ΚΑΙΡΟΣ

Τα επόμενα βήματα του Ερντογάν και το στοίχημα της συνόδου του ΝΑΤΟ

Πόσα μέτωπα, όμως να ανοίξει ο Τούρκος πρόεδρος στην Ισπανία; Αναλυτές υποστηρίζουν ότι ήδη έχει εκτεθεί για το θέμα της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας με τους συμμάχους να τον περιμένουν στη γωνία. 

Του Αντώνη Αντζολέτου

Να «ψηλώσει» αρκετά μέτρα το ευρωπαϊκό τείχος απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα επιχείρησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής. Ακολουθώντας την πάγια τακτική της η Άγκυρα, κατά την παραμονή του Έλληνα πρωθυπουργού στις Βρυξέλες, συνέχισε τις προκλήσεις με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να απειλεί πως «η Τουρκία δεν μπορεί να περιοριστεί στα σύνορά της». Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει αποδείξει πως τα κείμενα των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν τον επηρεάζουν, ωστόσο η ενόχληση φάνηκε από την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών: «Είναι απαράδεκτο να προσπαθεί η ΕΕ να νομιμοποιήσει τις μαξιμαλιστικές και παράνομες θέσεις για την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο. Κατά τον ίδιο τρόπο, είναι εντελώς ντροπιαστικό το γεγονός, ότι η ΕΕ παραμένει σιωπηλή για τις παράνομες ενέργειες της Ελλάδας που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της διεκδίκησής της για 10 μίλια εναέριου χώρου, την στρατιωτικοποίηση των νησιών και τις πρακτικές απώθησης». Στην Ελλάδα τα κόμματα της αντιπολίτευσης εκτίμησαν πως το κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ήταν ηπιότερο σε σχέση με το επίπεδο της τουρκικής προκλητικότητας.  

Ο στόχος της ελληνικής πλευράς στις Βρυξέλλες ήταν διττός:

- Να πάρει το πράσινο φως από τους εταίρους για την ενεργοποίηση των κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία αν οι γείτονες συνεχίζουν να υποτροπιάζουν. Το μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν σαφές πως η κλιμάκωση της έντασης και η αμφισβήτηση της κυριαρχίας νησιών της Ελλάδας μπορεί να έχει βαρύ τίμημα για την Άγκυρα. Έγινε ακόμα μια προσπάθεια να αναδειχθεί πως το θέμα είναι ευρωπαϊκό, δεν είναι διμερές και αφορά τη συνολική σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

- Να γίνει σαφές πως η εργαλειοποίηση των ελληνοτουρκικών, όπως σε άλλες παλαιότερες κρίσεις το μεταναστευτικό, δεν θα γίνει αποδεκτός. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο είναι πεπεισμένοι ότι τα εκλογικά αδιέξοδα του Ερντογάν τον οδηγούν σε αυτή την κλιμάκωση, συνεπώς όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός «δεν θα παίξουμε το παιχνίδι της ρητορικής έντασης».

Μπορεί η ελληνική πλευρά να υποστηρίζει πως είναι στο χέρι της Τουρκίας να τερματίσει την κρίση, ωστόσο οι εκτιμήσεις δεν είναι πολύ αισιόδοξες. Ο Ταγίπ Ερντογάν, ένα χρόνο πριν από τις κάλπες, συνεχίζει να πιέζεται από την αντιπολίτευση οπότε είναι σίγουρο πως επιθυμεί σε συνθήκες κρίσης να οδηγήσει τη χώρα του σε εκλογές. Το θέμα είναι έως που μπορεί να φτάσει. Πόσο μπορεί να τραβήξει το σχοινί με τις ΗΠΑ που έχουν επενδύσει γεωστρατηγικά στην Ελλάδα; Ο εκβιασμός στο ΝΑΤΟ μπορεί να τραβήξει σε βάθος χρόνου με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται; Δεν μπορεί επίσης να μην φοβάται την πιθανότητα πρόκλησης ενός «τραπεζικού πανικού», καθώς το 60% των καταθέσεων στα τουρκικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα φέρεται να είναι σε δολάρια. Αν όντως, πάντως αναζητεί μια εύκολη νίκη για να πουλήσει στο λαό του εκτιμάται ότι στο τέλος θα στραφεί στο μέτωπο της Συρίας. Απλώς θα δείχνει ότι απλώνει τα δίχτυα του παντού.

Η στάση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας θα φανεί στη Σύνοδο της Μαδρίτης την άλλη εβδομάδα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με νωπό στα χέρια του το σχέδιο συμπερασμάτων της Ε.Ε. έχει γεμίσει το οπλοστάσιό του. Από τη στιγμή που θα τεθεί θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών από τον Ταγίπ Ερντογάν ο πρωθυπουργός δήλωσε από τις Βρυξέλλες πως «θα δοθούν με τον πιο αυστηρό τρόπο οι κατάλληλες απαντήσεις». Πόσα μέτωπα, όμως να ανοίξει ο Τούρκος πρόεδρος στην Ισπανία; Αναλυτές υποστηρίζουν ότι ήδη έχει εκτεθεί για το θέμα της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας με τους συμμάχους να τον περιμένουν στη γωνία. Οι επόμενοι μοχλοί πίεσης που μπορεί να χρησιμοποιήσει απέναντι στην Ελλάδα θα είναι οι εργασίες του γεωτρύπανου στην Ανατολική Μεσόγειο, τις έχει προαναγγείλει για τις 15 Ιουλίου, αλλά και το μεταναστευτικό.