Η τελευταία επέκταση, η τρίτη από τις 21 περασμένου Ιουλίου, της τουρκικής Navtex μεταξύ Κύπρου και Καστελόριζου, διέψευσε όσους αισιόδοξους ανέμεναν πως τα μεσάνυχτα της περασμένης Κυριακής, η Άγκυρα θα προχωρούσε σε σταδιακή αποκλιμάκωση της έντασης με τη μετακίνηση του Ορούτς Ρέις εκτός ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Τουναντίον, η τουρκική πλευρά προχώρησε σε νέα επέκταση της περιοχής των παράνομων ερευνών, ακολουθώντας και σε αυτή την περίπτωση τη λογική της προηγούμενης, δηλαδή προς βορρά και προς την πλευρά του τριγώνου Ρόδου-Καρπάθου-Καστελόριζου. Τακτική που, εκ των πραγμάτων, εντείνει περισσότερο την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή, στην οποία βρίσκονται ναυτικές δυνάμεις.
Στο τεταμένο σκηνικό που δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί πριν την 12η Σεπτεμβρίου, ημερομηνία ολοκλήρωσης της τρίτης επέκτασης, θα πρέπει να προστεθεί και η έντονη δραστηριότητα πολεμικών μέσων, σε αέρα και θάλασσα, εικόνα που στο εγγύς μέλλον δεν φαίνεται να μεταβάλλεται. Αντιθέτως, οι περισσότερες εκτιμήσεις μιλούν για ένα θερμό δεκαήμερο η εξέλιξη του οποίου δεν μπορεί να προβλεφθεί. Η γνωστοποίηση, υπό τη μορφή διαρροών που δεν έχουν διαψευστεί, ότι το Παρίσι στέλνει στην ανατολική Μεσόγειο το αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle, έρχεται να εξασθενήσει όλες εκείνες τις απόψεις που θεωρούσαν επιφανειακό το γαλλικό ενδιαφέρον για τα τεκταινόμενα της περιοχής. Πέρα από την επίδειξη ισχύος του Παρισιού, απέναντι στις πολεμικές εξάρσεις του Ταγίπ Ερντογάν, οι γαλλικές στρατιωτικές διεργασίες σε συνδυασμό με τις πληροφορίες για μια νέα αγορά του «αιώνα» των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων από την γαλλική πολεμική βιομηχανία, δημιουργούν νέα δεδομένα που αγγίζουν την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Η «ναυαρχίδα»
Η αναχώρηση του αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle για την ανατολική Μεσόγειο έγινε γνωστή μέσω δημοσιογραφικών πληροφοριών, με την Γαλλίδα υπουργό Άμυνας Φλοράνς Παρλί να επιβεβαιώνει στη συνέχεια τις πληροφορίες. Από στρατιωτικές πηγές γίνεται λόγος ότι το αεροπλανοφόρο θα βρίσκεται σε «ετοιμότητα μάχης», δηλαδή με πλήρες πολεμικό φορτίο, το οποίο περιλαμβάνει αριθμό μαχητικών αεροσκαφών Rafale, ιπτάμενα ραντάρ, στρατηγικό οπλισμό πυραύλων μέγιστης ακτίνας δράσης, αντι-υποβρυχιακό οπλοστάσιο και τα εξελιγμένα ηλεκτρονικά συστήματα εντοπισμού, στόχευσης και ηλεκτρονικών παρεμβολών. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν πως η μετακίνηση του γαλλικού αεροπλανοφόρου στην περιοχή τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ταξίδι ρουτίνας. Εδώ σημειώνονται, με νόημα, οι πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, σε απάντηση στις απειλές Ταγίπ Ερντογάν ότι Ελλάδα και Γαλλία «θα πληρώσουν βαρύ τίμημα», πως «η Τουρκία καταλαβαίνει μόνο από πράξεις».
Μαχητικά – φρεγάτες
Ένας δεύτερος παράγοντας της γαλλικής παρουσίας στην ανατολική Μεσόγειο έχει να κάνει με τις στρατιωτικές συμφωνίες που βρίσκονται στο στάδιο εκκόλαψης στο κομμάτι των εξοπλιστικών, ζήτημα που επικεντρώνεται κυρίως στην πλευρά της Ελλάδας. Μετά τις πληροφορίες για ναυάγιο στις συζητήσεις Ελλάδας-Γαλλίας για την αγορά γαλλικών φρεγατών Belh@rra από το ελληνικό πολεμικό ναυτικό, οι δημοσιογραφικές πληροφορίες φέρουν τις δυο πλευρές να έχουν συμφωνήσει σε ένα πακέτο εξοπλιστικών από την γαλλική πολεμική βιομηχανία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει και η «Κ» από ελληνικές πηγές, η προκαταρκτική συμφωνία μιλά για αγορά 12 συν 6 μαχητικών αεροσκαφών τύπου Rafale. Τα 12 θα είναι τελευταίας γενιάς μαχητικού και τα υπόλοιπα από τα διαθέσιμα της γαλλικής πολεμικής αεροπορίας. Η συμφωνία, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, θα κλείσει στη Μεσογειακή Διάσκεψη που θα γίνει στην Κορσική στις 10 Σεπτεμβρίου. Παρασκηνιακά λέγεται πως έγινε προσέγγιση της Αθήνας από το Παρίσι με μεσολάβηση τρίτης χώρας για την αγορά των μαχητικών, αλλά και για την αγορά των φρεγατών Belh@rra, σε καλύτερη τιμή από την αρχική. Στρατιωτικές πηγές εκτιμούν πως οι κινήσεις που γίνονται στο κομμάτι των εξοπλιστικών σχετίζονται με τις πραγματικές ανάγκες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων αλλά και με το ενδεχόμενο έναρξης ενός ελληνοτουρκικού διαλόγου. Πάντως, οι πληροφορίες για αγορά γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών υπήρχαν μετά το ναυάγιο αγοράς γαλλικών φρεγατών, ως εξισορροπητική κίνηση.
