«Η εξέλιξη της αρθροσκοπικής χειρουργικής στην ορθοπαιδική τα τελευταία χρόνια είναι ραγδαία. Οι χειρουργικές τεχνικές έχουν βελτιωθεί κατά πολύ και τα υλικά που χρησιμοποιούνται πλέον είναι πολύ ανώτερα των προηγουμένων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε βέλτιστα λειτουργικά αποτελέσματα και γρηγορότερη αποκατάσταση» επισημαίνει ο κ. Απόστολος Σταθέλλης MD, PhD Oρθοπαιδικός Χειρουργός-Αθλητίατρος, Νοσοκομείων ΥΓΕΙΑ και ΜΗΤΕΡΑ, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ulm Γερμανίας και επιστημονικός υπεύθυνος της Sportclinic Athens.
Τι είναι η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου;
Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού ή απλά ρήξη χιαστού είναι μία από τις πιο συχνές αθλητικές κακώσεις. Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος αποτελεί έναν από τους βασικότερους συνδέσμους που συμβάλλουν στη σταθερότητα του γόνατος. Βρίσκεται στο κέντρο του γόνατος και έχει μήκος περίπου 2 εκατοστά και πάχος περίπου 8 χιλιοστά. Η ρήξη του χιαστού συμβαίνει συνήθως κατά τη στροφική κίνηση του γόνατος όταν ταυτόχρονα παραμένει σταθερό στο έδαφος το σύστοιχο πόδι. Μπορεί να συμβεί είτε κατά τη επαφή με τον αντίπαλο είτε κατά την απότομη προσγείωση μετά από ένα άλμα ή πτώση. Αθλήματα υψηλού κινδύνου είναι τα αθλήματα επαφής (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, χάντμπολ) και τα αθλήματα που απαιτούν απότομες αλλαγές πορείας με κίνδυνο πτώσης (σκι).
Ποια είναι τα συμπτώματα της ρήξης του πρόσθιου χιαστού;
Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού είναι πάντα τραυματικής αιτιολογίας. Οι ασθενείς με ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου συνήθως ακούν ένα χαρακτηριστικό «κρακ» τη στιγμή του τραυματισμού. Τις περισσότερες φορές συνυπάρχει πόνος και πρήξιμο (συλλογή αίματος στην άρθρωση), συμπτώματα τα οποία προοδευτικά υποχωρούν με την κατάλληλη αγωγή μετά από μερικές εβδομάδες. Οι ασθενείς συχνά αισθάνονται αστάθεια στην άρθρωση, δηλαδή το γόνατο να ’’βγαίνει’’ από τη θέση του και να ’’ξαναμπαίνει’’ ή ότι το γόνατο να μην ’’κρατάει’’ τον ασθενή στις καθημερινές του δραστηριότητες. Η αστάθεια του γόνατος είναι χαρακτηριστική και περιορίζει τον ασθενή τόσο στις αθλητικές όσο και στις καθημερινές δραστηριότητές του.
Πώς γίνεται η διάγνωση του τραυματισμού της ρήξης χιαστού;
Η διάγνωση της ρήξης του πρόσθιου χιαστού τίθεται από την κλινική εξέταση από ορθοπαιδικό με εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις. Η σταθερότητα του γόνατος θα ελεγχθεί με ειδικά τεστ και θα συγκριθεί με την υγιή πλευρά. Η απεικονιστική εξέταση που θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση και θα αποκαλύψει τυχόν συνοδές βλάβες είναι η μαγνητική τομογραφία. Πιθανές συνοδές βλάβες είναι η ρήξη μηνίσκου, η ρήξη έσω πλαγίου συνδέσμου ή ο τραυματισμός του αρθρικού χόνδρου.
Ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου και Χειρουργική Θεραπεία
Η θεραπεία μετά από ρήξη του πρόσθιου χιαστού είναι συνήθως χειρουργική. Στην οξεία φάση μετά τον τραυματισμό κύριος στόχος είναι η υποχώρηση του οιδήματος και του πόνου και η άμεση κινητοποίηση του ασθενούς ώστε να μην ατροφήσει ο μυς του τετρακέφαλου. Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος που έχει υποστεί ρήξη δεν μπορεί να επουλωθεί ξανά λόγω της μειωμένης αιμάτωσης της περιοχής.
Σε άτομα νεαρότερης ηλικίας με αυξημένες απαιτήσεις σε αθλητικές δραστηριότητες η χειρουργική αποκατάσταση αποτελεί απόλυτη ένδειξη, ενώ σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με μειωμένες δραστηριότητες και πιθανές προϋπάρχουσες εκφυλιστικές βλάβες στο γόνατο μπορεί να συζητηθεί και το ενδεχόμενο συντηρητικής θεραπείας. Η συντηρητική θεραπεία της ρήξης χιαστού περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας με τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή.
Ο κ. Απόστολος Σταθέλλης MD, PhD αναφέρει ότι «Βασικός στόχος της χειρουργικής αποκατάστασης είναι η σταθεροποίηση του γόνατος με απώτερο στόχο την αποφυγή δευτερογενών βλαβών που μπορεί να επέλθουν λόγω της αστάθειας π.χ ρήξη μηνίσκου, τραυματισμός αρθρικού χόνδρου και γενικότερα σημάδια οστεοαρθρίτιδας». Πολλές κλινικές μελέτες έχουν δείξει παγκοσμίως ότι τα άτομα με ρήξη πρόσθιου χιαστού, η οποία δεν έχει αποκατασταθεί χειρουργικά, εμφανίζουν πολύ νωρίτερα σημάδια οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο από ότι τα άτομα που δεν είχαν ρήξη πρόσθιου χιαστού.
