Τα εμπόδια που βάζει το Μεσανατολικό στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας που θα πραγματοποιηθεί στις 7 Δεκεμβρίου εξακολουθεί να αποτελεί έναν κρίσιμο σταθμό για την επόμενη ημέρα

Του Αντώνη Αντζολέτου

Η διάχυση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή είναι κάτι που απασχολεί ιδιαιτέρως την ελληνική πλευρά, καθώς στην ευρύτερη περιοχή η κινητικότητα είναι πολύ μεγάλη και όλα όσα συμβαίνουν δεν μπορεί να μην έχουν αντίκτυπο στις σχέσεις με την Τουρκία. H αιματηρή σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς, η «επιθετική αναμονή» του Ιράν, η χρόνια εμπλοκή της Ρωσίας στη Συρία, αλλά και η σπουδή του Ερντογάν να αναδείξει την Τουρκία σε ηγέτιδα δύναμη και «προστάτη» του μουσουλμανικού κόσμου περιπλέκουν την κατάσταση. Ήδη έχει αυξήσει τους τόνους κατά της Δύσης και του Ισραήλ θυμίζοντας τη στάση που είχε κρατήσει κατά του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ όταν η Ρωσία είχε κηρύξει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η Ουάσιγκτον παρακολουθεί τα τεκταινόμενα με πολύ μεγάλη προσοχή, καθώς παράλληλα με τις εξελίξεις στο Μεσανατολικό συνεχίζει να υποστηρίζει την Ουκρανία στον άλλο πόλεμο που δυστυχώς συνεχίζεται.

Ελλάδα, Ε.Ε., ΗΠΑ, αλλά και ο ΟΗΕ κάνουν ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα στους άμαχους Παλαιστινίους που σκοτώνονται και υποφέρουν από τον αποκλεισμό και στους «μαχητές» της Χαμάς, που σκορπούν τον θάνατο. Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στις συζητήσεις για τη δημιουργία ανθρωπιστικού διαδρόμου με σκοπό να φτάσει βοήθεια στους αμάχους στη Λωρίδα της Γάζας. Το σχέδιο θα προβλέπει τη συγκέντρωση ανθρωπιστικής βοήθειας και την μεταφορά δια θαλάσσης στους παλαιστίνιους αμάχους που έχουν ανάγκη για τρόφιμα και φάρμακα.

Το ερώτημα είναι ένα: κατά πόσο η προσέγγιση με την Τουρκία και τα θετικά βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί έως τώρα θα συνεχιστούν μέσα στην περιδίνηση στην οποία βρίσκεται η ευρύτερη περιοχή. Θα εκμεταλλευτεί για άλλη μια φορά την ευκαιρία ο Ερντογάν για να αλλάξει δρόμο; Εξαιτίας των ιδεολογικών τάσεων του AKP (φιλιά προσκείμενο προς τον Παλαιστινιακό σκοπό) η τουρκική κυβέρνηση είναι εμφανές ότι δεν διατηρεί μια ισορροπημένη θέση και έχει προχωρήσει σε ένα κρεσέντο απειλών κατά του Ισραήλ. Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας που θα πραγματοποιηθεί στις 7 Δεκεμβρίου εξακολουθεί να αποτελεί έναν κρίσιμο σταθμό για την επόμενη ημέρα. Εκτός και αν πλέον έχουν αλλάξει όλα τα δεδομένα. Το ραντεβού, πάντως ισχύει και η αναμονή είναι μεγάλη. Μεταξύ Ελλάδα και Τουρκίας είναι σε εξέλιξη ένας μηχανισμός μείωσης της έντασης με τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα που έχουν ήδη ξεκινήσει. Η Αθήνα θα κάνει τα πάντα ώστε οι ημέρες των εντάσεων και των συνεχών παραβιάσεων να μην επανέλθουν. Ο πρώτος μεγάλος φόβος είναι το ρολόι να γυρίσει πίσω στο 2015 όταν οι προσφυγικές ροές πίεζαν απίστευτα την Ελλάδα προκαλώντας μια κρίση άνευ προηγουμένου. Μέχρι στιγμής τα στοιχεία δεν είναι ανησυχητικά. Ο δεύτερος είναι να προκληθεί μια νέα ένταση μεταξύ Αμερικής και Τουρκίας, καθώς ο Ερντογάν δεν αποκλείεται να «ερεθίσει» με τη στάση του τον Τζο Μπάιντεν.  Ως προνομιακός συνομιλητής με όλες τις χώρες της περιοχής δεν μπορούν να λησμονηθούν οι ανοιχτοί δίαυλοι που υπάρχουν με την Τεχεράνη. Η αναμονή για τα F-16 συνεχίζεται, όπως και η συμφωνία ανταλλαγής με την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Είναι κανόνας πως οποιαδήποτε «τρικυμία» στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις φέρνει αυτομάτως και «φουρτούνες» στα ελληνοτουρκικά.

Το τρίτο ανησυχητικό στοιχείο που προκαλεί ο πόλεμος στην περιοχή είναι πως για τη διεθνή κοινότητα πλέον τα ελληνοτουρκικά δεν αποτελούν προτεραιότητα. Τα «ήρεμα νερά» που υπάρχουν είναι μια κατάσταση που ευνοεί την παραπομπή των συζητήσεων για πολύ αργότερα. Ειδικά το θέμα της Χάγης που έχει βάλει στο τραπέζι ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ποιος θα επιθυμούσε αυτή τη στιγμή ακόμα έναν ανοιχτό μέτωπο στην ευρύτερη περιοχή; Κανείς. Το να απωκοδικοποιηθούν ακριβώς οι προθέσεις της Άγκυρας δεν είναι κάτι εύκολο και συνεπώς η ελληνική κυβέρνηση παραμένει όπως πάντα σε κατάσταση «συναγερμού» παρακολουθώντας στενά όλες τις εξελίξεις.

Πηγή: skai.gr