Σε λεκτικό επίπεδο, διαφοροποίηση παρατηρείται το τελευταίο διάστημα και από γερμανικής πλευράς, η οποία συνάμα συνεχίζει τις προσπάθειες για έναρξη ενός ελληνοτουρκικού διαλόγου. Στις νουθεσίες για τερματισμό των προκλήσεων στην ανατολική Μεσόγειο, η Άγκυρα απάντησε με νέα επέκταση των ερευνών, σε βορειότερο σημείο ανάμεσα σε Κύπρο και Καστελόριζο. Μια τακτική που παρατηρείται με ιδιαίτερη προσοχή από την Αθήνα μιας και εκφράζονται ανησυχίες για ενδεχόμενη νέα επέκταση των ερευνών προς την πλευρά της Ρόδου και του Καστελόριζου. Από τις 21 Ιουλίου οπότε εξαγγέλθηκε η πρώτη navtex για έρευνες στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, η Τουρκία παρά τα όσα λεγόντουσαν έχει προχωρήσει σε τρεις επεκτάσεις, μια χρονική για την ίδια περιοχή και άλλες δυο σε διαφορετικές περιοχές. Παράλληλα με τις Νavtex για έρευνες, η Τουρκία δέσμευσε περιοχές βόρεια της Κύπρου για την πραγματοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων. Σε μια περίπτωση μάλιστα, την τελευταία, δέσμευσε παράνομα περιοχή από τα βόρεια παράλια της Κύπρου έως τα τουρκικά.
Διά στόματος Πομπέο η άρση του αμερικάνικου εμπάργκο
Και επίσημα μετά από 33 χρόνια, οι ΗΠΑ αίρουν τους περιορισμούς που είχαν επιβάλει στηνπώληση στρατιωτικού υλικού στην Κύπρο. Μια εξέλιξη που γνωστοποιήθηκε στη Λευκωσία με τον πιο επίσημο τρόπο και από τον ίδιο τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ με πρωτοβουλία του ιδίου, συνομίλησε τηλεφωνικά χθες με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον ενημέρωσε για την απόφαση των ΗΠΑ να άρουν το εμπάργκο που επιβλήθηκε στην Κύπρο το 1987, καθόσον αφορά μη φονικούς εξοπλισμούς (non-lethal). Μια εξέλιξη που ικανοποίησε την κυπριακή πλευρά μιας «ως κοινή διαπίστωση, συνιστά αναγνώριση του ρόλου της Κύπρου στην περιοχή καθώς και ένδειξη της σημασίας που αποδίδεται από τις δύο χώρες στην ενίσχυση των διμερών τους σχέσεων, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας.
Με νόμο των ΗΠΑ
Όπως μεταδόθηκε από την αμερικάνικη πρωτεύουσα, το εμπάργκο όπλων κατά της Κύπρου συμπεριλαμβάνεται στο νόμο για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ που πέρασε από ολομέλεια Γερουσίας. Οι επίσημες ανακοινώσεις στην Ουάσιγκτον έγιναν σε δημοσιογραφική διάσκεψη που παραχώρησαν οι βοηθοί Υφυπουργοί Εξωτερικών, Μάθιου Πάλμερ για ευρωασιατικές υποθέσεις και Μάικ Μίλερ για στρατιωτικές. Το τηλεφώνημα Εκτός από τα του εμπάργκο όπλων, οι Αναστασιάδης – Πομπέο, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Προεδρικού Μεγάρου, «προέβησαν σε λεπτομερή ανασκόπηση των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο, των κινδύνων για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή ως αποτέλεσμα των προκλήσεων της Τουρκίας, με σαφή την τοποθέτηση του κ. Πομπέο ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και την επιτακτική ανάγκη προσήλωσης στον διάλογο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία και εδραίωση συνθηκών σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή». Ο Νίκος Αναστασιάδης ενημέρωσε τον Μάικ Πομπέο για τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις απειλές της καθόσον αφορά το θέμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε την ανάγκη αποστολής σαφών μηνυμάτων προς την τουρκική πλευρά προς αποτροπή της υλοποίησης των παράνομων σχεδιασμών της που όχι μόνο αντιβαίνουν στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ, αλλά περαιτέρω δημιουργούν δυσκολίες στην προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών. Ο κ. Πομπέο εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη συνεργασία που αναπτύχθηκε μεταξύ των ΗΠΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
