Της Πηνελόπης Γκάλιου
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι γεωπολιτικές αναταράξεις που επιφέρει έχει αλλάξει πολλούς από τους κανόνες διπλωματικών και διμερών σχέσεων με τους μεγάλους παίκτες, όπως οι ΗΠΑ να ανακαθορίζουν τις συμμαχίες τους, βάζοντας άλλες στον «πάγο», όπως έγινε με την Άγκυρα εδώ και μήνες, και άλλες ενισχύοντάς τες, όπως με την Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, η γεωπολιτική θέση της Τουρκίας δεν θα επέτρεπε στην Ουάσινγκτον να την απομονώσει τελείως, καθώς κάτι τέτοιο θα είχε πιθανόν απρόβλεπτες συνέπειες και για τη συνοχή και ασφάλεια του ΝΑΤΟ, ειδικά στην κρίσιμη περίοδο που διανύει η συμμαχία.
Αχίλλειος πτέρνα της Τουρκίας παραμένουν τα εξοπλιστικά της, ειδικά μετα την επιμονή της στα ρωσικά συστήματα S-400 που την οδήγησαν να υποστεί τις αμερικανικές κυρώσεις «αποβάλλοντας» την Άγκυρα από το πρόγραμμα των F-35, ενώ στο κενό παραμένει και το αίτημά της για αγορά και αναβάθμιση των μαχητικών F-16.
Μέχρι στιγμής, η ιστορία έδειξε πως η αμερικανική πλευρά χρησιμοποιεί κατά διαστήματα κάποιο «τυράκι» έναντι της Τουρκίας, κρατώντας τη σε εγρήγορση και μη θέλοντας ουσιαστικά να την απομακρύνει από στρατηγικό εταίρο.
Στο πλαίσιο αυτό τον περασμένο Μάρτιο, συμφωνα με το Reuters, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε στείλει επιστολή προς το Κογκρέσο, την οποία υπέγραφε η αξιωματούχος τουρκικής καταγωγής Ναζ Ντουράκογλου και ανέφερε πως μια πιθανή πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία θα ήταν σύμφωνη με τα συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ και θα εξυπηρετούσε επίσης τη μακροπρόθεσμη ενότητα του ΝΑΤΟ.
Έκτοτε φυσικά, ούτε το Στειτ Ντιπαρτμεντ ούτε το Κογκρέσο «προχώρησαν» οποιαδήποτε ενέργεια ως προς το θέμα.
Με παρομοιο τρόπο, όμως, επανήλθε στη δημοσιότητα και πάλι το ζήτημα, αυτή τη φορά μέσω της Wall Street Journal , η οποία έκανε λόγο περί αιτήματος του Τζο Μπάινεν προς το Κογκρέσο για αναβάθμιση των τουρκικών μαχητικών F-16 με πυραύλους, και ηλεκτρονικά συστήματα. Ένα δημοσίευμα ωστόσο που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν επιβεβαίωσε ενώ αμερικανικές πηγές το υποβάθμιζαν, κάνοντας λόγο για αίτημα αναβάθμισης μόνο του επικοινωνιακού συστήματος των μαχητικών, με γνώμονα τη διαλειτουργικότητα εντός του ΝΑΤΟ.
«Αυτή η εξέλιξη δεν σχετίζεται με το αίτημα της Τουρκίας για αναβάθμιση των F-16, ούτε προαναγγείλει νέες αγορές F-16 που θα εγκρίνει η αμερικανική κυβέρνηση» τόνιζαν.
Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης
Αντίστοιχη βαρύτητα έδωσε στα αναφερόμενα στο δημοσίευμα και ο πρωθυπουργος από το βήμα της Βουλής κατά τη συζήτηση της αμυντικής συμφωνίας Ελλάδας -ΗΠΑ.
«Έχει φαίνεται υπάρξει κάποιο αίτημα διαδικαστικό σε επίπεδο αμερικανικού Στέιτ Ντιπάρτμεντ για μία αναβάθμιση κάποιων συστημάτων επικοινωνίας των αεροσκαφών F-16» είπε σημειώνοντας πως «η αμερικανική εξωτερική πολιτική δεν χαράσσεται μόνο από την κυβέρνηση. Και ότι πράγματι υπάρχουν πολλές διαφορετικές φωνές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική που θεωρούν την Τουρκία κρίσιμο στρατηγικό εταίρο που δεν πρέπει να χαθεί. Αυτό είναι μια αλήθεια» είπε.
Παρατήρησε ωστόσο εμφατικά πως ως προς την έγκριση αναβάθμισης εξαγωγών οπλικών συστημάτων αρμόδιο είναι το Κογκρέσο και τόνισε ότι "το Κογκρέσο μέχρι στιγμής έχει αρνηθεί να συζητήσει καθ' οποιονδήποτε τρόπο πώληση οπλικών συστημάτων στην Τουρκία, ακριβώς γιατί δεν θεωρούν την Τουρκία αξιόπιστο εταίρο".
Λίγο νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας εξήγησε στη Βουλή ότι πρόκειται για μια προσημείωση, ούτε καν για κανονική ειδοποίηση και ξεκαθάρισε για μία ακόμη φορά την πάγια θέση της Ελλάδας ως προς τυχόν αναβάθμιση οπλικών συστημάτων της Τουρκίας: "Οι πληροφορίες που έχουμε και η ενημέρωση, είναι ότι δεν αφορά νέα αεροσκάφη αλλά ραντάρ και πυραύλους. Αν με ρωτάτε ως Έλληνα υπουργό Εξωτερικών αυτό δεν συνιστά τελεσθείσα πράξη. Είναι μία προσημείωση ούτε καν κανονική ειδοποίηση.
Όμως, όσον αφορά την Ελληνική Δημοκρατία, η αναβάθμιση του τουρκικού οπλοστασίου συνιστά πρόβλημα, γιατί η Τουρκία παραβιάζει διαρκώς τα κυριαρχικά δικαιώματα μας. Άρα η θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι σαφής. Όχι, όχι. Όπως το ίδιο σαφής είναι και για το θέμα των γερμανικών υποβρυχίων. Όχι, όχι. Αυτή την καθαρή άποψη θα διατυπώσουμε και στην Ουάσιγκτον" είπε με σαφήνεια ο υπουργός Εξωτερικών.
Και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε στο ζήτημα των F16, λέγοντας μεν ότι υπάρχει το σχετικό αίτημα της Τουρκίας, αλλά από το αίτημα αυτό μέχρι την έγκρισή του από το Κογκρέσο είναι μακρύς ο δρόμος, υποστήριξε. Προς επίρρωση δε της εκτίμησής του, επικαλέστηκε μάλιστα τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ υπενθυμίζοντας πως ο ίδιος ο Τούρκος υπουργός Άμυνας είχε δηλώσει πως ο δρόμος είναι μακρύς και αβέβαιος.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
