ΚΑΙΡΟΣ

Ανοιχτό παράθυρο για διάλογο με την Τουρκία σε Νέα Υόρκη και Πράγα

Το πρόγραμμα και οι συναντήσεις του πρωθυπουργού ρυθμίζονται αυτές τις ημέρες.

Του Αντώνη Αντζολέτου

Στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που διοργανώνει η τσέχικη προεδρία στις 6-7 Οκτωβρίου όλα τα φώτα θα είναι στραμμένα στην πιθανή παρουσία του Ταγίπ Ερντογάν στην Πράγα. Την πρώτη ημέρα θα κληθούν στο Συμβούλιο ορισμένες τρίτες χώρες από τα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και η Τουρκία, προκειμένου να γίνει μια συζήτηση για τις σχέσεις τους με την Ε.Ε. Ήταν μια ιδέα του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ που διατυπώθηκε τον Ιούνιο και η υλοποίησή της παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η επιθετική ρητορική της Άγκυρας κλιμακώνεται μέρα με τη μέρα. Θα έχει προηγηθεί η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ όπου στη Νέα Υόρκη βρίσκονται κάθε Σεπτέμβριο παραδοσιακά τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο Ταγίπ Ερντογάν. Το πρόγραμμα και οι συναντήσεις του πρωθυπουργού ρυθμίζονται αυτές τις ημέρες. Θα παραμείνει στην αμερικανική μεγαλούπολη, σύμφωνα με πληροφορίες, από τις 20-23 του μήνα και την τελευταία ημέρα θα πραγματοποιήσει την κεντρική του ομιλία. Ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, κατά την πάγια θέση του, δήλωσε ανοιχτός σε μια συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο το επόμενο διάστημα. Σειρά επαφών στο κτίριο του ΟΗΕ από την άλλη εβδομάδα θα έχει και ο Νίκος Δένδιας. Εκεί θα βρεθεί και ο ομόλογός του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα, που έχει προτείνει ο Εμανουέλ Μακρόν, είναι ένα φόρουμ που σίγουρα μπορεί να συμβάλει στο διάλογο της γηραιάς ηπείρου με την Τουρκία. Αν η συμμετοχή της προϋποθέτει την εγκατάλειψη της προκλητικής και αναθεωρητικής πολιτικής και το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου θα είναι μια καλή «πάσα» προς την ελληνική πλευρά.  Ο διάλογος είναι το μέσον για να σταματήσουν οι ευθείες απειλές κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Μέσα, όμως σε ένα προεκλογικό περιβάλλον είναι αμφίβολο κατά πόσο ο Ταγίπ Ερντογάν θα αλλάξει στρατηγική. Ο φόβος ενός θερμού επεισοδίου εξακολουθεί να υπάρχει και χαρακτηριστικά χθες – πέρα από το παραλήρημα του Χουλουσί Ακάρ – ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου θυμήθηκε και τους υδρογονάνθρακες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Δεν είναι τυχαίο - και έχει άμεση σχέση με τις κάλπες που θα στηθούν το καλοκαίρι στη γειτονική χώρα - το γεγονός πως σε πολλές περιπτώσεις η αντιπολίτευση εμφανίζεται πιο επιθετική και από τον Τούρκο πρόεδρο. Η «εθνικιστική πλειοδοσία» καλά κρατεί στην Τουρκία με κεμαλιστές και αντικεμαλιστές να έχουν βρει σημείο επαφής την ακραία ρητορική κατά της Ελλάδας. Ο κίνδυνος να παρασυρθεί ο Ταγίπ Ερντογάν σε ακόμα πιο επικίνδυνες «αναθεωρητικές και πατριωτικές ακροβασίες» είναι υπαρκτός σε μια προσπάθεια να καλύψει την δημοσκοπική ψαλίδα που τον χωρίζει από το σύνολο της αντιπολίτευσης.  Στο ερώτημα τι διάλογος θα μπορούσε να διεξαχθεί όταν ο πρόεδρος του τουρκικού κοινοβουλίου υποστηρίζει πως η Ελλάδα είναι «απειλή για την χώρα του» απάντηση δεν μπορεί να δοθεί. Ωστόσο οι ανοιχτοί δίαυλοι, που παραδοσιακά επιθυμούσαν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις μέσω και των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αποτελούν πάντα το πρώτο σκαλοπάτι προκειμένου να ηρεμήσουν τα πνεύματα.

Το τρίτο σημαντικό ραντεβού στο οποίο θα βρεθεί ο πρωθυπουργός σε διάστημα περίπου ενός μήνα είναι οι Βρυξέλλες στις 20-21 Οκτωβρίου. Στο τακτικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να γίνει το «ταμείο» όλων όσων έχουν συμβεί και ασφαλώς στην ατζέντα πολύ ψηλά θα είναι τα ενεργειακά ζητήματα και το πώς θα προχωρήσει η Ευρώπη για την απεξάρτησή της από τη Ρωσία και το φυσικό αέριο.