Εκεί ο οικονομικός διευθυντής του Οργανισμού, Ζοσέ Βινιέλ (που τον περασμένο Οκτώβριο παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη για την τηλεόραση του ΣΚΑΪ) παρουσίασε το τελευταίο "world outlook", όπως ονομάζεται, για την παγκόσμια οικονομία. Το τελευταίο είχε δημοσιοποιηθεί τον Οκτώβριο, δίνοντας τις εκτιμήσεις του για το πώς έκλεισε ο ρυθμός ανάπτυξης των οικονομιών παγκοσμίως για το 2010 παρουσιάζοντας παράλληλα τις εκτιμήσεις του για το 2011. Τώρα, αυτές όπως παρουσιάζονται στον σχετικό πίνακα του report περιέχουν κάποιες μικρές ή μεγαλύτερες επιμέρους αναθεωρήσεις άλλοτε προς τα πάνω και άλλοτε προς τα κάτω κυρίως για το 2011.
Σε γενικές γραμμές, επισημαίνεται ότι η ανάκαμψη δύο ταχυτήτων της παγκόσμιας οικονομία συνεχίζεται σε σταθερούς ρυθμούς. Στις προηγμένες- αναπτυγμένες οικονομίες, η ανάπτυξη παραμένει καθηλωμένη, η ανεργία βρίσκεται ακόμα σε υψηλά επίπεδα, και νέες πιέσεις στην περιφέρεια της ευρωζώνης επιτείνουν τους κινδύνους μία συνολικής οικονομικής καθίζησης. Από την άλλη πλευρά σε πολλές αναπτυσσόμενες οικονομίες, η οικονομική δραστηριότητα παραμένει έντονη, ανακύπτουν όμως πληθωριστικές πιέσεις ενώ υπάρχουν κάποια σημάδια οικονομικής "υπερθέρμανσης" εκπορευόμενης από την ισχυρή εισροή κεφαλαίων σε αυτές τις αγορές.
Το ΔΝΤ προβλέπει ότι η παγκόσμια ανάπτυξη για το 2011 θα κινηθεί με ρυθμούς της τάξεως του 4,4%, ελάχιστα αυξημένη σε σχέση με την πρόβλεψη που είχε κάνει για το τρέχον έτος ο Οργανισμός στην προηγούμενη έκθεσή του, που ήταν στο 4,2%.
Ωστόσο ο ρυθμός της παγκόσμιας ανάπτυξης για το 2011 προβλέπεται να έχει ελαφρά καθίζηση σε σύγκριση με το 5% που- σύμφωνα με το world outlook του ΔΝΤ- έκλεισε το 2010. Ένα 24ωρο νωρίτερα, πριν την δημοσιοποίηση της έκθεσης, ο αναπληρωτής διευθυντής του ΔΝΤ, Τζον Λίπσκι (που επίσης πριν μερικούς μήνες είχε παραχωρήσει αποκλειστική συνέντευξη στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ) από το πάνελ οικονομικού φόρουμ που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, χαρακτήριζε αυτήν την προς τα πάνω αναθεώρηση για την παγκόσμια ανάπτυξη "εντυπωσιακή" αφού ξεπερνά- όπως είπε- το 3,5% που ήταν ο μέσος όρος των τελευταίων ετών.
Αυτή η αναθεώρηση αντανακλά την μεγαλύτερη -πέραν του αναμενομένου -επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας παγκοσμίως, κυρίως όμως στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, κατά το δεύτερο μισό του 2010, όπως επίσης αποτυπώνει και τις πρωτοβουλίες που ελήφθησαν από την Ηνωμένες Πολιτείες σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής. για την αναθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας. Άλλωστε ο ίδιος ο κ. Λιπσκι δήλωσε ότι οι αναπτυσσόμενες οικονομίες είναι «η κινητήρια δύναμη» στη συγκράτηση της εξάπλωσης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, κάτι που αποτυπώνεται και στα όσα αναφέρει λεπτομερώς η έκθεση του ΔΝΤ.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα άλλα οικονομικά μεγέθη, η έκθεση του ΔΝΤ προβλέπει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έχουν ρυθμό ανάπτυξης για το 2011 στο 3%, πρόβλεψη που είναι σημαντικά αυξημένη σε σχέση με το ρυθμό ανάπτυξης που προέβλεπε η αντίστοιχη έκθεση του ΔΝΤ τον περασμένο Οκτώβριο. Από τότε μέχρι σήμερα, η εκτίμηση του ΔΝΤ παραμένει ίδια σε ό,τι αφορά το ρυθμό ανάπτυξης της ευρωζώνης που εκτιμάει ότι θα είναι για το 2011 στο 1,5% από 1,8% που έκλεισε το 2010.
Ειδικότερα για τις χώρες της ευρωζώνης το 2011 η Γερμανία εκτιμάται ότι θα έχει ανάπτυξη στο 2,2% (από 3,6% το 2010), η Γαλλία στο 1,6% και η Ιταλία στο 1% (και οι δύο χώρες προβλέπεται να έχουν ίδιο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με το 2010) ενώ η Ισπανία από -0,2% που φέρεται να έκλεισε το 2010 θα αυξήσει ελάχιστα το ρυθμό ανάπτυξής της λίγο πάνω από τη βάση, στο 0,6% για το 2010. Οι αναδυόμενες οικονομίες, όπως όλα δείχνουν, παραμένουν οι κύριοι τροφοδότες της ανάπτυξης του διεθνούς ΑΕΠ, καθώς τα αναπτυσσόμενα έθνη προβλέπεται να σημειώσουν σταθερή επέκταση κατά 6,5%, όπως και το 2010.
