Ο Ζάλευκος, νομοθέτης στους Επιζεφύριους Λοκρούς Ελληνικής αποικίας στην Ιταλία τον 7ο Π.Χ. αιώνα είπε: «Οι νόμοι μοιάζουν με ιστό αράχνης, μόνο τα μικρά ζωύφια πιάνονται».
Στην εποχή μας, μεταφορικά με άφθονα δικαστικά και όχι μόνο παραδείγματα, ως μεγάλα ζωύφια, που δεν πιάνονται πλην εξαιρέσεων, εννοούμε τους επωνύμους και πλούσιους (rich and famous).
Στο σημείο αυτό πρέπει να προσδιορίσουμε ποιος είναι επώνυμος σε αντιδιαστολή με το διαβόητος, γιατί υπάρχει σύγχυση μεταξύ των δύο εννοιών. Για την κοινή γνώμη αλλά και για κάποιους δημόσιους λειτουργούς επώνυμος είναι αυτός που τον έχουν προβάλλει τα ΜΜΕ ασχέτως της ιδιότητας του. Η προβολή των επωνύμων δεν περιορίζεται μόνο στα λαϊκής κατανάλωσης ΜΜΕ, αλλά οι ίδιοι, επειδή νομίζουν ότι είναι περισσότεροι ίσοι από τους άλλους, όπως λέει ο Orwell στη φάρμα των ζώων, απαιτούν -και ενίοτε το επιτυγχάνουν- διαφορετική μεταχείριση από τους κοινούς θνητούς, από τη διοίκηση, την παροχή αστυνομικής προστασίας, τη δικαιοσύνη, τη φορολόγηση τους (έχουν χορηγηθεί 1.658 φορολογικές απαλλαγές σε κατηγορίες επαγγελματιών που αντιστοιχούν σε εισόδημα 45 δισ. και φόρους 14,5 δισ.) ακόμη και από την κοινωνία. Στην Ελλάδα καθένας είναι ό,τι δηλώσει. Αυτό είναι ένα φαινόμενο που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς, αλλά η διάκριση αυτή συμβάλλει στη δημιουργία νησίδων μη αποτελεσματικής λειτουργίας του κράτους και της δικαιοσύνης.
Το 2010 και το 2014, μιλώντας σαν Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, απάντησα σε σχετική ερώτηση «έχετε δει κανέναν επώνυμο να δικάζεται;». Η απάντηση μου έγινε viral σε όλα τα ΜΜΕ και αντικείμενο προκαταρκτικής εξέτασης από τον Εισαγγελέα ΑΠ, όπου κατονόμασα κάποιες δικαστικές αποφάσεις, που κατά τη γνώμη μου έπρεπε να διερευνηθούν, αλλά δεν έχω περαιτέρω πληροφόρηση.
Κάθε φορά που επιβεβαιώνομαι από μια δικαστική απόφαση ή πράξη νοιώθω απογοήτευση από την ανεπάρκεια (επιεικώς) της Δικαιοσύνης να χειριστεί εντός προβλεπτού χρόνου και αποτελεσματικά μια σοβαρή υπόθεση, που εμπλέκεται επώνυμος. Συνήθως οι υποθέσεις αυτές τελειώνουν με την έκδοση απαλλακτικού βουλεύματος για έλλειψη πρόθεσης ή με παραγραφή λόγω παρόδου του χρόνου, όπως τελείωσαν όλες οι μεγάλες υποθέσεις που απασχόλησαν τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, χωρίς να γίνει γνωστό αν έχουν ελεγχθεί πειθαρχικά οι υπεύθυνοι δικαστές. Καμιά φορά όμως η ιδιότητα του πραγματικού επωνύμου αποτελεί δυσμενές προνόμιο.
Αποτέλεσε ευοίωνη έκπληξη, κυρίως όμως η ανακοίνωση του ΑΠ, ότι η Πρόεδρος και Εισαγγελεύς ΑΠ διέταξαν πειθαρχικό έλεγχο κατά των δικαστών, που έδωσαν ανασταλτικό αποτέλεσμα στην έφεση κατά της απόφασης του ΜΟΕ, που είχε καταδικαστεί σε 9 χρόνια φυλάκισης ο δολοφόνος της 11χρονης και κατά της ανακρίτριας και εισαγγελέως που δεν διέταξαν την προσωρινή κράτηση του επωνύμου δικηγόρου, που αδικοπράγησε κατά της συζύγου του. Για λόγους αρχής δεν σχολιάζω εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, αλλά σημειώνω, ότι η μη προσωρινή κράτηση του επωνύμου δικηγόρου προκάλεσε σε βάρος της δικαιοσύνης δυσμενή εντύπωση στην κοινή γνώμη για διαφορετική μεταχείριση επωνύμου.
Έτσι έρχεται στο προσκήνιο της δημοσιότητας το ζήτημα για τον έλεγχο της δικαστικής κρίσης. Σαφώς οι κρίνοντες κρίνονται, όταν η δικανική τους κρίση υπερβαίνει τα ακραία όρια της (αρθ.177ΚΠΔ), που κρίνεται κατά περίπτωση βάσει των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη και της λογικής. Υπάρχουν κραυγαλέες περιπτώσεις εσφαλμένης δικανικής κρίσης, που προκάλεσαν την κατακραυγή της κοινής γνώμης, αλλά δεν γνωρίζω, λόγω του ότι η πειθαρχική διαδικασία είναι μυστική, περιπτώσεις πειθαρχικής τιμωρίας δικαστών για εσφαλμένη ουσιαστική δικονομική κρίση, ίσως γιατί υπάρχει και συναδελφική αλληλεγγύη. Πιστεύω όμως ότι οι πειθαρχικοί έλεγχοι που διέταξε η ηγεσία του ΑΠ θα καταστήσει τους δικαστές περισσότερο προσεχτικούς στις αποφάσεις τους, που θα συντείνει στην ορθότερη απονομή της δικαιοσύνης και στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών σε αυτή.
* Ο Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.