Το παρασκήνιο της συνάντησης Μητσοτάκη-Μπάιντεν: Ο τουρκικός χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας» και τα F-35

Της Πηνελόπης Γκάλιου

Σε πολύ καλό κλίμα Τζο Μπάιντεν και Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν έκλεισαν οι κάμερες της πρώτης θερμής υποδοχής προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, ξεδίπλωσαν στο Οβάλ Γραφείο όλη τη γκάμα των κρίσιμων θεμάτων που απασχολούν τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ αλλά και του διεθνούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, το ενεργειακό και οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, τα ελληνοτουρκικά και οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο τέθηκαν στη συζήτηση των δύο ηγετών.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές υπάρχει ικανοποίηση από την ελληνική πλευρά για την πρώτη ημέρα της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον και τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο, καθώς οι ίδιες σημειώνουν πως το κλίμα ήταν παρά πολύ καλό, και όπως επισημαίνεται ο Αμερικανός πρόεδρος γνωρίζει σε βάθος τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αυτά, ενώ τα άκρως θετικά αισθήματα του προς την Ελλάδα καθρεφτίστηκαν τόσο στις συχνές αναφορές του στην Ελληνοαμερικανική κοινότητα, όσο και στο χρόνο που αφιέρωσε για τις εν λόγω επαφές.

Όπως εκτιμούν οι ίδιες πηγές οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό σημείο που ήταν ποτέ και επεσήμαιναν πως η Ελλάδα έχει βαρύνοντα ρόλο να διαδραματίσει στο ζήτημα της υπεράσπισης και της εμπέδωσης της Δημοκρατίας παγκοσμίως, θέμα για το οποίο ο Τζο Μπάιντεν επιδεικνύει ζωηρό ενδιαφέρον, ήτοι για τη μάχη ανάμεσα στις Δημοκρατίες και τα αυταρχικά καθεστώτα. Επ αυτού, εξάλλου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αφιερώσει μεγάλο μέρος της αποψινής του ομιλίας στο Κογκρέσο, όπως τονίζουν τα ίδια πρόσωπα.

Τα ελληνοτουρκικά, ο χάρτης της "Γαλάζιας Πατρίδας" και το μήνυμα για το Κυπριακό

Στο τετ α τετ των δυο ηγετών ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε με στοιχεία την κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα, εντάσσοντάς τη σε ένα σαφές πλαίσιο που αφορά το ζήτημα ασφάλειας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και αναφέρθηκε ειδικά στις υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος και κατοικοιμένα νησιά της Ελλάδας ενώ σύμφωνα με πληροφορίες ο Έληνας πρωθυπουργός έδειξε στον Αμερικανό πρέοδρο τον χάρτη της "γαλάζιας πατρίδας" που επικαλούνται συνεχώς οι Τούρκοι.

Στο κλίμα αυτό κυβερνητικές πηγές σημείωναν πως "άπαντες αντιλαμβάνονται πως ο επεκτατισμός και ο αναθεωρητισμός δεν έχουν θέση σε ένα παγκόσμιο σκηνικό που γίνεται ολοένα και πιο σύνθετο".

Επιπρόσθετα και ενισχυτικά στην παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας στη συζήτηση τέθηκε και το Κυπριακό ,με τις ίδιες κυβερνητικές πηγές να τονίζουν πως ο πρωθυπουργός δεν "μάσησε" τα λόγια του διαμηνύοντας προς πάσα κατεύθυνση πως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μία λύση δύο κρατών.

Σε ό,τι αφορά στο αίτημα της Άγκυρας για αναβάθμιση των F-16, κυβενρητικές πηγές σημείωναν με νοημα ότι υπάρχουν "πράγματα που λέγονται δημόσια και πράγματα που καλύτερα να μένουν πίσω από κλειστές πόρτες", ενώ παρέπεμπαν στην σημερινή ομιλία του πρωθυπουργού στο Κογκρέσο.

Τα F-35

Όπως σημείωναν κυβερνητικές πηγές στο πλαίσιο της διμερούς αμυντικής συνεργασίας είναι ειλημμένη η απόφαση της Αθήνας ότι το μαχητικό αεροσκάφος 5ης γενιάς, που θα επανδρώσει την Πολεμική Αεροπορία θα είναι το αμερικανικό F - 35. Στο πλαίσιο αυτό , σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την επιθυμία να ενταχθεί η χώρα μας στο συγκεκριμένο πρόγραμμα ξεκαθαρίζοντας πως η Ελλάδα ενδιαφέρεται να αγοράσει μία μοίρα F - 35 πριν από το τέλος της τρέχουσας 10ετίας, και συγκεκριμένα μετά το 2028, όταν και όπως ειπώθηκε με έμφαση θα υπάρχει ο απαραίτητος δημοσιονομικός χώρος για μία τέτοια κίνηση. Μάλιστα οι ίδιες πηγές αποκάλυψαν ότι πριν λίγες μέρες η εταιρεία παραγωγός των F - 35, Lockheed Martin ενημέρωσε και εγγράφως για το ενδιαφέρον της να ενταχθεί η Ελλάδα στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και η θετική ανταπόκριση της Αθήνας θα διαβιβαστεί εντός των επομένων ημερών. «Εάν μπορέσουμε να συμφωνήσουμε σε όλες τις παραμέτρους τα συγκεκριμένα αεροσκάφη θα αποκτηθούν μετά το 2028, ενώ θα αναζητηθεί και ο καλύτερος τρόπος χρηματοδότησης μίας τέτοιας μακρόχρονης επένδυσης για την Ελλάδα του 2030» σημειώνουν χαρακτηριστικά, γνωστοποιώντας παράλληλα το ενδιαφέρον της Lockheed Martin να επενδύσει προσεχώς στη ΕΑΒ

