Στέψη βασιλιά Καρόλου: Η άνοδος του νέου μονάρχη στον θρόνο και το μέλλον του Στέμματος

Το φάντασμα της Νταϊάνα είναι ένας ανεξίτηλος «λεκές» που σημαδεύει τη ζωή και την εικόνα του Βρετανού μονάρχη, μια υπενθύμιση των ανθρώπινων αδυναμιών του

«Επιτέλους, η ζωή μου ήταν μια αναμονή για τον θρόνο». Πρόκειται για μια φανταστική δήλωση του βασιλιά Καρόλου. Το «King Charles III» (2017), μια τηλεοπτική προσαρμογή του BBC 2, του ομώνυμου θεατρικού έργου του Mike Bartlett, δείχνει τον πάλαι ποτέ πρίγκιπα της Ουαλίας (τον υποδύεται ο Tim Pigott-Smith) να αρνείται να υπογράψει έναν νόμο που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο (κάτι που έχει να συμβεί από το 1708), ο οποίος, όπως ισχυρίζεται, θα έβλαπτε τον βρετανικό λαό.

Στην πιο αξιομνημόνευτη σκηνή της παραγωγής του Rupert Goold, ο Κάρολος κάνει μια αιφνιδιαστική είσοδο στη Βουλή των Κοινοτήτων για να διαλύσει το κοινοβούλιο. Το υψηλό δράμα του έργου απέχει πολύ από τις πρώτες αξιομνημόνευτες εικόνες που άφησε στον κόσμο ο νέος Βρετανός μονάρχης: ένας 70άρης που παλεύει με μια πένα…

Ο Κέβιν Τζέιμς, ιστορικός και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γκελφ στον Καναδά, μοιράζεται στην «EL PAIS» τις προσδοκίες και τις δυσκολίες που πιστεύει ότι αντιμετωπίζει η δημόσια εικόνα του πρώην πρίγκιπα της Ουαλίας. «Είναι δύσκολο να φανταστούμε τον Κάρολο να αναπαράγει το στυλ της μητέρας του», λέει. «Δεν έχει πολύ χρόνο για να δώσει το δικό του στίγμα ως μονάρχης, παρόλο που έχει περάσει μια ολόκληρη ζωή δημοσιοποιώντας τις απόψεις του για διάφορα θέματα».

Η άνοδος του νέου μονάρχη στον θρόνο έχει προκαλέσει εικασίες για το μέλλον του Στέμματος και ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο του στη σύγχρονη κοινωνία. Ο Κάρολος έχει δηλώσει ότι, μεταξύ άλλων, δεν θα ζει στο παλάτι του Μπάκιγχαμ και ότι στην τελετή στέψης του αναζήτησε ένα είδος ενδιάμεσου δρόμου μεταξύ της παράδοσης και του μοντέρνου. «Ίσως η ενθρόνισή του να επιφέρει μια διαφορά στο ύφος και την ουσία: ένα λιγότερο διακριτικό και πιο προσιτό στέμμα», αναφέρει ο καθηγητής.

Πάνω από το 80% των Βρετανών, που ζουν σήμερα, γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της επταετούς βασιλείας της Ελισάβετ Β'. Ο Κάρολος, από την άλλη πλευρά, ήταν πρίγκιπας της Ουαλίας για 64 χρόνια. Είναι δύσκολο να ξεχάσει κανείς την εικόνα της βασίλισσας Ελισάβετ. Το πρόσωπό της εξακολουθεί να βρίσκεται σε νομίσματα, αναμνηστικά διακοπών, ακόμη και στο εξώφυλλο του διάσημου single των «Sex Pistols».

Ο Τζέιμς υπογραμμίζει ότι τα ΜΜΕ χρησίμευσαν ως εργαλείο για τη διαμόρφωση της δημόσιας εικόνας των Ουίνδσορ. «Τα ΜΜΕ έχουν συμβάλει καθοριστικά στην εκλαΐκευση και τη διάδοση πολύ συγκεκριμένων ιδεών για τη μοναρχία», εξηγεί. «Η βασιλική οικογένεια τα έχει χρησιμοποιήσει ως έναν τρόπο για να ελέγχει τον λόγο για τη δική της ζωή, αν και συχνά ανεπιτυχώς και με απρόβλεπτες συνέπειες».

Ο καθηγητής αναφέρει διάφορες περιπτώσεις, όπως η κάλυψη από τα ΜΜΕ όταν ο Κάρολος και η πριγκίπισσα Νταϊάνα χώρισαν, ή η καταστροφική συνέντευξη που έδωσε ο πρίγκιπας Άντριου (αδελφός του Καρόλου) για τη φιλία του με τον Τζέφρι Επστάιν. Ένα ελάχιστα γνωστό παράδειγμα που λέει πολλά για τη σχέση της βρετανικής βασιλικής οικογένειας με τα μέσα ενημέρωσης είναι το «Royal Family», ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε για να γιορτάσει την ενθρόνιση του Καρόλου ως πρίγκιπα της Ουαλίας το 1969. Η συμπαραγωγή του BBC με τον ανεξάρτητο αντίπαλό του, το ITV, έδωσε στο βρετανικό κοινό μια γεύση από την καθημερινή ζωή της βασίλισσας Ελισάβετ, του συζύγου της Φίλιππου και των υπόλοιπων μελών του Οίκου των Ουίνδσορ, με οικογενειακά γεύματα, περιπάτους στην εξοχή κ.ά. Οι επικριτές καταδίκασαν την ειλικρινή και οικεία απεικόνιση της βασιλικής ζωής και το 110λεπτο ντοκιμαντέρ δεν έχει μεταδοθεί από το 1977, αν και κατάφερε να διαρρεύσει στο διαδίκτυο το 2019.

