ΚΑΙΡΟΣ

ΕΕ και Νέα Ζηλανδία υπογράφουν φιλόδοξη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών

Η συμφωνία θα μειώσει κατά περίπου 140 εκατ. ευρώ ετησίως τους δασμούς που καταβάλλουν οι εταιρείες της ΕΕ από το πρώτο κιόλας έτος εφαρμογής της

Η ΕΕ και η Νέα Ζηλανδία υπέγραψαν σήμερα τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών τους (ΣΕΣ), η οποία θα αποφέρει σημαντικά οφέλη στην ΕΕ. Η συμφωνία θα μειώσει κατά περίπου 140 εκατ. ευρώ ετησίως τους δασμούς που καταβάλλουν οι εταιρείες της ΕΕ από το πρώτο κιόλας έτος εφαρμογής της. Κατά συνέπεια, το διμερές εμπόριο αναμένεται να αυξηθεί κατά έως και 30 % σε ορίζοντα δεκαετίας χάρη στη συμφωνία αυτή, ενώ η αξία των ετήσιων εξαγωγών της ΕΕ μπορεί δυνητικά να φτάσει τα 4,5 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία έχουν τη δυνατότητα να αυξηθούν έως και κατά 80 %. Η συμφωνία‑ορόσημο περιλαμβάνει επίσης άνευ προηγουμένου δεσμεύσεις βιωσιμότητας, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και των βασικών εργασιακών δικαιωμάτων.

Η συμφωνία τώρα διαβιβάζεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για έγκριση. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κύρωσης τόσο στην ΕΕ όσο και στη Νέα Ζηλανδία, η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ.

Οι εμπορικές συμφωνίες αποτελούν μέρος της ενωσιακής προσέγγισης του ανοικτού εμπορίου — ή «της σύμπραξης», η οποία αποτελεί έναν από τους τρεις στόχους της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την οικονομική ασφάλεια που παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα. Η συμφωνία με τη Νέα Ζηλανδία καταδεικνύει επίσης τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ εντείνει τη συνεργασία της με αυτή την ταχύτατα αναπτυσσόμενη περιοχή του κόσμου, υλοποιώντας τη στρατηγική της για τον Ινδοειρηνικό.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Η Νέα Ζηλανδία αποτελεί βασικό εταίρο μας στην περιοχή του Ινδοειρηνικού και αυτή η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών θα μας φέρει ακόμη πιο κοντά. Με τη σημερινή υπογραφή κάναμε ένα σημαντικό βήμα προς την υλοποίηση της συμφωνίας. Η σύγχρονη αυτή συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, τους αγρότες και τους καταναλωτές μας, τόσο στην ΕΕ όσο και στη Νέα Ζηλανδία. Με πρωτοφανείς κοινωνικές και κλιματικές δεσμεύσεις, προωθεί τη δίκαιη και πράσινη ανάπτυξη, ενισχύοντας παράλληλα την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης».

Νέες εξαγωγικές ευκαιρίες για μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις

Η ΣΕΣ ΕΕ - Νέας Ζηλανδίας θα προσφέρει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις με τους εξής τρόπους:

-κατάργηση όλων των δασμών στις εξαγωγές της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία·
-άνοιγμα της αγοράς υπηρεσιών της Νέας Ζηλανδίας σε βασικούς τομείς όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι τηλεπικοινωνίες, οι θαλάσσιες μεταφορές και οι υπηρεσίες παράδοσης·
-διασφάλιση της μη διακριτικής μεταχείρισης των επενδυτών της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία και αντιστρόφως·
-βελτίωση της πρόσβασης των εταιρειών της ΕΕ στις δημόσιες συμβάσεις της Νέας Ζηλανδίας για αγαθά, υπηρεσίες, έργα και συμβάσεις παραχώρησης έργων·
-διευκόλυνση των ροών δεδομένων, προβλέψιμοι και διαφανείς κανόνες για το ψηφιακό εμπόριο και ασφαλές διαδικτυακό περιβάλλον για τους καταναλωτές·
-πρόληψη των αδικαιολόγητων απαιτήσεων γεωγραφικού περιορισμού δεδομένων και διατήρηση των υψηλών προτύπων προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·
-παροχή βοήθειας στις μικρές επιχειρήσεις, ώστε να πραγματοποιούν περισσότερες εξαγωγές μέσω ειδικού κεφαλαίου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις·
-σημαντική μείωση των απαιτήσεων συμμόρφωσης και των σχετικών διαδικασιών, ώστε να διευκολυνθεί η ταχύτερη ροή των αγαθών·
-σημαντικές δεσμεύσεις της Νέας Ζηλανδίας για την προστασία και την επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ.

