Η Σαντορίνη ή αλλιώς Θήρα ή Καλλίστη είναι πασίγνωστη για τη μοναδική κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική της-κρεμασμένη κυριολεκτικά από τα γκρεμνά-, τον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου, ηλικίας μεγαλύτερης των 3.500 χρόνων είναι σαν να εγκαταλείφθηκε μόλις εχθές, τον παραδοσιακό και ιδιαίτερο αμπελώνα με τα ξακουστά κρασιά,και φυσικά τη μοναδική και μαγευτική θέα της καλντέρας του ηφαιστείου της.Ηκαλντέρα δημιουργήθηκε από την τεράστια έκρηξη το 1.600 π.Χ.,η οποία άφησε τεράστια σημάδια όχι μόνο στο εγγύς μας Αιγαίο Πέλαγος, αλλά σε όλη την ανατολική Μεσόγειο και τις ακτές της, οι οποίες κυριολεκτικά συγκλονίστηκαναπό την καταστροφική της μανία και το επακόλουθο παλιρροϊκό κύμα (tsunami).
Χάρη σε αυτές τις μοναδικές ιδιότητές της η Σαντορίνη έχει μετατρέψει την προσέλκυση τουπαγκόσμιου τουριστικού ενδιαφέροντος στην κύρια, αν όχι μοναδική, βιομηχανία της εδώ και πολλές δεκαετίες, αφήνοντας άλλες δραστηριότητες (όπως η εξόρυξη ελαφρόπετρας και η κονσερβοποιία ντομάτας) στη λήθη του παρελθόντος. Αυτή όμως ηαπότομη στροφή της αναπτυξιακήςτης πορείας έχει επιφέρει ένα μεγάλο τίμημα, όπως είναι πλέον εμφανές στο περιβάλλον και τους μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους του νησιού. Συνέπεια αυτής της τεράστιας πίεσης είναι μια σημαντική υποβάθμιση σχεδόν όλων των φυσικών οικοσυστημάτων τόσο τουχερσαίου αλλά και του θαλάσσιου περιβάλλοντος του νησιού.
Σήμερα η δυσμενής αυτή περιβαλλοντική κατάστασηέχει αρχίσει να γίνεται ιδιαίτερα εμφανής και να επηρεάζει πρωτίστως τους κατοίκους, τους χρήστες δηλαδή του φυσικού περιβάλλοντος της Σαντορίνης. Οι πρώτοι που υφίστανται τις αρνητικές συνέπειες της υποβάθμισης αυτής είναι οι παράκτιοι επαγγελματίες αλιείς, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν δει τις ψαριές τους να μειώνονται σε τραγικό βαθμό και το εισόδημά τους κυριολεκτικά να εκμηδενίζεται.
Οι παραπάνω διαπιστώσεις έχουν επιπλέον τεκμηριωθεί με δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες,οι οποίες έχουν καταγράψει με λεπτομέρεια την ταχύτατη υποβάθμιση που βιώνει καθημερινά το θαλάσσιο οικοσύστημα της Σαντορίνης, μεταξύ άλλων και εξαιτίας της αλόγιστης υπεραλίευσης των μεγάλων θηρευτών όπως οι τόνοι, οι ροφοί και οι ξιφίες, και της γενικότερης και εντελώς αλόγιστης εκμετάλλευσης που υφίσταται το θαλάσσιο περιβάλλον.Καταστρεπτικές και παράνομες μέθοδοι αλιείας, οι οποίες στοχεύουν αποκλειστικά στο βραχυπρόθεσμο κέρδος, παραβλέποντας τις βαρύτατες και μη αναστρέψιμες συνέπειες στα θαλάσσια οικοσυστήματα οδηγούν, πολύ πιο σύντομα απ' όσο φανταζόμαστε, στη φυσική εξάντληση των ψαριώνκαι άλλων ανεκτίμητωναγαθών και υπηρεσιών του θαλάσσιου φυσικού περιβάλλοντος.
Παρακινούμενοι από τοζοφερό μέλλον που διαγράφεται εάν οι συνθήκες και η αντιμετώπιση που υπάρχει απέναντι στη φύση της Σαντορίνης δεν αλλάξει, επιστήμονες,αυτοδύτες, τοπικοί επαγγελματίες και ερασιτέχνες αλιείς αλλά και πλήθος κατοίκων έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους στοχεύοντας αρχικά στη θεσμοθέτηση και κατόπιν στην αποτελεσματική λειτουργία μίας Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχήςστις ακτές τουνησιού.
