ΚΑΙΡΟΣ

Al Monitor: Γιατί ο Βλαντίμιρ Πούτιν στηρίζει τον Ταγίπ Ερντογάν

Η σύγκρουση στην Ουκρανία έχει αναβαθμίσει την αξία του Ερντογάν για τον Πούτιν σε ένα νέο επίπεδο.

Και μόνο το ενδεχόμενο ο Ταγίπ Ερντογάν να χάσει τις εκλογές, και να μην κατορθώσει να παραμείνει στην εξουσία, είναι ανησυχητικό για τον Βλαντίμιρ Πούτιν αναφέρει η ιστοσελίδα Al Monitor.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για αυτό. Πρώτα και κύρια, η άρνηση της Τουρκίας να συμμετάσχει στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας για την Ουκρανία έχει ρίξει σανίδα σωτηρίας στο Κρεμλίνο. Οι τουρκικοί ουρανοί παραμένουν ανοιχτοί στους ρωσικούς αερομεταφορείς ενώ οι τουρκικές πόρτες είναι ανοιχτές σε εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσους και τα χρήματά τους, παρά τις νουθεσίες από ανώτερους αξιωματούχους των ΗΠΑ ότι λειτουργούν ως πιθανός αγωγός για την αποφυγή κυρώσεων.

Οι τουρκικές εξαγωγές στη Ρωσία αυξάνονται. Οι Financial Times ανέφεραν ότι μόνο τον Ιούλιο, η αξία των τουρκικών εξαγωγών στη Ρωσία αυξήθηκε κατά 75% σε ετήσια βάση.

Στη διπλωματική σκηνή, ο Ερντογάν χρησιμοποίησε τη σύγκρουση για να ενισχύσει τα διαπιστευτήριά του ως ο μοναδικός ηγέτης με συμμετοχή στο ΝΑΤΟ που μπορεί να μιλήσει με τον Πούτιν, να πουλήσει στην Ουκρανία δολοφονικά drones και να φέρει απτά αποτελέσματα. 

Ωστόσο, όσο κι αν ο Ερντογάν παρουσιάζεται ως φίλος της Ουκρανίας και της Ρωσίας, «η ‘με μισή καρδιά’ προσπάθειά του να ισορροπήσει μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας στον πόλεμο είναι σχετικά πιο ευνοϊκή για τη Ρωσία», δήλωσε ο Κρις Μίλερ, καθηγητής στο Fletcher School for Diplomacy και διευθυντής του προγράμματος Ευρασίας του Ινστιτούτου Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής που ειδικεύεται στις ρωσικές υποθέσεις.

Παρόλο που ο Ερντογάν βοήθησε στη σύναψη μιας συμφωνίας που επιτρέπει στα ουκρανικά σιτηρά να φτάσουν στις παγκόσμιες αγορές, η συμφωνία έφερε και παραχωρήσεις για τη Ρωσία που της επιτρέπουν να εξάγει τα δικά της σιτηρά και λιπάσματα, ενώ μεγάλο μέρος των σιτηρών αγοράζεται από την ίδια την Τουρκία. «Αν οι Ρώσοι διαπραγματεύονταν οι ίδιοι, μπορεί να μην είχαν εξασφαλίσει εξίσου καλό αποτέλεσμα», σχολίασε ο Αϊντίν Σεζέρ, πρώην αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Οικονομικών που υπηρέτησε στη Μόσχα και παρακολουθεί στενά τους δεσμούς του Κρεμλίνου με την Άγκυρα. Την ίδια στιγμή, η Άγκυρα «κάνει τα στραβά μάτια» όταν η Ρωσία μεταφέρει κλεμμένα σιτηρά από την Ουκρανία, προκαλώντας τις έντονες διαμαρτυρίες του Κιέβου. 

«Απ’ όποια πλευρά κι αν δεις τα πράγματα, είναι σαφές ότι ο Πούτιν θέλει να παραμείνει ο Ερντογάν», είπε ο Σεζέρ στο Al Monitor.

Τις τελευταίες εβδομάδες, η φιλορωσική στάση του Ερντογάν έχει γίνει πιο έντονη, τουλάχιστον στα λόγια. Σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς στο Βελιγράδι, ο Ερντογάν είπε: «Μπορώ να πω ξεκάθαρα ότι δεν βρίσκω σωστή τη στάση της Δύσης». Οι πολιτικές της απέναντι στη Ρωσία «βασίστηκαν στην πρόκληση». «Μην υποτιμάτε τη Ρωσία», προειδοποίησε.

Ο Ερντογάν δήλωσε δε ότι η Ρωσία δικαιολογείται για το «μπλόκο» των προμηθειών φυσικού αερίου στην Ευρώπη ως αντίποινα για τις κυρώσεις. «Η Ευρώπη πράγματι θερίζει ό,τι έσπειρε» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος. 

Η σύγκρουση στην Ουκρανία έχει αναβαθμίσει την αξία του Ερντογάν για τον Πούτιν σε ένα νέο επίπεδο.

«Μπορεί να επιδιώξει κανονικές σχέσεις με την Τουρκία σε μια στιγμή που δεν μπορείτε να επιδιώξει κανονικές σχέσεις με οποιαδήποτε άλλη χώρα που είναι μέρος της Δύσης ή του ευρωατλαντικού συστήματος. Στη βάση αυτή, υπάρχει πολύ περισσότερη εξοικείωση και άνεση με την τρέχουσα τουρκική ελίτ και οι Ρώσοι θα προτιμούσαν να μην διακινδυνεύσουν με κάποιον άλλον να έρθει στην εξουσία», είπε ο Μίλερ.

Όσο για την προσωπική σχέση μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν, ο Σεζέρ υποστηρίζει ότι είναι καίριας σημασίας.

Ένας πρώιμος «δεσμός» δημιουργήθηκε όταν το ζευγάρι προώθησε ένα μακροχρόνιο έργο, την κατασκευή του Blue Stream, του πρώτου αγωγού που μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Τουρκία μέσω της Μαύρης Θάλασσας. «Ο Πούτιν είδε έναν αποφασιστικό άνθρωπο που μπορούσε να σταματήσει τη γραφειοκρατία, με τον οποίο θα μπορούσε να συνεργαστεί», είπε ο Σεζέρ.

Οι Ρώσοι ολιγάρχες με στενούς δεσμούς με τον Πούτιν μπήκαν έκτοτε δυναμικά στην τουρκική αγορά.

Πηγή: al-monitor.com