Του Στέλιου Κάνδια
“Η ελευθερία του λόγου είναι θεμέλιος λίθος μιας λειτουργούσας δημοκρατίας, και το Twitter είναι η ψηφιακή πλατεία της πόλης, όπου συζητούνται θέματα ζωτικής σημασίας για το μέλλον της ανθρωπότητας”
Ίλον Μασκ
“Θα σου κάνω μια προσφορά που δεν μπορείς να αρνηθείς” έλεγε ο “νονός” Βίτο Κορλεόνε στην ομώνυμη ταινία, και ο Ίλον Μασκ έπραξε ακριβώς αυτό στα μέλη του ΔΣ του Twitter, μια από τις πλέον επιδραστικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (χωρίς να τους σημαδεύει με όπλο στο κεφάλι βεβαίως).
Η προσφορά των 44 δισ. δολαρίων (περίπου 41 δισ. ευρώ) έκαμψε τις αντιστάσεις των επικεφαλής του μέσου κοινωνικής δικτύωσης, και ο Μασκ δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα από τις αρχές ανταγωνισμού, ενώ εκτός απροόπτου η συμφωνία θα εγκριθεί κι από τους μετόχους, πιθανότατα στην ετήσια γενική συνέλευση του Μαΐου.
Προηγουμένως, o “αντιεξουσιαστής στην εξουσία” (για να θυμηθούμε και μια ψυχή) μεγιστάνας είχε συγκεντρώσει πάνω από 9% των μετοχών και απέρριψε μια πρόταση να γίνει μέλος του διοικητικού συμβουλίου, σχεδιάζοντας την τελική εφόρμηση στο “κλουβί”.
Όμως πέραν των οικονομικών παραμέτρων ήδη εκφράζονται ανησυχίες για το πώς ο Μασκ εννοεί την “ελευθερία του λόγου” και τη “δημοκρατία”.
Το πρακτορείο Reuters έκανε εύστοχα λόγο για “cheers and fears” (ζητωκραυγές και φόβοι) όσον αφορά το μέλλον του Twitter, οι Ρεπουμπλικανοί πανηγύρισαν, οι ακτιβιστές ανησυχούν όπως ανησυχεί και ο Λευκός Οίκος. Eξάλλου, το Twitter διαθέτει 206 εκατ. χρήστες και όχι βέβαια μόνο ανθρώπους της “διπλανής πόρτας”: Αρχηγοί κρατών, διασημότητες, πολυεθνικές, ποικιλώνυμα συμφέροντα, ανώνυμοι λασπολόγοι πολεμιστές του πληκτρολογίου και δίκτυα (παρα)πληροφόρησης “φωλιάζουν” στο Twitter, και πάνω από αυτούς ένας άνθρωπος συγκεντρώνει τεράστια ισχύ στα χέρια του, ισχύ που θα έκανε τον Γουίλιαμ Ράντολφ Χιρστ να τρελαθεί από τη ζήλια του. Γιατί μπορεί το Facebook και το WhatsApp του Ζάκερμπεργκ ή το YouTube της Alpabet (Google) να διαθέτουν πολύ περισσότερους χρήστες, που μετριούνται σε δισεκατομμύρια, ωστόσο η κατά Μασκ “δημοκρατία” του hashtag κρίνεται ως πολύ επιδραστικότερη για τη διαμόρφωση αντιλήψεων, κουλτούρας, κινημάτων (metoo, BLM, Αραβική Άνοιξη) και τη διακίνηση (των όποιων) απόψεων.
“Το πουλί για να τραφεί πρέπει ν’ αλλάζει τη τροφή κι όχι σκέτο κανναβούρι” λέει γνωστό λαϊκό τραγούδι. Η απερχόμενη ηγεσία του Twitter έκανε πολλά για να απαλλάξει το μέσο από “δηλητηριώδεις τροφές”, από την παραπληροφόρηση και τη ρητορική μίσους. Ίσως μπορούσε να κάνει πολύ περισσότερα. Ο αντισυμβατικός Μασκ έχει δεσμευθεί να νικήσει τα spam bots ή “να πεθάνει προσπαθώντας”, ενώ διαβεβαιώνει ότι “υπάρχουν κάποια όρια στην ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ και το Twitter θα πρέπει να συμμορφωθεί με αυτούς τους κανόνες”. Πώς όμως εννοεί την “ελευθερία του λόγου”; Η ελευθερία του λόγου δεν είναι ελευθεριότητα, δεν είναι κυβερνοαναρχία. Αυτό είναι χειραγώγηση της δημοκρατίας. Είναι τοξικότητα στη δημόσια σφαίρα.
Σε αυτή την “ψηφιακή πλατεία της πόλης” την ιδιότυπη e-Εκκλησία του Δήμου που οραματίζεται ο νοτιοαφρικανικής καταγωγής μαικήνας, το “ελεύθερο Twitter” μπορεί να μεταβληθεί σε ένα επικίνδυνο εκτός ελέγχου αρπακτικό της meta εποχής. Μένει να φανεί αν ο Μασκ θα ανοίξει το... κλουβί της Πανδώρας, ή οι φόβοι θα αποδειχθούν αβάσιμοι δίνοντας τη θέση τους μόνο σε ζητωκραυγές.
