Ολοκληρώθηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής η διαπραγμάτευση για το σημείο της ημερήσιας διάταξης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που αφορούσε τις Ευρωτουρκικές σχέσεις. Κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν ότι το κείμενο των συμπερασμάτων αντανακλά τις ελληνικές θέσεις, όπως αυτές αποτυπώθηκαν κατά την προσέλευση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τις εργασίες της Ειδικής Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ήταν μία πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση. Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε είναι πολύ καλύτερο για τις θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου απ’ αυτό που είχε αρχικά προταθεί.
Όπως τόνισε απόψε και η Πρόεδρος της Κομισιόν, «κανείς δεν μπορεί να διχάσει την Ευρώπη. Έτσι, η ΕΕ στέλνει σήμερα ένα μήνυμα ενότητας, αλληλεγγύης και αποφασιστικότητας. Καταδικάζονται οι μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας και είναι ξεκάθαρο ότι αν υπάρξει συνέχιση τέτοιων συμπεριφορών, αυτό θα έχει συνέπειες».
Ως προς τις συνέπειες, γίνεται σαφής αναφορά στα συγκεκριμένα άρθρα των Συνθηκών για την επιβολή κυρώσεων (Άρθρο 29 & 215). Υπογραμμίζεται δε, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρησιμοποιήσει, σε περίπτωση μονομερών ενεργειών και παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου, όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεση της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της. Η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις το αργότερο μέχρι τη σύνοδο του Δεκεμβρίου 2020.
Επιπλέον, καθίσταται σαφές ότι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας αφορούν την Οριοθέτηση Θαλάσσιων ζωνών (Υφαλοκρηπίδα - ΑΟΖ). Είναι σαφές πως για πρώτη φορά η συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου βρέθηκε στο επίκεντρο μιας μαραθώνιας συνεδρίασης της Συνόδου Κορυφής και δεν αποτέλεσε απλά ως ένα μέρος της υπό συζήτηση ατζέντας.
Η Σύνοδος Κορυφής καταδικάζει απερίφραστα την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και κάνει ρητή αναφορά στις αποφάσεις και στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την επίλυση του Κυπριακού.
Όπως έχει τονίσει πολλές φορές ο Πρωθυπουργός, ο διάλογος με την Τουρκία είναι ανοιχτός αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό είναι να μην υπάρχουν παράνομες ενέργειες εκ μέρους της. Και αυτό επιβεβαιώθηκε απόψε, σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη.
Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, εκτός της Τουρκίας, αποφασίστηκε και το πλάνο με τις πιθανές κυρώσεις για την Λευκορωσία, με αφορμή τις προεδρικές εκλογές όπου ο Αλεξάντερ Λουκασένκο επανεκλέχτηκε υπό την έντονη αμφισβήτηση για το εκλογικό αποτέλεσμα.
Το πρωί της Παρασκευής θα συνεχιστεί η Σύνοδος Κορυφής, (09:30 ώρα Βρυξελλών) και το μεσημέρι είναι προγραμματισμένη η κοινή συνέντευξη Τύπου των Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για το κλείσιμο των διήμερων εργασιών.
Αξιωματούχοι σημειώνουν ότι η πρώτη μέρα της Συνόδου έκλεισε με συμφωνία των «27» για «τον τρόπο αντιμετώπισης της Τουρκίας» και το «σχέδιο επιβολής κυρώσεων στη Λευκορωσία», μετά τα γεγονότα στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές.
Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ο Σαρλ Μισέλ κατέθεσε νέο κείμενο για το προσχέδιο συμπερασμάτων το οποίο βασίζεται στα δύο προηγούμενα και προσθέτει την έντονη καταδίκη της ΕΕ για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Στο κείμενο αναφέρει ότι η ΕΕ «είναι πλήρως δεσμευμένη στην επίλυση του κυπριακού», διατηρεί τη φράση για «χρήση όλων των μέσων» σε περίπτωση μονομερών ενεργειών της Τουρκίας, δεσμεύει το Συμβούλιο για αποφάσεις ως το Δεκέμβρη και περιλαμβάνει την ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».
Στο τελευταίο σχέδιο συμπερασμάτων οι ηγέτες εξετάζουν νέα διατύπωση για την Τουρκία και την Κύπρο.