Πώς αντιμετωπίζεται χειρουργικά η ρήξη του πρόσθιου χιαστού;
Κατά τη χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται αυτόλογο μόσχευμα (τένοντας του ασθενούς) με το οποίο αντικαθίσταται αρθροσκοπικά ο τραυματισμένος χιαστός. Στην αρθροσκόπηση γόνατος, τα μοσχεύματα που χρησιμοποιούνται προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή και είναι είτε οι τένοντες των οπίσθιων μηριαίων, είτε μέρος του επιγονατιδικού τένοντα είτε τμήμα του τένοντα του τετρακεφάλου. Επειδή κάθε τεχνική έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της, είναι πολύ σημαντικό ο ορθοπαιδικός προεγχειρητικά να λαμβάνει υπόψιν του εξατομικευμένα τις ανάγκες και απαιτήσεις κάθε ασθενούς, έτσι ώστε η χειρουργική προσέγγιση να γίνεται εξατομικευμένα για κάθε ασθενή.
Πώς γίνεται η αρθροσκόπηση του γόνατος;
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης εισάγεται στην άρθρωση του γόνατος μία κάμερα (αρθροσκόπιο) μέσω μιας μικρής τομής του δέρματος λίγων χιλιοστών. Με τη βοήθεια της κάμερας προβάλλονται έγχρωμα σε οθόνη μεγενθυμένες οι εσωτερικές δομές της άρθρωσης. Με το παραπάνω τρόπο μπορεί ο ορθοπαιδικός χειρουργός να ελέγξει μέσα σε λίγα λεπτά τα ανατομικά στοιχεία του γόνατος και ταυτόχρονα να αντιμετωπίσει τις βλάβες με μεγάλη χειρουργική ακρίβεια. Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου 45 λεπτά και ο ασθενής παίρνει εξιτήριο από το νοσοκομείο την ίδια μέρα.
«Πλέον, η χειρουργική αποκατάσταση της ρήξης του πρόσθιου χιαστού αποτελεί μια επέμβαση ρουτίνας, η οποία εκτελείται με επιτυχία, αναίμακτα και σε ελάχιστο χρόνο» αναφέρει ο κ. Απόστολος Σταθέλλης MD, PhD Oρθοπαιδικός Χειρουργός-Αθλητίατρος, Νοσοκομείων ΥΓΕΙΑ και ΜΗΤΕΡΑ, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ulm Γερμανίας και επιστημονικός υπεύθυνος της Sportclinic Athens.
Νεότερες χειρουργικές τεχνικές
Τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται η πιο σύγχρονη τεχνική της χειρουργικής αποκατάστασης της ρήξης του πρόσθιου χιαστού, η τεχνική «All Inside». Κατά την επέμβαση υπάρχει πλέον η δυνατότητα να πραγματοποιηθεί έγχυση βιολογικών παραγόντων PRPs και βλαστοκυττάρων για την καλύτερη δυνατή επούλωση του μοσχεύματος.
Τα πλεονεκτήματα της συνδεσμοπλαστικής με την τεχνική «All Inside» είναι:
• Χρησιμοποιείται μόνο 1 τένοντας από τους οπίσθιους μηριαίους (ημιτενοντώδης) αντί για 2 τένοντες που λαμβάνονταν κατά την παλαιότερη τεχνική. Ο τένοντας που μένει ανέπαφος και δεν λείπει πλέον, λειτουργεί κανονικά και συμβάλει στη σταθερότητα του γόνατος.
• Δεν τοποθετούνται πλέον υλικά (βίδες) μέσα στο οστό, κάτι που παλαιότερα αύξανε τον κίνδυνο τραυματισμού του τένοντα.
• Δεν τραυματίζεται η επιφυσιακή πλάκα της κνήμης στα παιδιά και έτσι προστατεύεται η ομαλή ανάπτυξη του οστού κατά την παιδική ηλικία.
• Μικρότερες τομές στο δέρμα και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.
• Ταχύτερη και ασφαλέστερη επούλωση και αποκατάσταση σε σχέση με την κλασική συνδεσμοπλαστική.
• Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος, αφού χρησιμοποιείται μόνο ένας τένοντας αντί για δύο.
• Ταχύτερη ανάρρωση του ασθενούς.
• Ταχύτερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
Ρήξη χιαστού και Χρόνος αποκατάστασης
Η μετεγχειρητική αποκατάσταση είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος της διαδικασίας επανόδου του ασθενούς στις δραστηριότητες του και μπορεί να ξεκινήσει άμεσα. Λίγες ώρες μετά την επέμβαση, ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί, με τη βοήθεια βακτηριών και να επιστρέψει σπίτι του. Το πρόγραμμα φυσικοθεραπειών γίνεται βάση συγκεκριμένων πρωτοκόλλων αποθεραπείας, παγκοσμίως αναγνωρισμένων. Ο φυσικοθεραπευτής επικεντρώνεται αρχικά στην ανάκτηση του πλήρους εύρους κίνησης της άρθρωσης του γόνατος και στη συνέχεια εφαρμόζονται ασκήσεις ενδυνάμωσης, ειδικά διαμορφωμένες ώστε να προστατέψουν τον καινούριο σύνδεσμο. Η τελική φάση περιλαμβάνει εξειδικευμένες ασκήσεις για την επανένταξη του ασθενούς στο άθλημά του.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.