίζουν να κρατούν τη θέση τους απέναντι στην Κίνα, γιατί διαφορετικά τη χάσουν», δήλωσε η Janka Oertel.
Ωστόσο, αυτή η κρίσιμη συγκυρία θέτει σε δοκιμασία την ενότητα της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ταξίδεψε την περασμένη εβδομάδα στο Πεκίνο για να συναντηθεί με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, προτρέποντας για στενότερη συνεργασία με την Κίνα ως αντιστάθμισμα στους δασμούς των ΗΠΑ. Η πρωτοβουλία του, που αποτυπώθηκε συμβολικά με μια χειραψία με τον Κινέζο ηγέτη, ήρθε την ώρα που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνεχίζουν να απαιτούν διαβεβαιώσεις από το Πεκίνο ότι το ντάμπινγκ δεν θα ενταθεί.
Η Γερμανία αντιτάχθηκε πέρυσι στην αύξηση των δασμών στα ηλεκτρικά οχήματα που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση, φοβούμενη ότι η Κίνα θα ανταπαντήσει αυξάνοντας τη φορολογία στη δική της αυτοκινητοβιομηχανία. Στη Βρετανία, που πλέον δεν είναι μέλος της Ε.Ε., ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ έχει ζητήσει «συνεπείς, διαρκείς και με σεβασμό σχέσεις» με την Κίνα, καθώς πασχίζει να τονώσει την υποτονική βρετανική οικονομία.
«Το χειρότερο σενάριο είναι υψηλοί δασμοί από τις ΗΠΑ, ενώ ταυτόχρονα η Κίνα πλημμυρίζει την ευρωπαϊκή αγορά», δήλωσε ο Νόα Μπάρκιν, ανώτερος σύμβουλος του Rhodium Group, ενός οργανισμού πολιτικής έρευνας. «Αυτό θα είναι ένα διπλό χτύπημα για τη βιομηχανία της Ευρώπης. Και αυτό είναι που προσπαθεί να αποφύγει η Ευρώπη».
Οι ηγέτες που υποστηρίζουν πως η στενότερη συνεργασία με την Κίνα μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης, όπως ο Σάντσεθ στην Ισπανία και ο Στάρμερ στη Βρετανία, διαπιστώνουν ότι αυτό το μήνυμα έχει πολιτική απήχηση, σε μια περίοδο που οι χώρες τους επιζητούν περισσότερες ξένες επενδύσεις.
Ανακοινώσεις για τη δημιουργία ενός νέου κινεζικού εργοστασίου που υπόσχεται να δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας είναι εξαιρετικά δημοφιλείς στο εσωτερικό. Ωστόσο, αυτή η επιθυμία για επενδύσεις ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να υπονομεύσει το ενιαίο και σταθερό ευρωπαϊκό μήνυμα για το εμπόριο.
«Η Ισπανία βλέπει τα πράγματα πολύ διαφορετικά από την Πολωνία», δήλωσε η Theresa Fallon, διευθύντρια του Κέντρου Μελετών για τη Ρωσία, την Ευρώπη και την Ασία στις Βρυξέλλες. «Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση στην Ευρώπη για το ποια πρέπει να είναι η στάση της απέναντι στην Κίνα».
Ωστόσο, ειδικοί στο εμπόριο τονίζουν ότι η οικονομική σχέση Ευρώπης–Κίνας βασίζεται σε μια πραγματικότητα δεκαετιών: η κινεζική αγορά παραμένει ουσιαστικά κλειστή για πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, λόγω ρυθμιστικών εμποδίων και της στήριξης που προσφέρει το Κομμουνιστικό Κόμμα στις εγχώριες κινεζικές εταιρείες. Το εμπορικό έλλειμμα της Ε.Ε. με την Κίνα άγγιξε τα 292 δισ. ευρώ το 2023.
Η ηγεσία της Ε.Ε. χαρακτηρίζει την Κίνα «συστημικό αντίπαλο», και οι σχέσεις έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια για πολλούς λόγους — μεταξύ αυτών, και η στήριξη του Πεκίνου προς τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία.
Κατά τις πρόσφατες συνομιλίες με Κινέζους ομολόγους τους, οι Επίτροποι της Ε.Ε. απηύθυναν ευθείες προειδοποιήσεις.
«Οι τρέχουσες εμπορικές σχέσεις Ε.Ε.–Κίνας παραμένουν μη ισορροπημένες», ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ανακοίνωσή της μετά την επίσκεψη του Επιτρόπου Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς στο Πεκίνο για συνομιλίες σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά. Η ανακοίνωση άφηνε να εννοηθεί ότι υπήρξε ένταση στη συνάντηση, σημειώνοντας πως το εμπορικό έλλειμμα διευρύνεται λόγω «παράνομων επιδοτήσεων».
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι απαιτούν εδώ και χρόνια παραχωρήσεις από την Κίνα, όπως εθελοντικούς περιορισμούς στις εξαγωγές φθηνών προϊόντων και καθορισμό ελάχιστων τιμών, ώστε να αντισταθμιστούν οι τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις που θεωρούν αθέμιτες.
Την ίδια στιγμή, Κινέζοι αξιωματούχοι σπεύδουν να παρουσιάσουν την Ευρώπη ως ολοένα στενότερο εμπορικό εταίρο. Η ανακοίνωση του Πεκίνου μετά την επίσκεψη Σέφκοβιτς ανέφερε ελάχιστα για τις δύσκολες συνομιλίες. Αντιθέτως, τόνιζε ότι ο Επίτροπος χαρακτήρισε την Κίνα «σημαντικό εταίρο» και ότι οι δύο οικονομίες θα «αντισταθούν από κοινού στη μονομερή δράση και τον προστατευτισμό».
Μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή νέων δασμών στις 2 Απριλίου, το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας δήλωσε ότι συμφώνησε να επανεκκινήσει τις διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τους υψηλούς ευρωπαϊκούς δασμούς στα ηλεκτρικά οχήματα κινεζικής κατασκευής.
Όταν ρωτήθηκαν για την ανακοίνωση αυτή, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφρασαν έναν πιο συγκρατημένο τόνο. Ο Olof Gill, εκπρόσωπος Τύπου της Ε.Ε. για θέματα εμπορίου, ανέφερε ότι οι αξιωματούχοι συμφώνησαν να «συνεχίσουν τις συζητήσεις» για τις εφοδιαστικές αλυσίδες ηλεκτρικών οχημάτων και να ρίξουν μια «νέα ματιά» στο ζήτημα των τιμών.
Η πίεση από πλευράς Κίνας ήταν κατά καιρούς πιο εμφανής. Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Κίνας στην Ε.Ε. έχει δημοσιεύσει μια σειρά από χορηγούμενα άρθρα στην ιστοσελίδα Euractiv, μία σημαντική πηγή πληροφόρησης στους πολιτικούς κύκλους των Βρυξελλών. Τα άρθρα επικεντρώνονται στο πώς η Κίνα και η Ευρώπη μπορούν να έρθουν πιο κοντά.
Προς το παρόν, η ΕΕ αποφεύγει να δείξει ανοιχτά ότι αποδέχεται αυτή της προσέγγισης, επιδιώκοντας κυρίως να πιέσει την Κίνα να έρθει σε συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να αποτρέψει τις συνέπειες από μια ενδεχόμενη αποτυχία στις αμερικανο-κινεζικές διαπραγματεύσεις.
Μια σύνοδος κορυφής ΕΕ-Κίνας αναμένεται να πραγματοποιηθεί φέτος, πιθανότατα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
