Ανακαλύφθηκαν τα πιο μακρινά άστρα στις εσχατιές του γαλαξία μας

Τα άστρα εντοπίστηκαν σε απόσταση άνω του ενός εκατομμυρίου ετών φωτός

Αστρονόμοι στις ΗΠΑ ανακάλυψαν μερικά από τα πιο μακρινά άστρα που έχουν βρεθεί στον γαλαξία μας, συγκεκριμένα στη γαλαξιακή άλω, δηλαδή στην εκτεταμένη σφαιροειδή περιοχή που περιβάλλει το κύριο σώμα του γαλαξία. Χάρη στις νέες αυτές παρατηρήσεις, οι επιστήμονες έχουν πια μια καλύτερη εικόνα των εξωτερικών ορίων της άλω.

Συγκεκριμένα, βρέθηκαν 208 μεταβλητά άστρα του τύπου RR Lyrae, με το πιο μακρινό από αυτά να απέχει πάνω από ένα εκατομμύριο έτη φωτός από τη Γη και να βρίσκεται σχεδόν στη μέση της απόστασης από τον γειτονικό μας γαλαξία της Ανδρομέδας, που απέχει περίπου 2,5 εκατ. έτη φωτός. Τα εν λόγω αρχαία άστρα είναι προβλέψιμης μεταβαλλόμενης φωτεινότητας (αυτή αυξομειώνεται στο πλαίσιο ενός επαναλαμβανόμενου κύκλου) και έτσι θεωρούνται ιδανικά ως σημεία αναφοράς για τη μέτρηση των γαλαξιακών αποστάσεων. 

«Η νέα έρευνα επανακαθορίζει τι συνιστά τα απώτατα όρια του γαλαξία μας. Στην πραγματικότητα ο γαλαξίας μας και η Ανδρομέδα είναι και οι δύο τόσο μεγάλοι, που δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου κενό ανάμεσα στους δύο γαλαξίες» δήλωσε ο καθηγητής αστρονομίας και αστροφυσικής Ράτζα Γκούχα Θακούρτα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ, ο οποίος έκανε τη σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Σιάτλ.

Οι αστρονόμοι τόνισαν ότι η περιβάλλουσα άλως που αποτελείται από διάφορα διάσπαρτα άστρα, είναι πολύ μεγαλύτερη από τον κυρίως δίσκο του γαλαξία μας, ο οποίος δεν ξεπερνά σε διάμετρο τα 100.000 έτη φωτός. Το ηλιακό μας σύστημα με τη Γη βρίσκεται σε έναν από τους σπειροειδείς βραχίονες του δίσκου. Στη μέση του δίσκου βρίσκεται ένα κεντρικό 'εξόγκωμα' και γύρω από αυτό είναι η άλως που περιέχει τα αρχαιότερα άστρα του γαλαξία μας και η οποία εκτείνεται σε απόσταση εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων προς κάθε κατεύθυνση.

Η άλως είναι δύσκολο να μελετηθεί, καθώς απέχει πολύ από τη Γη και επιπλέον τα άστρα της είναι πολύ αραιά σε σύγκριση με εκείνα στον κεντρικό γαλαξιακό δίσκο. Από την άλλη, η άλως κυριαρχείται από τη σκοτεινή ύλη και περιέχει έτσι το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής γαλαξιακής μάζας.

Με βάση προηγούμενες εκτιμήσεις, η άλως εκτείνεται σε απόσταση έως 300 κιλοπαρσέκ ή περίπου ένα εκατομμύριο έτη φωτός από το γαλαξιακό κέντρο (ένα κιλοπαρσέκ αντιστοιχεί σε 3.260 έτη φωτός), όμως η νέα μελέτη επεκτείνει το εξωτερικό όριο της άλω έως τουλάχιστον τα 320 κιλοπαρσέκ. 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