Κοινός τόπος στα ζητήματα ενέργειας

Εν μέσω της ενεργειακής κρίσης και των πολλαπλών επιπτώσεων που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, Κυριάκος Μητσοτάκης και Τζο Μπάιντεν διαπίστωσαν τον κοινό βηματισμό τους και στα ενεργειακά ζητήματα με τους δύο ηγέτες να έχουν κοινή οπτική στο ζήτημα της μείωσης της τιμής του φυσικού αερίου διεθνώς μέσω της επιβολής πλαφόν. Μάλιστα, οι δύο άνδρες συμφώνησαν να συντονίσουν τις ενέργειες τους εν όψει και της κρίσιμης έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στα τέλη Μαίου και γι'αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες όρισαν το κ. Νίκο Τσάφο, κάτοχο της έδρας James Schlesinger για την Ενέργεια και τη Γεωπολιτική στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών της Ουάσινγκτον, ειδικό σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού στα θέματα ενέργειας, και τον Έρικ Χοκστάιν, σύμβουλο του προέδρου Μπάιντεν στα θέματα ενεργείας να εργαστούν στενά. "Για να κρατηθεί αρραγές το μέτωπο κατά της ρωσικής εισβολής θα πρέπει να προστατεύσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η Ελλάδα το έχει κάνει ήδη με μεγάλο θάρρος επιστρατεύοντας κονδύλια από τον εθνικό προϋπολογισμό, αυτό, ωστόσο, δε σημαίνει πως δεν δραστηριοποιούμαστε και σε ευρωπαϊκό επίπεδο" τόνιζαν κυβερνητικές πηγές, που επιβεβαιώνουν πως η Αθήνα αναμένει την υποβολή των σχετικών προτάσεων από την Κομισιόν.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σύμφωνα με πληροφορίες, αναφέρθηκε εκ νέου και στο ζήτημα του αγωγού Eastmed, επαναλαμβάνοντας πως την τελική επιλογή, εάν θα προκριθεί δηλαδή η λύση του αγωγού ή της μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, θα την καθορίσουν εν τέλει η αγορά και το κόστος, ενώ επαναβεβαιώθηκε, η θερμή αμερικανική υποστήριξη στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν και αμερικανικές επενδύσεις στο μέλλον προς αυτή την κατεύθυνση.

Σύμφωνα με κυβεrνητικές πηγές επίσης, τη συζήτηση των δυο ηγετών απασχόλησε και η μετατροπή της Αλεξανδρούπολης σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο, αλλά και οι πολλές και σημαντικές πλέον αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Εξάλλου κατά τις συνομιλίες κατέστη σαφές, πως η ελληνική δημοκρατία έχει πλέον αποδείξει την ανθεκτικότητα της καθώς υπερέβη τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης με την οικονομία να εξέρχεται ισχυρότερη και τους θεσμούς να καθίστανται πιο θωρακισμένοι. Η ελληνική πλευρά, εξέφρασε, μάλιστα την επιθυμία η διμερής συνεργασία να επεκταθεί σε όλους τους δυνατούς τομείς ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ελπίδα να μπορέσει ο κ. Μπάιντεν να επισκεφθεί την προσεχώς την Ελλάδα.

Σήμερα η ομιλία στο Κογρκέσο

Στο σημερινό πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη κυριαρχεί η ομιλία του στο Κογκρέσο στις 6 το απόγευμα ώρα Ελλάδος. Ως ο πρώτος Έλληνας Πρωθυπουργός στον οποίο γίνεται αυτή η τιμή, η ομιλία του θα έχει εθνικό, γεωπολιτικό και ιστορικό στίγμα. Θα αναδείξει στο κέντρο λήψης αποφάσεων των ΗΠΑ και τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Ελλάδας στο νέο διεθνές περιβάλλον, ενώ δεν θα λείψουν οι αναφορές στην προκλητικότητα της Τουρκίας, την οποία έχουν καταδικάσει εμπράκτως τα μέλη του Κογκρέσου αποβάλλοντάς τη από το πρόγραμμα των F-35. Νωρίτερα (16.40) θα συναντηθεί με την Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι και το απόγευμα με την Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις. Στις 19:00 ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παρακαθίσει σε δεξίωση που παραθέτει προς τιμήν του η κα. Πελόζι, ενώ θα κλείσει το ταξίδι του στις ΗΠΑ με δείπνο που οργανώνουν 11 ομογενειακές οργανώσεις προς τιμήν του.
 

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.