ΚΑΙΡΟΣ

Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών στο skai.gr: Αυτές είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη τα επόμενα 5 χρόνια

Your browser doesn’t support HTML5 audio

Πώς αντιμετωπίζονται - Τι δηλώνει ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών στο skai.gr - Το παράδειγμα της Βουδαπέστης και άλλων ευρωπαϊκών περιοχών

Της Άννας Μαρούλη

«Η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση, οι αυξανόμενες ανισότητες και η προετοιμασία για τη μελλοντική διεύρυνση βρίσκονται στην κορυφή των προκλήσεων», που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, τα επόμενα πέντε χρόνια, δήλωσε στον skai.gr o Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Vasco Alves Cordeiro.

Vasco Cordeiro (copyright European Union / John Thys)

Η συνομιλία με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο 22ης Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Περιφερειών και Πόλεων 2024 (22nd European Week of Regions and Cities) στις Βρυξέλλες, όπου ο ίδιος ήταν βασικός ομιλητής.

Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων είναι η μεγαλύτερη ετήσια εκδήλωση με έδρα τις Βρυξέλλες, αφιερωμένη στην πολιτική συνοχής. Η φετινή έκδοση υποδέχθηκε πάνω από 7.000 συμμετέχοντες, πάνω από 500 ομιλητές από όλη την Ευρώπη και όχι μόνο, σε σχεδόν 156 συνεδρίες, για να συζητήσουν κοινές προκλήσεις για τις περιφέρειες και τις πόλεις της Ευρώπης. Οι συνεδριάσεις κάλυπταν θέματα όπως η συμβολή της πολιτικής συνοχής στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της σύγκλισης στις ευρωπαϊκές περιφέρειες και πόλεις, καθώς και τρόποι για τη βελτίωση της έξυπνης και βιώσιμης ανάπτυξης και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.

Πώς αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις - Τι ενέργειες γίνονται

«Καθώς ξεκινά ένας νέος πολιτικός κύκλος για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών μοιράστηκε την αξιολόγησή της για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι περιφέρειες και οι πόλεις, στην ετήσια έκθεση της ΕΕ για την κατάσταση των περιφερειών και των πόλεων στις 7 Οκτωβρίου», δηλώνει ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Vasco Alves Cordeiro.

Ο κ. Cordeiro υπογραμμίζει πως «η Πράσινη Συμφωνία, η κυριαρχία της βιομηχανικής μετάβασης, η ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών μας και η ενίσχυση της ανθεκτικότητάς μας είναι το κλειδί για να μεταμορφώσουμε τις κοινωνίες μας και να τις κάνουμε πιο βιώσιμες». 

Ο ίδιος τονίζει πως για να καταφέρει να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις, η Ευρώπη πρέπει να είναι πιο συνεκτική, χωρίς να αφήνει πίσω τους ανθρώπους και κανένα μέρος. «Για να επιτευχθεί αυτό, η μεταρρύθμιση της πολιτικής συνοχής και η διασφάλιση του μοντέλου πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, κοινής διαχείρισης, εταιρικής σχέσης και προσέγγισης βάσει τόπου είναι απαραίτητα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι πολιτικές παραμένουν ριζωμένες στην εδαφική τους πραγματικότητα και συνεχίζουν να προσφέρουν συγκεκριμένες και θετικές αλλαγές. Και τέλος, το ευρωπαϊκό εγχείρημα πρέπει να κάνει ένα νέο άλμα προς τα εμπρός. Πρώτον, πρέπει να διασφαλίσει ότι ο μελλοντικός προϋπολογισμός του είναι κατάλληλος για τον σκοπό του, με τα απαραίτητα μέσα, συμπεριλαμβανομένων νέων ιδίων πόρων, για να ανταποκριθεί στις κοινές μας προκλήσεις. Δεύτερον, πρέπει να είναι έτοιμος για το νέο ιστορικό κεφάλαιο αυτό της διεύρυνσης. Αυτό σημαίνει συνεργασία με όλες τις υποψήφιες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των δικών τους τοπικών και περιφερειακών Αρχών, αλλά και την έναρξη των απαραίτητων εσωτερικών μεταρρυθμίσεων που θα κάνουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ πιο αποτελεσματική».

Ο κ. Cordeiro, προσθέτει πως η Επιτροπή ζητεί την ενίσχυση των δημοκρατικών πρακτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διασφάλιση ουσιαστικού ρόλου για τις τοπικές και περιφερειακές Αρχές στη θεσμική διακυβέρνηση της ΕΕ, βασιζόμενη στην τριακονταετή εμπειρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών.

Λειψυδρία - Τι κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών 

Αναφορικά με τη λειψυδρία που αντιμετωπίζουν ευρωπαϊκές περιοχές, ο κ. Cordeiro, δηλώνει πως: «Οι ευρωπαϊκές περιοχές και πόλεις βιώνουν καθημερινά τι σημαίνει να βρίσκεσαι στην ήπειρο με τη μεγαλύτερη θέρμανση στη Γη. Η άνοδος της θερμοκρασίας επηρεάζει άνισα την Ευρώπη: ενώ ορισμένες περιοχές αντιμετωπίζουν ξηρασίες, άλλες αντιμετωπίζουν δραματικές πλημμύρες. Η ακραία ζέστη, οι πυρκαγιές, η ξηρασία και οι πλημμύρες επιδεινώνονται, επηρεάζοντας την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια, τους υδάτινους πόρους, την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα και την υγεία. Ένα μεταβαλλόμενο κλίμα φέρνει επίσης πιο παρατεταμένη ξηρασία και λειψυδρία. Η λειψυδρία επηρεάζει σχεδόν το 30% της επικράτειας της ΕΕ και έως και το 70% του πληθυσμού της Νότιας Ευρώπης κινδυνεύει από εποχική λειψυδρία». 