Το νέο προτεινόμενο κείμενο προσθέτει ότι «καλεί την Τουρκία να ξεκινήσει διάλογο με στόχο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου» και σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».
Η νέα διατύπωση σημειώνει ότι «σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων σύμφωνα με το άρθρο 29 της ΣΕΕ και το άρθρο 215 ΣΛΕΕ, προκειμένου για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της. Τα αναφερόμενα άρθρα της Συνθήκης αφορούν κυρώσεις, αλλά δεν αναφέρει ρητώς τη λέξη.
Το νέο προσχέδιο καταργεί επίσης μια προηγούμενη αναφορά ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η κατανομή των πόρων υδρογονανθράκων στην Κύπρο. Ένα από τα βασικά αιτήματα της Άγκυρας είναι ότι οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να λάβουν δίκαιο μερίδιο από τυχόν ευρήματα γύρω από το διχοτομημένο νησί.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις, ανάλογα με την περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του του Δεκεμβρίου».
«Είναι γνωστό πως για την τουρκική πλευρά, οποιαδήποτε καταδίκη, οποιαδήποτε αναφορά σε οποιαδήποτε μέτρα και κυρώσεις, οποιαδήποτε εξαίρεση των δικαιωμάτων και της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων, είναι εντελώς απαράδεκτα», σύμφωνα με Τούρκο αξιωματούχο στο politico.
Σαρλ Μισέλ: Η Τουρκία να βάλει τέλος στις μονομερείς ενέργειες
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε μετά το πέρας των διαπραγματεύσεων της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής κάλεσε την Τουρκία να βάλει τέλος στις μονομερείς ενέργειές της και σημείωσε ότι οι επόμενες δυο εβδομάδες θα είναι σημαντικές για τη σχέση της ΕΕ με την Άγκυρα, ενώ το θέμα θα εξεταστεί εκ νέου στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
Ο Σαρλ Μισέλ είπε ότι «είναι πάρα πολύ μεγάλη επιθυμία μας να έχουμε μια ισχυρότερη φωνή στη διεθνή σκηνή και αυτό προϋποθέτει ότι μπορούμε να συνεργαστούμε στενότερα με τα κράτη μέλη. Με την Τουρκία θα ακολουθήσουμε διπλή στρατηγική. Θέλουμε πάρα πολύ να δώσουμε στον πολιτικό διάλογο την ευκαιρία και να κινηθούμε προς μια μεγαλύτερη σταθερότητα.
Προειδοποίησε πως η ΕΕ αναμένει από την Τουρκία να εντείνει τις προσπάθειές της και να προσεγγίσει τις Βρυξέλλες, κάνοντας βήματα ουσιαστικά.
«Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα πιθανά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας σε περίπτωση ανάγκης», δήλωσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου, επιβεβαιώνοντας ότι η ΕΕ είναι αποφασισμένη να θέσει τους όρους της στον νέο πολιτικό διάλογο.
Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν: Οι χώρες της Ε.Ε. στηρίζουν Ελλάδα και Κύπρο
Όπως δήλωσε από την πλευρά της η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν μετά το πέρας της Συνόδου, η συμφωνία καταδεικνύει ότι οι χώρες της ΕΕ στηρίζουν την Ελλάδα και την Κύπρο.
"Επανεπιβεβαιώσαμε την αλληλεγγύη μας στην Ελλάδα και την Κύπρο. Και είναι ξεκάθαρο ότι τίποτα δεν μπορεί να δημιουργήσει διχόνοια μεταξύ μας" δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν και πρόσθεσε "οι εντάσεις στη Μεσόγειο ήταν ιδιαίτερα έντονες".
"Περιμένουμε από την Τουρκία να απέχει από μονομερείς ενέργειες", υπογράμμισε η φον Ντερ Λάιεν. "Υπάρχει εργαλειοθήκη η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέσως", επισήμανε και προσέθεσε ότι "η Τουρκία μπορεί να κερδίσει από την ισχυρή συνεργασία με την ΕΕ".
Σε δηλώσεις αναμένεται να προβεί το πρωί της Παρασκευής, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στις εργασίες της δεύτερης ημέρας της Ειδικής Συνόδου.
Έλενα Παπαδημητρίου
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