Αυτή η προσπάθεια μετράει ήδη αρκετά χρόνια κόπων,έχοντας ξεκινήσει από το 2010 και διαμορφωθεί μέσα από εκτεταμένες διαδικασίες διαβούλευσης μεταξύ επιστημόνων, τοπικής κοινωνίας και εμπλεκόμενων φορέων, όντας ίσως η πρώτη απόπειρα στην Ελλάδα να θεσμοθετηθεί μία προστατευόμενη περιοχή από "τη βάση" και όχι όπως συνήθως με επιβαλλόμενες αποφάσεις μιας απρόσωπης κεντρικής διοίκησης. Κοινός στόχος όλων είναι η μετρίαση των καταστρεπτικών ανθρώπινων δραστηριοτήτων και η ουσιαστική προστασία των πολύτιμων αλλά ευάλωτων θαλάσσιων βιοτικών στοιχείων, είτε πρόκειται για τους μοναδικούς υποβρύχιους γεωλογικούς σχηματισμούς της καλντέρας, είτε για τα υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας και τα κοραλλιγενή πεδία, είτε τους επαπειλούμενους με ερημοποίηση ρηχούς υφάλους και τους υπεραλιευμένους πληθυσμούς των αυτόχθονων ψαριών -ήδη στα πρόθυρα της κατάρρευσηςκαθώς οιπιέσεις της κλιματικής αλλαγής μονάχα εντείνονται.
Αυτό το όραμα είναι κοινό βίωμα και υποστηρίζεται ενεργά από την τοπική κοινωνία, πλήθος εμπλεκόμενων φορέων και επαγγελματιών, το Δήμο Θήρας και βέβαια από τους τοπικούς παράκτιους επαγγελματίες και ερασιτέχνες αλιείς και την τοπική καταδυτική κοινότητα, οι οποίοι είναι οι πλέον ενεργοί χρήστες της θαλάσσιας περιοχής της Σαντορίνης. Βασική επιδίωξη της πρωτοβουλίας είναι να στραφεί η Σαντορίνη σε ένα περιβαλλοντικά φιλικό και βιώσιμο μέλλον, το οποίο θα αποτελέσει ουσιαστικό αντίβαρο στις αρνητικές συνέπειες της βιομηχανίας του μαζικού τουρισμού.Ο στόχος δηλαδή της Προστατευόμενης Περιοχής Θήρας είναι αφενός να αποκατασταθεί το θαλάσσιο φυσικό περιβάλλον του νησιού και τα υποβαθμισμένα οικοσυστήματα στην πρότερη τους κατάσταση, αλλά και να δημιουργηθούν ευκαιρίες και συνθήκες ώστε οι δραστηριότητες και οι πρακτικές των ευρύτερων επαγγελματιών της θάλασσας να προσαρμοστούν σε βιώσιμες κατευθύνσεις με σεβασμό και ευθύνη στο φυσικό περιβάλλον.
Για την επίτευξη του κοινού αυτού στόχου η τοπική κοινωνία, μαζί με επιστήμονες αλλά και πλήθος ακόμα εμπλεκομένων αποφάσισαν από κοινού τη σύσταση ενός συλλόγου με τον τίτλο «Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Σαντορίνης: Θηραϊκή Θάλασσα» Ο σύλλογος επικεντρώνει τις δράσεις και προσπάθειες του στον προσδιορισμό των μέτρων προστασίας και στη χάραξη των ορίων και ζωνών της Προστατευόμενης Περιοχής, σε στενή και συνεχή συνεργασία με τους επαγγελματίες αλιείς αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους και αρμόδιους τοπικούς και εθνικούς φορείς.
Παράλληλα η «Θηραϊκή Θάλασσα» έχει επισήμως καταθέσει αίτημα χαρακτηρισμού της προτεινόμενης θαλάσσιας περιοχής ως προστατευόμενης στην αρμόδια Γενική Διεύθυνση Βιώσιμης Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τον Νοέμβριο του 2017, έκτοτε σε αναμονή της απάντησής της. Η προτεινόμενη θαλάσσια περιοχή έχει συμφωνηθεί στα πλαίσια ανοιχτής διαβούλευσης με τους χρήστες της παράκτιας ζώνης και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο και βρίσκεται στη νότια νότιο-δυτική πλευρά της Σαντορίνης, γύρω από το Ακρωτήρι, ένα από τα λιγότερο επιβαρυμένα σημεία του νησιού, το οποίο περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικούς θαλάσσιους βιότοπους υψηλής οικολογικής σημασίας. Τέλος, η ανάγκη προστασίας της συγκεκριμένης περιοχής τεκμηριώνεται επιπλέον από μελέτες και δημοσιευμένα επιστημονικά δεδομένα που έχει πραγματοποιήσει ερευνητική ομάδα του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών.
Πηγή: Βαγγέλης Παράβας Εκπρόσωπος Πρωτοβουλίας «Θηραϊκή Θάλασσα»
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.