Επί δεκαετίες, η μυθοπλασία έπαιζε με την ιδέα ότι ο βασιλιάς Κάρολος Γ' θα ήταν μια ανάσα φρέσκου αέρα για τη μοναρχία. Πολύ πριν ο Μάικ Μπάρτλετ φανταστεί τον Κάρολο Γ' σε έναν αγώνα εξουσίας εναντίον του Κοινοβουλίου, η δεύτερη σεζόν της τριλογίας «House of Cards» του Μάικλ Ντομπς παρουσίασε έναν μονάρχη που δεν έμοιαζε με τον πρώην πρίγκιπα της Ουαλίας.

Το «House of Cards» «γεννήθηκε» ως μυθιστόρημα από τον συγγραφέα Μάικλ Ντομπς. Αργότερα ομολόγησε ότι το έγραψε από θυμό για τη Μάργκαρετ Θάτσερ, όταν εργαζόταν ως προσωπάρχης της. Ωστόσο, είναι το «The Crown» θα διαμόρφωνε την εικόνα του Οίκου των Ουίνδσορ για μια νέα γενιά. Μια από τις πιο αξιομνημόνευτες σκηνές της πέμπτης σεζόν δείχνει τον τότε πρίγκιπα Κάρολο (Dominic West) να χορεύει breakdance με νεαρούς σε ένα νυχτερινό κέντρο. Ήταν από εκείνες τις στιγμές που σε κάνουν να πατάς παύση για να ψάξεις στο Google τι πραγματικά συνέβη.

Ένα σημαντικό θέμα της πέμπτης σεζόν, και ίσως ολόκληρης της σειράς, είναι το παράδοξο που χαρακτηρίζει τη βασιλική εξουσία: τα χρόνια περνούν, οι κυβερνήσεις αλλάζουν, η κοινωνία εξελίσσεται, αλλά η μοναρχία παραμένει η ίδια, αλλά ξεχωριστή (ή τουλάχιστον κάνει ό,τι μπορεί για να διατηρήσει αυτή την ψευδαίσθηση). «Η μακροζωία της βρετανικής μοναρχίας βασίζεται στην καχυποψία της απέναντι στο νέο και στην αποστασιοποίησή της απέναντι στη λαϊκή πίεση», αναφέρει ο ιστορικός.

Το φάντασμα της Νταϊάνα (κυριολεκτικά, στο έργο του Μπάρτλετ) είναι ένας ανεξίτηλος «λεκές» που σημαδεύει τη ζωή και την εικόνα του Βρετανού μονάρχη, μια υπενθύμιση των ανθρώπινων αδυναμιών του. Τόσο ο Βασιλιάς Κάρολος Γ' όσο και η δεύτερη σεζόν του «House of Cards» ξεκινούν με την κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ Β' και τελειώνουν με τον Κάρολο να αναγκάζεται να παραιτηθεί και τον πρίγκιπα Ουίλιαμ να στέφεται βρετανός ηγεμόνας. Η τριβή με το πολιτικό κατεστημένο και η επιθυμία να μεταφερθεί ένας θεσμός χιλιάδων ετών σε αυτόν τον αιώνα αποτυγχάνουν για τον ίδιο λόγο: Η ιδιωτική ζωή και οι απόψεις του ανθρώπου Καρόλου συγκρούονται με τις προσδοκίες και τις επιθυμίες του βασιλιά Καρόλου.

«Νομίζω ότι η ιδέα ενός μονάρχη που συμμετέχει σε μια σταυροφορία για να φέρει το Στέμμα πιο κοντά στον λαό είναι μια ρομαντική ιδέα», αναφέρει ο καθηγητής. «Υπάρχει μια σημαντική διάκριση μεταξύ του Στέμματος ως θεσμού και του προσώπου που το φοράει: το πρώτο αντιπροσωπεύει μια χιλιετία συνέχειας και το άλλο είναι θνητό, εφήμερο».

Τέλος, ο ιστορικός δίνει έμφαση στην τρέχουσα διαμάχη που αποκάλυψε η βρετανική εφημερίδα «The Guardian» σχετικά με την ιστορική σχέση του βασιλικού οίκου με το δουλεμπόριο. «Αναρωτιέμαι αν ο διάλογος που έχει προκύψει για τη σχέση του Στέμματος με τη δουλεία αντανακλά -εν μέρει- ένα άνοιγμα στον προβληματισμό για τον κεντρικό ρόλο του θεσμού με τις ιστορικές δομές καταπίεσης», εικάζει. «Ίσως, η αναγνώριση αυτών των ενεργειών να είναι το πρώτο βήμα προς μια διαδικασία συμφιλίωσης. Ο Κάρλος θα μπορούσε να είναι το κατάλληλο πρόσωπο για τη δουλειά αυτή», προσθέτει.

Πηγή: skai.gr