ΚΑΙΡΟΣ

Ρίχνει τους τόνους η Τουρκία - Τακτικισμός ή ανησυχία ενόψει ΕΕ και ΝΑΤΟ;

Η διπλωματική ενεργοποίηση της Αθήνας με τη διεθνοποίηση της τουρκικής παραβατικότητας φαίνεται πως αποδίδει καρπούς.

Της Πηνελόπης Γκάλιου

Τακτικός ελιγμός ή μεταστροφή αποσυμπίεσης της τουρκικής προκλητικότητας; Όποιος και αν είναι ο λόγος που τα δύο τελευταία εικοσιτετράωρα η τουρκική πλευρά τείνει να αποκλιμακώσει την ένταση, με κύριο εκφραστή τον Υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, δείχνει τους "καρπούς" της διπλωματικής ενεργοποίησης της Αθήνας και απόφασής της να διεθνοποιήσει εγκαίρως και αδιαλείπτως την τουρκική παραβατικότητα. Δείχνει επίσης ότι οι επερχόμενες κρίσιμες σύνοδοι, τόσο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε μία εβδομάδα, όσο και του ΝΑΤΟ στο τέλος Ιουνίου, "φρενάρουν" τον τουρκικό παροξυσμό, υπό το φόβο περαιτέρω κυρώσεων και πίεσης προς την Άγκυρα. Άλλωστε είναι ήδη γνωστό στην τουρκική ηγεσία πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει εμφατικά την τουρκική παραβατικότητα στην επερχόμενη Σύνοδο κορυφής των 27 Ευρωπαίων ηγετών ζητώντας τη ρητή καταδίκη της συμπεριφοράς της Τουρκίας.

Επίσης η Άγκυρα γνωρίζει πως στην Σύνοδο του ΝΑΤΟ, θα αποτελεί το κόκκινο πανί για πολλούς από τους εταίρους της συμμαχίας, καθώς εκτός από την ενόχλησή τους για την παραβατικότητα σε βάρος της Ελλάδας, θα συναντήσει την δυσφορία των συμμάχων και για τα ανατολίτικα παζάρια και τα εμπόδια που βάζει στην ένταξη της Φιλανδίας και της Σουηδίας στη συμμαχία.

Εκτός μάλιστα από τις δυο κομβικές αυτές συνόδους, ΕΕ και ΝΑΤΟ, ο Έλληνας πρωθυπουργός, πριν από τη Σύνοδο των 27 ηγετών, θα έχει στις 22 Ιουνίου συνάντηση στη Ρώμη και με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι, προκειμένου Ελλάδα και Ιταλία να συντονίσουν τις κινήσεις τους, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ ο διπλωματικός μαραθώνιος της Ελληνικής κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη θα συνεχιστεί και στο Στρασβούργο, όπου, στις 5 Ιουλίου, κατόπιν πρόσκλησης της προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτας Μετσόλα, θα απευθύνει ομιλία στο σώμα. Μία παρουσία που προκαλεί ανησυχία στην Άγκυρα, καθώς αναπόφευκτα της ξυπνά θύμησες από την ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού στο Αμερικανικό Κογκρέσο και την απήχηση που είχε.

Το ράπισμα των Ευρωπαίων

Το κλίμα ανησυχίας της Τουρκικής ηγεσία εντείνει ακόμη περισσότερο το ανάχωμα που σηκώνουν όλο και πιο έντονα , οι εταίροι της Ελλάδας καθώς μετά το "γερμανικό χαστούκι" για την παραβατική συμπεριφορά της, δέχτηκε νέο ράπισμα από την Κομισιόν αυτή τη φορά, με τον εκπρόσωπό της Πίτερ Στάνο να στέλνει σαφές μήνυμα στην Άγκυρα να σταματήσει τις απειλές διαφορετικά φωτογράφισε νέες κυρώσεις.

"Η Τουρκία πρέπει να σταματήσει όλες τις απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ στα χωρικά ύδατα και τον εναέριο χώρο τους" τόνισε ο Εκπρόσωπος της Κομισιόν αρμόδιος για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων, ερωτηθείς από το ΑΠΕ σχετικά με τη συνέχιση των προκλήσεων από την πλευρά της Άγκυρας.