Αγροδιατροφικός τομέας: τόνωση των εξαγωγών της ΕΕ και παράλληλη προστασία των ευαισθησιών της

Οι αγρότες της ΕΕ θα έχουν πολύ καλύτερες ευκαιρίες να πωλούν τα προϊόντα τους στη Νέα Ζηλανδία αμέσως μετά την εφαρμογή της συμφωνίας. Οι δασμοί θα καταργηθούν από την πρώτη κιόλας ημέρα σε βασικές εξαγωγές της ΕΕ, όπως το χοίρειο κρέας, ο οίνος και ο αφρώδης οίνος, η σοκολάτα, τα ζαχαρώδη παρασκευάσματα και τα μπισκότα.

Οι αγρότες της ΕΕ θα αποκομίσουν οφέλη πέρα από τις δασμολογικές μειώσεις. Η ΣΕΣ θα προστατεύει τον πλήρη κατάλογο των οίνων και οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ (σχεδόν 2.000 ονομασίες), όπως το Prosecco, η πολωνική Vodka ή οι ονομασίες Rioja, Champagne και Tokaji. Επιπλέον, στη Νέα Ζηλανδία θα προστατεύονται 163 από τα πιο γνωστά παραδοσιακά προϊόντα της ΕΕ (γεωγραφικές ενδείξεις), όπως τα τυριά Asiago, Φέτα, Comté ή Queso Manchego, το ζαμπόν Istarski pršut, το Lübecker Marzipan ή οι ελιές Καλαμάτας.

Η συμφωνία λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα των παραγωγών ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων της ΕΕ: μια σειρά από γαλακτοκομικά προϊόντα, βόειο και πρόβειο κρέας, αιθανόλη και γλυκό καλαμπόκι. Για τους τομείς αυτούς, δεν θα υπάρξει ελευθέρωση του εμπορίου. Όμως, η συμφωνία θα επιτρέψει τις εισαγωγές με μηδενικούς ή χαμηλότερους δασμούς από τη Νέα Ζηλανδία μόνο σε περιορισμένες ποσότητες (μέσω των λεγόμενων δασμολογικών ποσοστώσεων).

Οι πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις βιωσιμότητας σε συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μέχρι στιγμής

Η ΣΕΣ ΕΕ - Νέας Ζηλανδίας είναι η πρώτη που ενσωματώνει τη νέα προσέγγιση της ΕΕ για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως διατυπώνεται στην ανακοίνωση «Η ισχύς των εμπορικών εταιρικών σχέσεων: μαζί για μια πράσινη και δίκαιη οικονομική ανάπτυξη», η οποία εκδόθηκε μία μόλις εβδομάδα πριν από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών τον Ιούνιο του 2022.

Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε φιλόδοξες δεσμεύσεις για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, που καλύπτουν ευρύ φάσμα ζητημάτων με βάση τη συνεργασία και την ενισχυμένη επιβολή. Για πρώτη φορά σε συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων, ειδικό άρθρο για το εμπόριο και την ισότητα των φύλων και ειδική διάταξη για τη μεταρρύθμιση του εμπορίου και των επιδοτήσεων των ορυκτών καυσίμων. Με τη συμφωνία απελευθερώνονται επίσης τα περιβαλλοντικά αγαθά και υπηρεσίες κατά την έναρξη ισχύος της.

Επόμενα βήματα

Το κείμενο θα διαβιβαστεί τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για έγκριση. Μετά την έγκριση του Κοινοβουλίου, το Συμβούλιο μπορεί να εκδώσει την απόφαση για τη σύναψη και, μόλις η Νέα Ζηλανδία κοινοποιήσει ότι έχει επίσης ολοκληρώσει τη διαδικασία κύρωσης, η συμφωνία μπορεί να τεθεί σε ισχύ.

Λένα Φλυτζάνη