Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης: Ευκαιρία για κατάργηση του πλαστικού μιας χρήσης

Την ώρα που 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού καταλήγουν στους ωκεανούς κάθε χρόνο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν την υποχρέωση να πάρουν γενναία μέτρα για την καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης.

Οι συζητήσεις που διεξάγονται φέτος για την Κυκλική Οικονομία προσφέρουν την ευκαιρία για τη δημιουργία ενός πλέγματος πολιτικών και μέτρων που θα λειτουργήσει προληπτικά, μειώνοντας δραστικά τη χρήση πλαστικού[1] στην πηγή.

Η παγκόσμια παραγωγή πλαστικών απορριμάτων έχει αυξηθεί δραματικά και με τα πλαστικά σκουπίδια να αποτελούν το 60-80% των απορριμάτων που βρίσκουμε στη θάλασσα, το ζήτημα λαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις. Την ίδια στιγμή, το πλαστικό στη θάλασσα αποσυντίθεται σε ολοένα και μικρότερα κομμάτια και γίνεται μέρος της τροφικής αλυσίδας, απειλώντας θαλάσσιους οργανισμούς και οικοσυστήματα, ενώ καταλήγει ενδεχομένως και στο πιάτο μας. Μεταξύ 2002-2013 η ετήσια παγκόσμια παραγωγή πλαστικού αυξήθηκε κατά σχεδόν 50%, από 204 εκατομμύρια τόνους σε 299 εκατομμύρια τόνους. Το 2020 το νούμερο αυτό αναμένεται ότι θα φτάσει τους 500 εκατομμύρια τόνους[2].

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τώρα την ευκαιρία να προχωρήσει σταδιακά στην κατάργηση των πλαστικών συσκευασιών μίας χρήσης και να αποτελέσει το παράδειγμα στον αγώνα ενάντια στη ρύπανση από το πλαστικό. Εντός του 2017, στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κυκλική Οικονομία, θα αναθεωρηθούν τρεις Οδηγίες (για τα απόβλητα, τα απορρίμματα συσκευασίας και την υγειονομική ταφή απορριμμάτων) που ρυθμίζουν τη διαχείριση των πλαστικών απορριμάτων. Μέσα στο 2017 αναμένεται επίσης να κατατεθεί και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα Πλαστικά.

“Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δείξει σε πολλές περιπτώσεις ότι πρωτοπορεί στα θέματα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Όμως, και παρά το γεγονός ότι έχει αναγνωρίσει την έκταση του προβλήματος των πλαστικών σκουπιδιών, δεν έχει προχωρήσει σε συγκεκριμένες δράσεις για την αντιμετώπισή του. Τα κράτη μέλη οφείλουν να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία και να διασφαλίσουν ότι θα προωθηθούν στην ευρωπαϊκή νομοθεσία μέτρα ουσιαστικής αξίας για την εξάλειψη των πλαστικών απορριμμάτων και την προληπτική μείωσή τους στην πηγή”, δήλωσε ο Άλκης Καφετζής, υπεύθυνος της εκστρατείας για το θαλάσσιο περιβάλλον στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace.

Η Ευρώπη παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην παγκόσμια βιομηχανία πλαστικού. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός πλαστικού στον κόσμο, με τις πλαστικές συσκευασίες να αποτελούν το 39.5% της ευρωπαϊκής παραγωγής πλαστικού, 10% παραπάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Το 2014, ανακυκλώθηκε μόλις το 29.7% των πλαστικών απορριμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση[3] (στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό για τα απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών το 2013, περίπου 200.000 τόνοι, είναι λίγο πάνω από το 5%[4]), το υπόλοιπο κατέληξε στις χωματερές ή αποτεφρώθηκε. Εύκολα συμπεραίνει κανείς ότι το σύστημα δεν είναι βιώσιμο, αφού δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη ρίζα του και ο ρυθμός ανακύκλωσης πλαστικών απορριμάτων είναι ανεπαρκέστατος. Ως αποτέλεσμα, μεγάλες ποσότητες καταλήγουν στο περιβάλλον, προκαλώντας ανησυχητικές επιπτώσεις στα χερσαία και τα θαλάσσια οικοσυστήματα.

“Ο εθισμός της οικονομίας και της κοινωνίας στο πλαστικό μιας χρήσης πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Η αλόγιστη και μαζική του χρήση πνίγει τον πλανήτη μας. Χρειάζεται όλοι να αλλάξουμε ριζικά τον τρόπο που σκεφτόμαστε αυτό το υλικό. Η χρήση του σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να καταργηθεί τελείως ή να αντικατασταθεί από άλλα υλικά, πιο φιλικά στο περιβάλλον, ενώ στις περιπτώσεις όπου είναι η μόνη δυνατή επιλογή χρειάζεται να θέσουμε στέρεες δικλείδες ασφαλείας που θα εγγυώνται την ανάκτηση του μεγαλύτερου ποσοστού πριν καταλήξουμε στην επιλογή της χωματερής”, κατέληξε ο Άλκης Καφετζής,

Η Greenpeace καλεί τους Ευρωπαίους Υπουργούς να υποστηρίξουν την απαγόρευση πλαστικών συσκευασιών μίας χρήσης και να διασφαλίσουν ότι τα κίνητρα για τη μείωση των απορριμμάτων και η Διευρυμένη Ευθύνη των Παραγωγών θα δώσουν έμφαση στη μείωση της παραγωγής πλαστικού και όχι αποκλειστικά στην αύξηση της ανακύκλωσης.

Σημειώσεις προς συντάκτες:

[1] Η επιστημονική κοινότητα έχει υπολογίσει ότι η ποσότητα πλαστικών σκουπιδιών που καταλήγει κάθε χρόνο στη θάλασσα κυμαίνεται μεταξύ 4.8 και 12.7 εκατομμύρια τόνους. (Plastic waste inputs from land into the ocean, Science magazine, volume 347, Feb 2015)

[2] Global Ocean Commission, 2015. “Plastics – keeping them out of the ocean”

[3] Plastics- the facts 2015. An analysis of European plastics production, demand and waste data”. Plastics Europe, 2016

[4] ΕΟΑΝ, Έκθεση για την Ανακύκλωση στην Ελλάδα, Νοέμβριος 2014, Αθήνα.

ΠΗΓΗ: GREENPEACE
Πηγή: Skai.gr