Της Μαρίνας Ζιώζιου
Και ξαφνικά στην ειδησεογραφία εμφανίστηκε η Μονή Εσφιγμένου. Διαβάσαμε «βαρύγδουπους» τίτλους, όπως ότι επίκειται παρέμβαση της ΕΛ.ΑΣ. στο Άγιον Όρος. Κάποιοι, μάλιστα, έκαναν λόγο μέχρι και για αιματοκύλισμα στην Αθωνική Πολιτεία. Και μετά όλοι μαζί ξυπνήσαμε και αλλάξαμε πλευρό…
Ξαφνικά, παρουσιάστηκε ένα σενάριο επέμβασης της ΕΛ.ΑΣ., μεγάλου αριθμού αστυνομικών και με βαριά οχήματα στο «Περιβόλι της Παναγίας», προκειμένου να εκτελεστεί δικαστική απόφαση και να απομακρυνθούν οι ζηλωτές της Μονής Εσφιγμένου. Το θέμα απασχόλησε και την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους, η οποία «πέταξε»… το μπαλάκι στην Πολιτεία, χαρακτηρίζοντας «αόριστο» το αίτημα της Αστυνομίας.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το εσφιγμενίτικο ζήτημα ταλαιπωρεί το Άγιον Όρος -και όχι μόνο- περισσότερο από 50 χρόνια. Το θέμα είναι γνωστό πώς ξεκίνησε, αλλά ας το θυμηθούμε ξανά. Οι μοναχοί που εγκαταβιούν σε αυτή, δεν αναγνωρίζουν, ούτε μνημονεύουν τον Οικουμενικό Πατριάρχη ως πνευματικό ηγέτη της μοναστικής πολιτείας όπως συμβαίνει με τα υπόλοιπα μοναστήρια του Άθω.
Η «ιερή κόντρα» κρατά από το 1972 και αφορμή ήταν η συνάντηση του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα με τον τότε Πάπα Παύλο ΣΤ' και την άρση των αναθεμάτων, που έγιναν νωρίτερα, η οποία θεωρήθηκε από τους παλαιοημερολογίτες μοναχούς ως «προδοσία» της Ορθοδοξίας.
Έτσι, λοιπόν, οι ζηλωτές μοναχοί της Εσφιγμένου έπαψαν να μνημονεύουν τον Πατριάρχη Αθηναγόρα και τους μετά από αυτόν (Δημήτριο και Βαρθολομαίο), κλείστηκαν -για την ακρίβεια πλέον έχουν ταμπουρωθεί- στο μοναστήρι και αρνούνται να το εγκαταλείψουν. Αυτή η ιστορία συνεχίστηκε και με την αποκοπή των Εσφιγμενιτών από την κανονική τάξη που ισχύει στο Άγιον Όρος, δηλαδή την αποβολή τους από το «σώμα» της Ιεράς Κοινότητας με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Προ εικοσαετίας, περίπου, το Οικουμενικό Πατριαρχείο με τη Διπλή Ιερά Σύναξη του Αγίου Όρους -(το τρίτο όργανο στο «Περιβόλι της Παναγίας»)- τους κήρυξε σχισματικούς, οπότε η Πολιτεία θα έπρεπε να προχωρήσει στην απομάκρυνση των εγκαταβιούντων από το κεντρικό κτηριακό συγκρότημα της Μονής, καθώς και από τα εξαρτήματά της (Σκήτη, Κελλιά, Καλύβες, Ησυχαστήρια, Καθίσματα).
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο χαρακτηρισμός προσώπων, όπως «σχισματικοί», έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για το Άγιον Όρος, διότι απαγορεύεται αυστηρά η εγκαταβίωση σχισματικών (και ετεροδόξων) σε αυτό, όπως ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης του Αγίου Όρους.
Το Άγιον Όρος αποτελεί αυτοδιοίκητο τμήμα της ελληνικής επικράτειας, το οποίο διοικείται σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη και με τους σχετικούς νόμους της ελληνικής Πολιτείας (άρθρο 105). Ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι ο αρμόδιος επίσκοπος του Αγίου Όρους (παλιότερα ήταν ο Ιερισσού) και οι Αθωνίτες μοναχοί οφείλουν να τον μνημονεύουν στις ιερές ακολουθίες. Και αυτό δεν έπρατταν για, περίπου, 50 χρόνια οι Εσφιγμενίτες μοναχοί.
Το 2002, το Άγιον Όρος, το Οικουμενικό Πατριαρχείο και οι αρμόδιες αρχές της ελληνικής Πολιτείας συνέστησαν νέα αδελφότητα της Μονής Εσφιγμένου και αποκήρυξαν την αδελφότητα που εγκαταβιούσε στη Μονή Εσφιγμένου, επειδή αυτή αρνήθηκε να υπαχθεί στην κανονική τάξη.
Με αυτή τη λογική, δεν υπάρχουν δύο αδελφότητες για τη Μονή Εσφιγμένου, αλλά μόνο μία, όπως και σε κάθε αγιορείτικη μονή. Η εσφιγμενίτικη μοναστική αδελφότητα έχει ηγούμενο, τον αρχιμανδρίτη Βαρθολομαίο, και είναι πλήρως αναγνωρισμένη από την Ιερά Κοινότητα Αγίου Όρους, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και από την ελληνική Πολιτεία. Η αδελφότητα της Μονής Εσφιγμένου εδρεύει προσωρινά στις Καρυές, σε ένα νεόδμητο κτήριο.
Οι «ιερές μολότοφ»
Επίσης, ποιος μπορεί να ξεχάσει τον σάλο που είχαν προκαλέσει στη διεθνή κοινότητα οι «ιερές μολότοφ» που είχαν πέσει από τους ζηλωτές, τον Ιούλιο του 2023, από το αμφισβητούμενο κονάκι. Και για να τελειώνουμε με το θέμα: Οι δικαστικές αποφάσεις εναντίον των καταληψιών της Μονής Εσφιγμένου και υπέρ της κανονικής αδελφότητος, υπό τον Ηγούμενο Βαρθολομαίο, είναι δεκάδες. Παρόλες τις δικαστικές αποφάσεις, καμία κυβέρνηση μέχρι σήμερα -και την πίεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου- δεν αποτόλμησε, για λόγους καθαρά εκκλησιαστικούς και πολιτικούς, να εκτελέσει τις τελεσίδικες αποφάσεις των δικαστηρίων.
Οι ζηλωτές μοναχοί της Εσφιγμένου, οι οποίοι υπερβαίνουν τους 80 μοναχούς, «οχυρώνονται» πίσω από μια ενδεχόμενη κακή τροπή των πραγμάτων, που μπορεί να προκαλέσει ακόμη και θάνατο και να δυσφημίσει το Άγιον Όρος. Βεβαίως, για όσους γνωρίζουν τα πράγματα καλά τίθεται και ένα πιο ουσιαστικό ερώτημα: Ποια είναι η σχέση αυτών των μοναχών με τον ρωσικό παράγοντα; Αυτό είναι ένα ζήτημα που θα εξετάσουμε ενδελεχώς το προσεχές διάστημα.
Ας ελπίσουμε ότι θα επικρατήσει μια νηφάλια διέξοδος στο πρόβλημα, χωρίς, όμως, να δίνονται και άλλα περιθώρια αμνηστίας στους σχισματικούς μοναχούς.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