Παράλληλα, ο κ. Στάνο σημείωσε ότι "οποιοδήποτε ανοιχτό ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με ειρηνικό τρόπο, μέσω διαλόγου, καλή πίστη, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου και σύμφωνα με την αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας". Επίσης, ο Εκπρόσωπος της Επιτροπής συμπλήρωσε ότι "όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της ΕΕ με την Τουρκία, η ΕΕ ήταν και είναι πολύ σαφής: Περιμένουμε από την Τουρκία να έχει εποικοδομητική συμπεριφορά, να απέχει από βήματα που κλιμακώνουν, ρητορική ή ενέργειες και να δεσμευτεί στην οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας και όχι το αντίθετο".

"Διαφορετικά, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα αναγκάζονταν να εξετάσουν κατάλληλη απάντηση. Αυτό δηλώθηκε ξεκάθαρα δύο φορές πέρυσι από τους Ευρωπαίους ηγέτες και αυτή παραμένει η θέση μας μέχρι σήμερα" επισήμανε.

Επιπλέον ο κ. Στάνο υπογράμμισε ότι "η ΕΕ ήταν πολύ σαφής σε πολλές περιπτώσεις ότι είμαστε πρόθυμοι και έτοιμοι να δεσμευτούμε με την Τουρκία - σταδιακά, αναλογικά και αναστρέψιμα για να ενισχύσουμε τη συνεργασία σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό τους καθορισμένους όρους» αναφέροντας ωστόσο ότι η Άγκυρα θα πρέπει «να δεσμευτεί σε αποκλιμάκωση και η αποκλιμάκωση πρέπει να διατηρηθεί".

Χαραμάδα από τον Ακάρ

Όλη αυτή η κλιμακούμενη πίεση των εταίρων της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας, τα δύο τελευταία εικοσιτετράωρα άνοιξε μία "χαραμάδα" αισιοδοξίας για κάποιας μορφής αποσυμπίεση της έντασης, μετά τη θερμή χειραψία του Έλληνα Υπουργού Άμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου με τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ  στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ.

Οι  χθεσινές δηλώσεις του Ακάρ στον ΣΚΑΪ και στον Μανώλη Κωστίδη, ότι είναι έτοιμος να συναντηθεί με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο επιβεβαιώθηκαν και στο σύντομο τετ α τετ οι υπουργοί Άμυνας Ελλάδας και Τουρκίας είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν τις πρώτες κουβέντες ανάμεσα σε αξιωματούχους των δύο χωρών . Παρότι βέβαια η γλώσσα του σώματος πρόδιδε μία έκδηλη αμηχανία και ίσως ένα ηλεκτρισμένο κλίμα, το τετ α τετ έληξε με χαμόγελα μπροστά στον φωτογραφικό φακό, γεγονός που ξυπνά σε κάποιους την ελπίδα πιθανής επανενεργοποίησης των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ Ελλάδας Τουρκίας.

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος πάντως, δεν έχασε την ευκαιρία να μπει στην ουσία της αντιπαράθεσης που έχει προκύψει μετά την επιθετική ρητορική και τις προκλήσεις της Άγκυρας και σύμφωνα με πληροφορίες, φέρεται να είπε στον Χουλουσί Ακάρ, πως για να γίνουν βήματα μπροστά, θα πρέπει να σταματήσουν η ένταση, οι παραβιάσεις και οι λεκτικές επιθέσεις της Τουρκίας. «Δεν μπορούμε να πάμε έτσι», φέρεται να είπε ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος στον Τούρκο ομόλογό του. Σύμφωνα με ελληνικές πηγές, ωστόσο, ο Χουλουσί Ακάρ άκουσε τις παρατηρήσεις αλλά δεν φαίνεται να τοποθετήθηκε σχετικά.

Ο καφές του Τσαβούσογλου

Περισσότερο αμήχανη και σύντομη, μόλις λίγων δευτερολέπτων, ήταν η συνάντηση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, οι οποίοι αντάλλαξαν χειραψία στο περιθώριο του «Φόρουμ Διαλόγου των Πρεσπών 2022», που πραγματοποιείται στην Οχρίδα.

Μάλιστα η σύντομη συνομιλία τους ήταν κοινωνικού χαρακτήρα, γύρω από τον καφέ που έπινε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών.

Το ερώτημα σε κάθε περίπτωση είναι αν ο τακτικισμός της Τουρκίας επιδιώκει να λειτουργήσει πυροσβεστικά και μόνο, ενόψει των κομβικών συνόδων της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ή είναι διατεθειμένη να δώσει μία ευκαιρία στην ίδια τη χώρα, να προσπαθήσει να επαναπροσεγγίσει τη δύση.