ΚΑΙΡΟΣ

Η ατζέντα των ελληνοτουρκικων στην Ουάσιγκτον και ο εκνευρισμός της Άγκυρας

Της Πηνελόπης Γκαλιου

Με το βλέμμα στραμμένο στο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον και τη συνάντησή του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ στις 16 Μαΐου,  η κυβέρνηση, προτεραιοποιεί τα θέματα της ατζέντας που θα τεθούν στο οβάλ τραπέζι, «ανεβάζοντας ψηλά»  την συνεχιζόμενη και κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα.

Η τακτική της Αθήνας μέχρι στιγμής αποτυπώνεται στην πολιτική που δεν αφήνει κανέναν «εκτροχιασμό» της Τουρκίας αναπάντητο και μάλιστα προβάλλεται και κοινοποιείται σε κάθε αρμόδιο φορέα και οργανισμό και προφανώς αναμένεται να τεθεί εμφατικά και κατά τη συνάντηση του Κυριακου Μητσοτάκη με τον Τζο Μπάιντεν αλλά και κατά την ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού στο Κογκρέσο στις 17 Μαΐου.

Το στίγμα της έντασης με την οποία θα τεθούν οι προβληματικές ελληνοτουρκικές σχέσεις στην αμερικανική πολιτική ηγεσία έδωσε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου κάνοντας λόγο για «πρωτοφανή αύξηση της έντασης και της προκλητικής συμπεριφοράς από πλευράς της Τουρκίας». Αναφέρθηκε μάλιστα εκτενώς και λεπτομερώς στην πρόσφατη αύξηση της έντασης από πλευράς της Άγκυρας , σημειώνοντας πως  είναι αυτονόητο ότι θα τεθεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον και στις επαφές που θα έχει εκεί στις 16 και τις 17 Μαΐου στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Όπως επεσήμανε ο κ. Παπαϊωάννου, μέσα σε μία ημέρα, την περασμένη Τετάρτη είχαμε 168 παραβιάσεις του εναερίου χώρου και 42 υπερπτήσεις. Έγιναν υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικού εδάφους και κατοικημένων περιοχών σε αρκετά νησιά του Ανατολικού Αγαίου(Ρόδος, Κως, Κάλυμνος κ.λ.π.).

«Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους» σημείωσε χαρακτηριστικά κι ανέφερε πως πρόκειται για ρεκόρ, καθώς ο προηγούμενος μεγαλύτερος αριθμός υπερπτήσεων τουρκικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικό έδαφος είχε γίνει το 2020, οπότε και υπήρχε κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικής συμπεριφοράς, και ήταν 23, περίπου οι μισές.

«Σ' αυτή την κρίσιμη και δύσκολη συγκυρία για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ, η συμπεριφορά της Τουρκίας αντιβαίνει θεμελιώδεις κανόνες διεθνούς δικαίου, αλλά επηρεάζει και τη συνοχή του ΝΑΤΟ» υπογράμμισε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών και τόνισε πως η στάση αυτή έρχεται σε αντίθεση με το κλίμα καλής γειτονίας που η Ελλάδα προσπαθεί να δημιουργήσει και ανέφερε πως η Ελλάδα είναι «πάντα υπέρ των καλών σχέσεων με την Τουρκία, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου».

«Εδώ μιλάμε για σαφή παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας, η οποία δε μπορεί να μείνει αναπάντητη και γι’ αυτό μάλιστα έγιναν δύο διαδοχικά διαβήματα μέσα σε δύο ημέρες από το γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών στον Τούρκο πρέσβη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κοινοποιηση των προκλησεων της Τουρκίας

Για το πρόβλημα της τουρκικής προκλητικότητας και παραβατικότητας ο Έλληνας  υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας  είχε αρκετές επαφές με πρέσβεις στην Αθήνα και υπογράμμισε την απαράδεκτη στάση της γείτονος, ενώ παράλληλα ενημερώθηκε ο ΟΗΕ, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ και σε όλες τις πλευρές μεταφέρθηκε  η δυσαρέσκεια της Αθήνας. Σύμφωνα με τον κ. Παπαϊωάννου  στόχος είναι να πέσει η ένταση και αυτό ήταν και το μήνυμα που μεταφέρθηκε σε εταίρους και συμμάχους. Υπογράμμισε δε πως η συμπεριφορά της Τουρκίας είναι «καταδικαστέα και απαράδεκτη», ιδιαίτερα μάλιστα όταν έρχεται σε μία περίοδο που όλη η προσοχή της διεθνούς κοινότητας είναι στραμμένη στην Ουκρανία.

Ο εκνευρισμός  της Άγκυρας

Η διπλωματική ενεργητικότητα και ετοιμότητα της Αθήνας ωστόσο εντείνει τον εκνευρισμό της Άγκυρας σε συνδυασμό με το ταξίδι του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον.

Χαρακτηριστική του ανεξέλεγκτου εκνευρισμού ήταν και η αντίδραση της τουρκικής πρεσβείας στην Αθήνα μετά τη συνέντευξη του αμερικανού πρέσβη Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος αναφέρθηκε στην τουρκική προκλητικότητα το θερμό καλοκαίρι του 2020, κάνοντας λόγο περί «συνεχιζόμενων και απαράδεκτων δραστηριοτήτων όσον αφορά τις υπερπτήσεις, τις ρητορικές υπερβολές, τις ανόητες δηλώσεις περί αμφισβήτησης της κυριαρχίας των νησιών, η οποία από αμερικανικής πλευράς είναι αδιαμφισβήτητη».

Λάδι στη φωτιά ρίχνει εξάλλου και  η στάση που κρατούν οι Ηνωμένες Πολιτείες έναντι της Τουρκίας με τις «καθυστερήσεις» που παίζουν όσον αφορά την προμήθεια 40
αεροσκαφών F-16 viper
και τον εκσυγχρονισμό άλλων 80 που διαθέτει στο στόλο της.

Αποκορύφωμα όλων βέβαια, αποτέλεσε η πρόσκληση από τον Αμερικανό πρόεδρο προς τον Έλληνα πρωθυπουργό να επισκεφθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες στις 16 Μαΐου αλλά και η πρόσκληση από την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι προς τον κ. Μητσοτακη να μιλήσει στο Κογκρέσο την Τρίτη 17 Μαΐου. Στο νομοθετικό σώμα δηλαδή από το οποίο ο Ερντογάν περιμένει την έγκριση για την προμήθεια των F -16 ενώ ήδη έχει αναγκαστεί να ξεχάσει την απόκτηση των πολυπόθητων F-35.

Μία ομιλία κατά την οποία αναμένεται ο Έλληνας πρωθυπουργός να επαναλάβει αυτά που είπε και στο γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, πρόσφατα, διαμαρτυρόμενος για τις τουρκικές παραβιάσεις: Ότι δηλαδή η συμπεριφορά της Τουρκίας υπονομεύει την ενότητα του ΝΑΤΟ σε μια στιγμή που είναι απαραίτητο να μείνουν ενωμένα όλα τα κράτη μέλη του.

Οι δύο αυτές προσκλήσεις έχουν εκτοξεύσει τον εκνευρισμό της Άγκυρας  και του Ταγίπ Ερντογαν ο οποίος ακόμη αναμένει την πολυπόθητη πρόσκληση να επισκεφθεί και εκείνος  τον Λευκό Οίκο, χωρίς καμία ανταπόκριση,  όπως και η επιδίωξη  να συναντηθεί με τον αμερικανό πρόεδρο στο περιθώριο της πρόσφατης έκτακτης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες απέβη άκαρπη.​