Δύο μούμιες «αποκάλυψαν» ότι μια ανθρώπινη γενιά ζούσε απομονωμένη στην «πράσινη» Σαχάρα πριν από 7.000 χρόνια

Οι συγγραφείς της έρευνας συνέκριναν τα γονιδιώματα αυτών των δύο γυναικών με εκείνα, σχεδόν, 800 σημερινών ανθρώπων και 117 Αφρικανών από διαφορετικές περιόδους του παρελθόντος 

Πριν από σχεδόν 100 χρόνια, ο Ούγγρος εξερευνητής, Lászlo Almásy, διέσχιζε την έρημο Σαχάρα όταν συνάντησε κάτι ανεξήγητο σε μια σπηλιά. Στους τοίχους των βράχων, είδε ανθρώπινες μορφές ζωγραφισμένες χιλιάδες χρόνια νωρίτερα που έμοιαζαν να κολυμπούν ειρηνικά στη μέση της ερήμου. Κάποιοι πίστευαν ότι αντιπροσώπευαν πτώματα, ακόμη και ψυχές που επέπλεαν στα νερά του Nun, του αρχέγονου ωκεανού του αιγυπτιακού πολιτισμού. Ο Almásy πρότεινε ότι στην πραγματικότητα επρόκειτο απλώς για ανθρώπους που κολυμπούσαν, επειδή η Σαχάρα δεν ήταν πάντα έρημος.

Τώρα, οι σοροί δύο ενήλικων γυναικών, που πέθαναν πριν από περίπου 7.000 χρόνια στο σημερινό νότιο τμήμα της Λιβύης, παρείχαν τα πρώτα γνωστά γενετικά δεδομένα για τους μυστηριώδεις κατοίκους της λεγόμενης «πράσινης» Σαχάρας. Οι σοροί ήταν σε κατάσταση μουμιοποίησης χάρη στην ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες της περιοχής, γεγονός που επέτρεψε την εξαγωγή DNA από τις ρίζες των δοντιών τους και ορισμένα από τα οστά τους. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο «Nature» είναι πραγματικά αποκαλυπτικά. 

Σαχάρα

Πριν από 14.000 χρόνια, η Εποχή των Παγετώνων έληξε και οι βροχές των μουσώνων έκαναν όλη την Αφρική πράσινη. Η έρημος μεταμορφώθηκε σε σαβάνα καλυμμένη με χόρτα, δέντρα, λίμνες και ποτάμια, όπου κατοικούσαν καμηλοπαρδάλεις, ιπποπόταμοι και άλλα ζώα, καθώς και ομάδες ανθρώπων που επιβίωναν κυνηγώντας και συλλέγοντας. 

Αυτό είναι το τοπίο που απεικονίζεται στις περίφημες βραχογραφίες στα βουνά Tadrart Acacus της Λιβύης, οι οποίες είναι ηλικίας έως και 12.000 ετών. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται το Takarkori, ένα βραχώδες καταφύγιο όπου έχουν βρεθεί 15 σοροί, μεταξύ των οποίων και αυτά των δύο γυναικών που αναλύθηκαν, μαζί με καλάθια πλεγμένα από παραποτάμια χόρτα, χαρακτηριστικά των υγροτόπων.

Takarkori

Οι συγγραφείς της έρευνας συνέκριναν τα γονιδιώματα αυτών των δύο γυναικών με εκείνα, σχεδόν, 800 σημερινών ανθρώπων και 117 Αφρικανών από διαφορετικές περιόδους του παρελθόντος. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι δεν σχετίζονται με πληθυσμούς της υποσαχάριας Αφρικής. Η πλησιέστερη ταύτιση είναι αυτή των ανθρώπων που έζησαν πριν από περίπου 15.000 χρόνια στο Taforalt του Μαρόκου.

Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια αυτής της περιόδου είναι πώς αυτοί οι άνθρωποι υιοθέτησαν την κτηνοτροφία και έμαθαν να ζουν από το γάλα, το κρέας και το αίμα των ζώων τους. Μια υπόθεση είναι ότι η «πράσινη» Σαχάρα λειτούργησε ως πέρασμα για τις ανθρώπινες μεταναστεύσεις που επέστρεφαν στην Αφρική από την Ασία και την Ευρώπη, βρίσκοντας κατάλληλα βοσκοτόπια για να επεκτείνουν τον τρόπο ζωής τους.

Όμως το DNA των γυναικών Takarkori δείχνει ότι αυτοί οι πληθυσμοί παρέμειναν απομονωμένοι από το νότο και το βορρά. Η προέλευση της γενεαλογίας τους χρονολογείται πριν από 50.000 χρόνια, όταν η ομάδα τους διαχωρίστηκε από τους σύγχρονους ανθρώπους που εγκατέλειψαν τότε την Αφρική, από τους οποίους κατάγονται όλοι οι άνθρωποι εκτός αυτής της ηπείρου.

Οι άνθρωποι του Takarkori είχαν 10 φορές λιγότερο DNA Νεάντερταλ από τους σύγχρονους ανθρώπους εκτός Αφρικής, αλλά περισσότερο από τους ανθρώπους της υποσαχάριας Αφρικής. Αυτό υποδηλώνει ότι προέρχονταν από πληθυσμούς της Βόρειας Αφρικής που έφεραν ήδη κάποια γενετικά στοιχεία Νεάντερταλ και οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην «πράσινη» Σαχάρα. 

«Η έρευνά μας αμφισβητεί ορισμένες θεωρίες σχετικά με την ιστορία των ανθρώπινων πληθυσμών στη Βόρεια Αφρική και αποκαλύπτει την ύπαρξη αυτής της γενεαλογικής γραμμής με πολύ αρχαίες ρίζες που παρέμεινε απομονωμένη από τις υπόλοιπες», δήλωσε σε δελτίο Τύπου η συν-συγγραφέας της μελέτης. Nada Salem, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία. «Επιπλέον, δείχνουμε ότι η κτηνοτροφία εξαπλώθηκε σε όλη την πράσινη Σαχάρα πιθανότατα μέσω πολιτισμικών ανταλλαγών και όχι μέσω μετανάστευσης».

Πριν από περίπου 5.000 χρόνια, η μετατόπιση του άξονα περιστροφής της Γης και η απόσυρση των βροχών των μουσώνων μετέτρεψαν τη Σαχάρα ξανά σε έρημο. Αυτό προκάλεσε την έξοδο των κτηνοτροφικών λαών σε άλλα μέρη της Αφρικής και ίσως αποτέλεσε την απαρχή του αιγυπτιακού πολιτισμού. Η γενιά των Takarkori, όπως ήταν, εξαφανίστηκε για πάντα. Όμως, ένα μέρος του DNA της εξακολουθεί να υπάρχει σε πληθυσμούς της Βόρειας Αφρικής... 

Πηγή: skai.gr