Όπως ανέφερε ο ίδιος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει μια φιλόδοξη ευρωπαϊκή στρατηγική για το νερό που αποκαθιστά τον κύκλο του νερού και ενσωματώνει στόχους που σχετίζονται με το νερό σε όλες τις ευρωπαϊκές τομεακές πολιτικές, με ιδιαίτερη έμφαση στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση των υδάτων και τη διασυνοριακή συνεργασία, ιδίως σε λεκάνες απορροής ποταμών. Αυτή η διατομεακή στρατηγική θα πρέπει επίσης να παρέχει περισσότερη οικονομική υποστήριξη σε κυβερνήσεις και φορείς που σχετίζονται με το νερό με βελτιωμένο συντονισμό των κονδυλίων της ΕΕ και άλλων χρηματοδοτικών μέσων. Η Επιτροπή των Περιφερειών δημοσίευσε επίσης το εγχειρίδιο Green Deal Going Local Handbook, την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. O κ. Cordeiro επισημαίνει πως «καθώς δεν υπάρχει ‘’μια συνταγή που ταιριάζει σε όλους’’ για μια τοπική και περιφερειακή εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας, αυτό το Εγχειρίδιο παρέχει μια βήμα προς βήμα καθοδήγηση και προσαρμόζεται σε κάθε τοπικό πλαίσιο (από αστικές έως αγροτικές, ορεινές και παράκτιες περιοχές, μεταξύ άλλων). 

Προϋπολογισμός και περιφέρειες 

Σχετικά με το πως θα διατεθεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ τα επόμενα χρόνια για να στηρίξει τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης των πυρκαγιών και της εξοικονόμησης νερού, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών δηλώνει πως: 

«Πρώτον, την περίοδο 2021–2027, πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ από την πολιτική συνοχής προγραμματίζεται να διατεθούν για την υποστήριξη της πράσινης μετάβασης μέσω έργων που περιλαμβάνουν την προσαρμογή του κλίματος ή πρωτοβουλίες για τη διαχείριση κινδύνου καταστροφών. Ως εκ τούτου, η πολιτική συνοχής βρίσκεται ήδη στην πρώτη γραμμή της δράσης της ΕΕ για την υποστήριξη των τοπικών και περιφερειακών αρχών για την αντιμετώπιση κλιματικών καταστροφών. Δεύτερον, τα πράγματα δεν πρέπει να παραμείνουν ως έχουν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πιστεύουμε ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να εξελιχθεί για την καλύτερη αντιμετώπιση των διαφορετικών τρωτών σημείων των ευρωπαϊκών περιφερειών, ώστε να είναι πιο ανθεκτικές. Πιστεύουμε ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να βοηθήσει ως προληπτικό εργαλείο για τη διασφάλιση της συνολικής ετοιμότητας της ΕΕ να αντιμετωπίσει μελλοντικές προκλήσεις – όπως προτείνεται στην έκθεση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για το μέλλον της Πολιτικής Συνοχής».

Το παράδειγμα της Βουδαπέστης και άλλων ευρωπαϊκών περιοχών

Αναφορικά με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και τις πρωτοβουλίες ή πολιτικές που λαμβάνονται, ο ίδιος υπογραμμίζει πως η κλιματική ανθεκτικότητα, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα και η δημόσια ευημερία είναι όλες αλληλένδετες προτεραιότητες και πρέπει να αντιμετωπίζονται με ολιστικό τρόπο.

O κ. Cordeiro δηλώνει πως όσον αφορά την ανθεκτικότητα στο κλίμα, «βλέπουμε ότι οι περιφέρειες και οι πόλεις είναι υπεύθυνες για το 70% του μετριασμού του κλίματος και το 90% των πολιτικών προσαρμογής του κλίματος.  Ως παράδειγμα αναφέρει τη Βουδαπέστη όπου αναπτύσσουν συστήματα αντιπλημμυρικής προστασίας.

« Όσον αφορά τη βιωσιμότητα, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και έχουν ζητήσει τη συνέχισή της με επαρκή και στοχοθετημένα μέσα και υποστηρίξεις. Οι περιφέρειες και οι πόλεις ήδη κάνουν πολλά, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν μόνες», σημειώνει ενδεικτικά και προσθέτει:

«Πολλά παραδείγματα έρχονται στο μυαλό, όπως η Βρέμη (Γερμανία) που προστατεύει τα υπόγεια ύδατα στο λιμάνι της, το Τούρκου (Φινλανδία) που θα γίνει κλιματικά ουδέτερο ήδη μέχρι το 2029 ή η Οξιτανία (Occitanie, Γαλλία) που παράγει υδρογόνο για την κυκλοφορία φορτηγών - τρακτέρ. Οι περιφέρειες και οι πόλεις κάνουν την πράσινη μετάβαση να συμβεί επιτόπου. Με αυτές τις πολιτικές, η ευημερία αυξάνεται, οι πολίτες νιώθουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Αυτό φαίνεται από το υψηλότερο επίπεδο εμπιστοσύνης που τείνουν να έχουν οι πολίτες προς τους δημάρχους και τους περιφερειακούς ηγέτες τους. Η βελτίωση της ποιότητας ζωής σε όλες τις περιφέρειες και τις πόλεις ξεκινά με ισχυρότερες και δικαιότερες πολιτικές για όλους. Αυτό ήταν το πνεύμα της Προεδρίας μου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, που αγωνίζεται για μια Ευρώπη για όλους, φτιαγμένη από όλους.»

Πηγή: skai.gr