Τσικνοπέμπτη: Πώς ξεκίνησε το έθιμο και γιατί

Η Τσικνοπέμπτη είναι γιορτή της ορθόδοξης παράδοσης στην οποία καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες κρέατος. 

Ο λόγος που γίνεται ημέρα Πέμπτη, είναι πως η ορθόδοξη εκκλησία θεωρεί σημαντικές τις νηστείες της Τετάρτης και της Παρασκευής. Έτσι, και έγινε επιλογή της ενδιάμεσης ημέρας. 

Η εβδομάδα πριν την Τσικνοπέμπτη (πρώτη) λέγεται Προφωνή, η εβδομάδα της Τσικνοπέμπτης (δεύτερη) λέγεται Κρεατινή και η εβδομάδα που ακολουθεί την Τσικνοπέμπτη (τρίτη) λέγεται της Τυροφάγου. Μετά από αυτές τις εβδομάδες ξεκινάει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, η νηστεία δηλαδή πριν από το Πάσχα.

Η Τσικνοπέμπτη είναι μέρα της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου, όπου οι άνθρωποι ετοιμάζονται για τη μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Με αυτό το έθιμο δίνεται η ευκαιρία σε κάθε οικογένεια να καταναλώσει ότι κρέας της  έχει απομείνει πριν την έναρξη της μεγάλης νηστείας, ώστε να μπορεί σιγά-σιγά να μπει στο κλίμα της «μη-κρεατοφαγίας».

Η λέξη Τσικνοπέμπτη προέρχεται από την λέξη «τσίκνα» (η μυρωδιά του ψημένου κρέατος) και από την λέξη «Πέμπτη».

Έχει καθιερωθεί να κυριαρχεί το κόκκινο χρώμα είτε αυτό είναι το κρέας, είτε το κρασί, είτε… και τα δύο! Έτσι η Τσικνοπέμπτη θυμίζει το Πάσχα και την χαρά της Αναστάσεως.

 

Τι γιορτάζουμε

Η προέλευση αυτού του παράξενου εθίμου χάνεται στα βάθη του χρόνου. Ωστόσο, φαίνεται να συνδέεται με τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων. Θεωρούσαν το φαγοπότι και το γλέντι ιεροτελεστία για την καλή ευφορία της γης την άνοιξη.

Επίσης, η Τσικνοπέμπτη αποτελεί, ουσιαστικά, την απαρχή των εκδηλώσεων για την Αποκριά, αφού την επόμενη εβδομάδα ακολουθούν το Καρναβάλι και η Καθαρά Δευτέρα.

 

Έθιμα της Τσικνοπέμπτης ανά την Ελλάδα

• Στην Κέρκυρα γίνονται τα λεγόμενα «Κορφιάτικα Πετεγολέτσια». Η λέξη Πετεγολέτσια σημαίνει κουτσομπολιό. Πραγματοποιείται το βράδυ της Τσικνοπέμπτης, στην Πιάτσα κοντά στην τοποθεσία «Κουκουνάρα» τής Κέρκυρας.
   
• Στην Πάτρα, έχουμε το έθιμο της Γιαννούλας της Κουλουρούς. Η Γιαννούλα, σύμφωνα με την παράδοση, πιστεύει πως ο ναύαρχος Ουίλσον έρχεται να την παντρευτεί και τον περιμένει μάταια σαν την τρελή στο λιμάνι. Έτσι, την Τσικνοπέμπτη οι Πατρινοί ντύνουν κάποιον νύφη, ή βάζουν ένα ομοίωμα νύφης στο λιμάνι και διασκεδάζουν γύρω του.
   
• Στις Σέρρες ανάβουν μεγάλες φωτιές στις αλάνες και αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους.
   
• Στην Κομοτηνή, οι νοικοκυρές σχεδόν καίνε μια κότα, για να τη φάει η οικογένεια την Κυριακή της Αποκριάς. Η παράδοση αναφέρει, επίσης, ότι την Τσικνοπέμπτη τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια πρέπει να ανταλλάξουν φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει τον «κούρκο», δηλαδή μία κότα, και η γυναίκα μπακλαβά και μια κότα γεμιστή.
   
• Στη Θήβα, αρχίζει ο «βλάχικος γάμος», που ξεκινά με το προξενιό δύο νέων, συνεχίζει με τον γάμο και τελειώνει την Καθαρά Δευτέρα με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων.
   
• Στην Ιο, το βράδυ της Τσικνοπέμπτης μασκαράδες ζωσμένοι με κουδούνια προβάτων διασχίζουν τη Χώρα και επισκέπτονται σπίτια και καταστήματα.
   
• Στον Πόρο, η παράδοση επιβάλλει στους νέους να κλέψουν ένα… μακαρόνι, το οποίο θα βάλουν κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποια θα παντρευτούν.
   
• Σε όλη την Πελοπόννησο σφάζουν χοιρινά από τα οποία φτιάχνουν διάφορα άλλα τρόφιμα, μεταξύ των οποίων πηχτή, τσιγαρίδες, λουκάνικα, γουρναλοιφή και παστό.
   
• Στη Σκόπελο, οι κάτοικοι δίνουν ραντεβού στο Πεύκο, για να συνεχίσουν το γλέντι και το φαγοπότι όλοι μαζί.
  
   

ΚΑΛΗ ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ! 

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.