ΚΑΙΡΟΣ

Oνοματοδοσίες δίχως… μέτρο

Του Γιάννη Αδαμίδη

Η παρ’ ολίγον μετονομασία του σταθμού «Ευαγγελισμός» του μετρό έφερε στην επιφάνεια, την ευκολία που έχουμε σ’ αυτή τη χώρα να μετονομάζουμε τα πάντα. Τι κι αν απέτυχε η μετονομασία της Πανεπιστημίου, της Πειραιώς και της Πατησίων; Εμείς επιμένουμε σε οδούς, εμβληματικά κτήρια και δημόσια έργα.

Γνωρίζει κανείς ότι υπάρχει αεροδρόμιο Φίλιππος και Μέγας Αλέξανδρος σε πόλεις της Μακεδονίας; Θα γράψει ποτέ κανείς το αεροδρόμιο της Κεφαλλονιάς, «Άννα Πολλάτου» στη μνήμη της αδικοχαμένης ολυμπιονίκη; Ποιο το νόημα οι τρεις γραμμές του τραμ να λέγονται Θουκυδίδης, Αριστοτέλης και Πλάτωνας; Είπε ποτέ κανείς πάρε τον Θουκυδίδη με κατεύθυνση το ΣΕΦ (προσοχή ΣΕΦ κι όχι Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας) ή απλά έχουν μείνει οι επιγραφές στην οθόνη του συρμού που δείχνει το δρομολόγιο; Και τελικά ποιο είναι το αυθεντικό κλειστό γυμναστήριο Νίκος Γκάλης; Το «Παλαί ντε σπορ» (sic) της Θεσσαλονίκης ή το Κλειστό του ΟΑΚΑ (δηλαδή Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών, του οποίου ο σταθμός του μετρό ονομάζεται ΕΙΡΗΝΗ); Ένα απόλυτο χάος για όποιον προσπαθήσει συμβουλευόμενος χάρτες, κινητά και gps να βρει τον προορισμό του…

Από τα τοπόσημα μέχρι τα υπουργεία

Η εμμονή στις ταμπέλες όμως φτάνει μέχρι την κεντρική κυβέρνηση. Όποιος θέλει να αφήσει έργο μετονομάζει τα υπουργεία. Το φαινόμενο γνωρίζει έξαρση σε περιόδους εναλλαγής κομμάτων στην εξουσία, αλλά συμβαίνει ακόμη και σε ανασχηματισμούς.

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα, το υπουργείο που ξεκίνησε στη μεταπολίτευση ως Συντονισμού και Προγραμματισμού. Άντεξε έτσι μόνο δυο χρόνια και το ’76 καταργήθηκε ο «Προγραμματισμός». Το 1982 καταργήθηκε και ο «Συντονισμός» και έγινε «Εθνικής οικονομίας», ενώ στις αρχές του 21ου αιώνα, συγχωνεύθηκε με το «Οικονομικών». Το 2009 διαχωρίστηκε και πάλι και προστέθηκε η «Ανταγωνιστικότητα και η Ναυτιλία». Το 2011 το «Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας», έγινε «Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας», το 2012 έγινε Υπουργείο «Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων», το 2013, «Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας» και το 2015 «Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού». Τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου έσπασε πάλι σε τρία υπουργεία, το «Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού», το «Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων» κι ένα τρίτο για τη Ναυτιλία, ενώ από το 2019 σε 4 με τον τουρισμό να αυτονομείται και πάλι τα υπόλοιπα να αλλάζουν και πάλι ονόματα…

Θα είχε ενδιαφέρον να μπορούσε κάποιος να υπολογίσει το κόστος κάθε τέτοιας απόφασης σε απλά πράγματα, όπως επιγραφές, σήμανση οχημάτων, επιστολόχαρτα, σφραγίδες, μεταφράσεις, εργατοώρες για τα ΦΕΚ και τις λοιπές ενημερώσεις φορέων, αλλά κυρίως το αν όλα αυτά περνούν στους πολίτες που ακόμη και σήμερα το υπουργείο στου Παπάγου το αποκαλούν Μεταφορών και αυτό στον Πειραιά Εμπορικής Ναυτιλίας.

Τα ανώδυνα και τα τραγικά

Κι αν παραβλέψουμε τις οικονομικές επιπτώσεις, ας λαμβάνουμε έστω υπόψιν κάποιους συναισθηματικούς παράγοντες, πριν από βιαστικές αποφάσεις. Πρόπερσι ένα από τα τούνελ στα Τέμπη ονομάστηκε «Σήραγγα Μαθητών Μακρυχωρίου Ημαθίας», για να θυμίζει προφανώς στους συγγενείς των 21 νεκρών, αλλά και όλους τους διερχόμενους ότι αν αυτό το έργο δεν είχε καθυστερήσει δεκάδες χρόνια ίσως αυτοί και πολλοί άλλοι είχαν σωθεί. Όσο για τα άλλα τούνελ των Τεμπών; Χώρεσαν τα πάντα. Ιστορικές φυσιογνωμίες της Θεσσαλίας, όπως ο Ρήγας και ο Μαρίνος Αντύπας, ένας καπετάνιος του ΕΛΑΣ, ένας Ιταλός αρχιμηχανικός που έχασε τη ζωή του από κατολίσθηση αλλά κι ο Όλυμπος, αφήνοντας παραπονεμένο μόνο τον Κίσσαβο.

Η μόνη μετονομασία που προσωπικά τον τελευταίο καιρό μου φάνηκε όχι απλά πετυχημένη, αλλά και απαραίτητη, ήταν αυτή μιας σήραγγας της Αττικής οδού στα Λιόσια, που λεγόταν «Μαύρης ώρας» και πλέον φέρει το όνομα ενός σημαντικού Έλληνα μηχανικού, ανακουφίζοντας χιλιάδες προληπτικούς οδηγούς.

Κι επειδή η Ελλάς μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει, φανταστείτε τι μας περιμένει ενόψει της επετείου του 1821….