ΚΑΙΡΟΣ

Τα πολιτικά στοιχήματα του 2024 - Τα νέα δεδομένα μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές και πριν τις ευρωεκλογές

Your browser doesn’t support HTML5 audio

Το μεγάλο ερώτημα για τη νέα χρονιά είναι το πώς μπορεί να λειτουργήσει η δημοκρατία δίχως ισχυρή αντιπολίτευση

Του Αντώνη Αντζολέτου

Το 2023 ήταν καταλυτικό και αναδιαμόρφωσε τον πολιτικό χάρτη. Τίποτα δεν είναι πια ίδιο και οι κοινοβουλευτικές δυνάμεις - και όχι μόνο – εισέρχονται με εντελώς νέα δεδομένα και στόχους στο 2024. Η Νέα Δημοκρατία μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση έχει αναδειχθεί ο κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού και δείχνει ύστερα από τις διπλές κάλπες του καλοκαιρού να είναι «άτρωτη». Τα κόμματα αμφισβητήθηκαν από το 2009 έως και το 2019 ζώντας ημέρες απαξίωσης. Η σταθερότητα είναι αυτή που κερδίζει μετά από μια περίοδο συνεχών αναταράξεων. Απόδειξη το γεγονός ότι η πανδημική και η κλιματική κρίση, η ακρίβεια, οι πόλεμοι στη γειτονιά μας ακόμα και η έξαρση της εκγληματικότητας και της βίας στα γήπεδα δεν έχουν επηρεάσει την ηγεμονία της γαλάζιας παράταξης.

Πως μπορεί να λειτουργήσει η δημοκρατία χωρίς μια ισχυρή αντιπολίτευση; Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα για τη νέα χρονιά. Ποτέ μεταπολιτευτικά η κυβερνώσα παράταξη δεν είχε «εξαϋλώσει» τα άλλα κόμματα και ειδικότερα την αξιωματική αντιπολίτευση. Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ εναλλάσσονταν στην εξουσία, ωστόσο πάντα ο δεύτερος ήταν ισχυρός και επανέρχονταν στην πρώτη θέση μετά από κάποια χρονική περίοδο. Αυτή η εναλλαγή λάμβανε χώρα ανελλιπώς από το 1977. Ο ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες κάλπες έδειξε πως δεν κατάφερε να δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με την κοινωνία, ενώ εγκλωβίστηκε παράλληλα και στην απλή αναλογική που ψήφισε το 2016. Αν δεν είχε προχωρήσει στην αλλαγή του εκλογικού συστήματος ενδεχομένως με το 20,07% του Μαΐου οι εξελίξεις στην Κουμουνδούρου να μην τόσο ραγδαίες. Ο Αλέξης Τσίπρας χρεώθηκε και το γεγονός ότι επένδυσε σε μια συμμαχική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να έχει κανένα δεδομένο πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ πιέζεται από την Νέα Αριστερά και το ΚΚΕ, ενώ τόσο η Πλεύση Ελευθερίας όσο και το ΜέΡΑ225 συνεχίζουν την πορεία τους χωρίς απώλειες.

Η ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας δεν αμφισβητείται και από το γεγονός πως το ΠΑΣΟΚ, παρά την καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ, έχει μια αναιμική δημοσκοπική άνοδο που το έχουν φέρει στη δεύτερη θέση. Σε σημείο που στην Κουμουνδούρου πιστεύουν πως η κατάσταση μπορεί να είναι αναστρέψιμη μέσα στη χρονιά που μόλις ξεκίνησε. Η πλειοψηφία στις τελευταίες έρευνες που έγιναν λίγο πριν κλείσει το 2023 είχε μια διαφορά ασφαλείας από τον δεύτερο που έφτανε περίπου τις 25 μονάδες. Κάτω από αυτές τις συνθήκες κανένα από τα κόμματα δεν μπορεί να πείσει το εκλογικό σώμα πως μπορεί να απειλήσει την πρωτιά της στις ευρωεκλογές. Ίσως είναι η πρώτη φορά που οι κάλπες για τους «21» που θα πάρουν τα εισιτήριο για τις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο αποκτούν τόσο μεγάλη πολιτική σημασία. Από τη μια η διατήρηση της μεγάλης διαφοράς θα αποτελέσει τον «προάγγελο» για τον Κυριάκο Μητσοτάκη πως μπορεί να διεκδικήσει με αξιώσεις μια τρίτη συνεχόμενη κυβερνητική θητεία (δεν το έχει καταφέρει κανείς μεταπολιτευτικά). Από την άλλη αναζητείται ο νέος ηγέτης στο χώρο της κεντροαριστεράς που θα αναλάβει συντονιστής ενός προοδευτικού σχήματος. Δεν αποκλείεται ο παραδοσιακά «χαλαρός» χαρακτήρας της συγκεκριμένης κάλπης να στείλει κάποια μηνύματα και στην Ηρώδου Αττικού.

Ζητούμενο για το πολιτικό σύστημα είναι μέσα στο 2024 να ανοίξει μια προεκλογική συζήτηση που να εστιάζει στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, στο μέλλον της γηραιάς ηπείρου και βέβαια στο εσωτερικό της χώρας ένας θετικός διάλογος που να προτάσσει την κοινωνική δικαιοσύνη και συνοχή. Μόνο σε αυτή την περίπτωση θα προσέλθουν στις κάλπες σκεπτόμενοι απογοητευμένοι ψηφοφόροι που όλο το προηγούμενο διάστημα απείχαν συνειδητά. Θετική πρωτοβουλία που θα συμβάλει στη μείωση της αποχής αποτελεί και η επιστολική ψήφος.

Πηγή: skai.gr