ΚΑΙΡΟΣ

ΗΠΑ: Πιεστικά διλήμματα για τους Δημοκρατικούς 

Φαίνεται ότι η τέλεια θύελλα έπληξε το κόμμα των Δημοκρατικών, μετά την απόπειρα κατά του Τραμπ

Φαίνεται ότι η τέλεια θύελλα έπληξε το κόμμα των Δημοκρατικών, μετά την απόπειρα κατά του Τραμπ, η οποία του έδωσε το προβάδισμα για εκλογική νίκη. Είναι πολύ δύσκολο κάποιος να φανταστεί, ότι ο έντονα αμφισβητούμενος, λόγω της υγείας του Μπάιντεν, θα μπορούσε να οδηγήσει τους Δημοκρατικούς στη νίκη, αλλάζοντας τη δυναμική μέσα στις επόμενες 15 εβδομάδες, μέχρι τις εκλογές.

Ανησυχητικά σημεία

Η πίεση για αντικατάσταση του προέδρου Μπάιντεν αυξάνει, παρά την εμμονή του να παραμείνει υποψήφιος προκαλώντας τους εσωκομματικούς  σκεπτικιστές, τους χρηματοδότες και σημαντικούς εξωκοινοβουλευτικούς φίλους του Δημοκρατικού κόμματος.

Σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες σφυγμομετρήσεις διαφαίνεται μια πτωτική τάση δημοτικότητας για τον πρόεδρο, ενώ η διαφορά του από τον Τραμπ, ο οποίος προηγείται, είναι μικρή.

Το ανησυχητικό στοιχείο για τον Μπάϊντεν είναι, ότι κρίσιμες πολιτείες όπως της Βιρτζίνια, όπου νίκησε με διαφορά 10 σημείων το 2020, τώρα φαίνεται να προηγείται μόνο κατά 3. Όμοια και στην Πενσυλβάνια, όπου ο Τραμπ προηγείται με 48% έναντι 45% του Μπάιντεν.

Σύμφωνα με τις περισσότερες  προβλέψεις ο Τράμπ προηγείται, στις προς το παρόν αναποφάσιστες πολιτείες Αριζόνα, Νεβάδα, Τζόρτζια και Β. Καρολίνα. Εκτιμάται ότι αν ο Μπάιντεν χάσει στην Πενσυλβάνια, θα είναι μάλλον αδύνατο να επανεκλεγεί.

Εκείνο όμως το οποίο φοβίζει επιπλέον τους Δημοκρατικούς, είναι ότι με το παρόν κλίμα, μάλλον δεν θα μπορούσαν να κερδίσουν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ θα μπορούσαν να χάσουν και τον έλεγχο της Γερουσίας.

Ανατροπή στρατηγικής

Δεν είναι μόνο το δίλημμα για τον υποψήφιο τους και τις δυνατότητές του που ταλανίζει τους Δημοκρατικούς, αλλά και το ότι η στρατηγική τους αποδυναμώνεται από το κύριο μήνυμά της, το οποίο είναι ότι ο Τραμπ είναι "επικίνδυνος για τη δημοκρατία", καθώς ο τελευταίος υπήρξε θύμα δολοφονικής απόπειρας, στο πλαίσιο του ισχύοντος δημοκρατικού καθεστώτος. Δηλαδή το καθεστώς το οποίο ευαγγελίζονται οι Δημοκρατικοί δεν αφαιρεί τη δυνατότητα από κάποιους πολίτες να επιβάλουν σιγή σε όσους θεωρούν ανεπιθύμητους. Το ότι αδράνησαν οι προληπτικοί (μυστικές υπηρεσίες) και οι κατασταλτικοί μηχανισμοί (αστυνομία), είναι συμπτώματα της τρέχουσας συστημικής αδυναμίας.

Την κατάσταση αυτή φαίνεται ότι εκμεταλλεύεται άριστα ο Τραμπ, ο οποίος άρχισε να αυτοπαρουσιάζεται στην κοινή γνώμη, ως εκείνος ο οποίος κατά δήλωσή του «θα επανενώσει τη διαιρεμένη χώρα του και ίσως τον κόσμο».

Διαφορετική όμως είναι η εντύπωση, η οποία δημιουργείται από την εκλογή του γερουσιαστή του Οχάιο J D Vance, ως υποψήφιου αντιπροέδρου.

Ο  Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής θεωρείται εθνικιστής, απομονωτιστής και αντι -μουσουλμάνος. Προ ολίγων ημερών (Reuters,16/7) δήλωσε ότι η Μ. Βρετανία είναι το πρώτο ισλαμικό κράτος με πυρηνικά όπλα, προκαλώντας αμηχανία στη σύμμαχο βρετανική κυβέρνηση. 

Αγωνία για το χρίσμα

Εν τω μεταξύ δημοκρατικοί βουλευτές έχουν εναντιωθεί στην Εθνική Δημοκρατική Επιτροπή (DNC), η οποία ενδεχομένως σχεδιάζει να επισπεύσει το χρίσμα του Μπάιντεν ως υποψηφίου προέδρου, πριν από τη σύγκληση του κόμματος στο Σικάγο, που είναι προγραμματισμένη για τις 19-22 Αυγούστου.

Αυτό αποκαλύπτει το Axios (16/7), σύμφωνα με το οποίο ένα γράμμα έχει κυκλοφορήσει μεταξύ των Δημοκρατικών στο Καπιτώλιο, στο οποίο τονίζεται ότι δεν υπάρχει νομική δικαιολογία για να επισπευσθεί το χρίσμα και ότι θα έπρεπε να αποφευχθούν διαδικασίες, οι οποίες περιορίζουν την ανταλλαγή απόψεων. Δεν είναι σαφές, πώς μια τέτοια διαδικασία θα μπορούσε να λειτουργήσει.

Ομάδα αντιτιθέμενων πιστεύει ότι η Επιτροπή (DNC) επιδιώκει να πραγματοποιήσει μια ηλεκτρονική – online – υπερψήφιση του Μπάιντεν, ώστε να θωρακίσει την εκλογή του, πριν την επί τούτου σύγκληση του κόμματος στο Σικάγο.

Η πληροφορία αυτή αντιμετωπίστηκε με ανησυχία και έντονο αίσθημα απόρριψης από πολλούς Δημοκρατικούς. Οι εξελίξεις αυτές είναι ενδεικτικές του αδιεξόδου, το οποίο αντιμετωπίζει η ομάδα του Μπάιντεν προκειμένου να υποστηρίξει την υποψηφιότητά του. 

Δεν παύει να είναι ενδεχόμενη όμως, μια αποχώρηση του προέδρου από την κούρσα για την υποψηφιότητα, με κάποιο εξωγενές πρόσχημα, όπως η ιατρική συμβουλή. 

Οι μετριοπαθέστεροι τόνοι τους οποίους φαίνεται να υιοθετεί ο Τραμπ –πχ στην ομιλία του στο Μιλγουόκι για το χρίσμα του ως υποψηφίου, δεν αναφέρθηκε στο διαιρετικό θέμα των αμβλώσεων–  η συμπάθεια η οποία δημιουργήθηκε στους Αμερικανούς πολίτες προς το πρόσωπό του μετά την απόπειρα δολοφονίας του, και η ηγετική εικόνα την οποία πρόβαλε, κάνουν πολύ δύσκολη την προσπάθεια των Δημοκρατικών να τον παρουσιάσουν ως άγγελο του χάους.

Πολλοί εύχονται, αλλά λίγοι είναι εκείνοι οι οποίοι πιστεύουν, ότι είναι δυνατόν ο Τραμπ να έχει αλλάξει απόψεις, και ότι η ενδεχόμενη προεδρία του δεν θα είναι μεγάλη πρόκληση για τους συμμάχους των ΗΠΑ και ειδικά την Ευρώπη. Όσο για τους Δημοκρατικούς, όλα δείχνουν τη μεγάλη πιθανότητα ο κύκλος Μπάιντεν να έκλεισε οριστικά. Τελικά, η πολύ πιθανή ήττα των Δημοκρατικών, αν επέλθει, θα μπορούσε να αποδοθεί στην ατυχή προβολή του νυν προέδρου, ως ιδανικού υποψηφίου.

Δεν είναι όμως τυχαίο, το ότι η πλανητική υπερδύναμη αδυνατεί να επιλέξει την ηγεσία της από κάποια σειρά νέων στην ηλικία ταλαντούχων ηγητόρων – στο σημείο αυτό ο Τραμπ πρωτοτυπεί με την εκλογή του 39ετούς Vance ως υποψήφιου αντιπροέδρου του.

Ίσως, η επανάληψη των στερεοτύπων του παρελθόντος δίνει κάποιο αίσθημα ασφάλειας στο εκλογικό σώμα.

Αν μια αυταρχική διακυβέρνηση, με επιπτώσεις στη δημοκρατία, θα μπορούσε να αποφευχθεί στις ΗΠΑ, παραμένει το μεγάλο ερωτηματικό.

* Ο Νικήτας Σίμος είναι Οικονομολόγος, Γεωπολιτικός Αναλυτής