Εντυπωσιακοί θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν για ακόμα μία χρονιά οι προβλέψεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας, με το σημερινό world outlook του ΔΝΤ να προβλέψει ανάπτυξη για το 2011 στο 9,6% αλλά και για την Ινδία στο 8,4%.
Το ΔΝΤ για την ευρωζώνη
Ταυτοχρόνως ο κ. Ζοσέ Βινιέλ από το Γιοχάνεσμπουργκ παρουσίασε ακόμα ένα σημαντικό report του ΔΝΤ, το οποίο αναφέρεται μεταξύ άλλων και στις δράσεις που πρέπει να ληφθούν- κυρίως σε επίπεδο ευρωζώνης αλλά και παγκοσμίως- για την διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας (Global Financial Stability Report). Αυτό που επείγει τούτη τη στιγμή, όπως εκτιμά το ΔΝΤ στην έκθεσή του, είναι η λήψη σοβαρών και αξιόπιστων μέτρων και δράσεων για τον έλεγχο του δημόσιου χρέους και των δημοσιονομικών παρενεργειών που δημιουργεί στην ευρωζώνη ενώ απαιτούνται επίσης πολιτικές και μεταρρυθμίσεις που θα ρυθμίσουν τις δημοσιονομικές ανισορροπίες και θα αναμορφώσουν γενικότερα τα δημοσιονομικά συστήματα των αναπτυγμένων χωρών.
Η παγκόσμια οικονομική σταθερότητα δεν έχει διασφαλιστεί, υπερτονίζει η έκθεση του Οργανισμού χτυπώντας καμπανάκι κινδύνου για τυχόν εφησυχασμό. Οι προκλήσεις παραμένουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν., σημειώνει χαρακτηριστικά και προσθέτει ότι η σταθερότητα δεν έχει αποκατασταθεί και προχωράει με αργά βήματα. Στην περιοχή της ευρωζώνης χαρακτηρίζει μείζονος σημασίας την αλληλεπίδραση μεταξύ του τραπεζικού τομέα και της ωρολογιακής βόμβας των υπερχρεωμένων χωρών. Χρειάζονται δραστικές πολιτικές για να γιατρέψουν τις δημοσιονομικές και τραπεζικές πληγές. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι μεταρρυθμίσεις που θα βάλουν κανόνες στο παιχνίδι των αγορών παραμένουν ζητούμενο και αναγκαίες για να μπει η οικονομία σε γερά θεμέλια ανάπτυξης. Η οικονομία των δύο ταχυτήτων – κατά την οποία οι αναπτυγμένες οικονομίες προχωρούν με πολύ πιο αργούς ρυθμούς σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο- εξακολουθεί να θέτει προκλήσεις στην θέσπιση οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών. Οι προοπτικές επιβράδυνσης της ανάπτυξης για της αναπτυγμένες οικονομίες και η συνεχιζόμενη αδυναμία που προκαλούν οι δημοσιονομικές ανισορροπίες σε αυτές τις χώρες, έχουν αυξήσει την ευαισθησία των αγορών για τα πιθανά ρίσκα αστάθειας που δημιουργεί το συσσωρευμένο χρέος κρατών. Την ίδια στιγμή οι εντεινόμενες πιέσεις που ασκούνται στη χρηματοδότηση πολλών οικονομιιών της ευρωζώνης σε συνδυασμό με τη χαλαρή νομισματική πολιτική στις αναπτυγμένες χώρες, έχει δημιουργήσει ένα κύμα ροής κεφαλαίων προς τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Συγκεκριμένα για την ευρωζώνη τονίζεται ότι η κρίση χρέους που έχει χτυπήσει την πόρτα της έχει εντατικοποιηθεί και διαχυθεί σε ακόμα περισσότερες χώρες απ' όπου ξεκίνησε. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα κρατικά ομόλογα χωρών όπως της Ελλάδας άγγιξαν επίπεδα υψηλότερα και από εκείνα του περασμένου Μαΐου. Οι πιέσεις που ασκήθηκαν στην Ιρλανδία χαρακτηρίζονται από την έκθεση του ΔΝΤ ως έντονα άγριες. Το υψηλό δημόσιο χρέος ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών έχει αναπότρεπτα παρενέργειες και στο τραπεζικό τους σύστημα, με πολλές τράπεζες όσων χωρών διατηρούν την πρόσβασή τους στις αγορές να καταφέρνουν μεν να δανείζονται αλλά με υψηλότερα κόστη δανεισμού και σε βραχυπρόθεσμη βάση. Αρκετές χώρες, μαζί με τις κεντρικές τράπεζές τους, αντιμετωπίζουν ουσιαστικές οικονομικές ανάγκες χρηματοδότησής τους μέσα στο 2011. Αυτές οι πιέσεις αναγκαίας χρηματοδότησής τους και τα τρωτά σημεία του τραπεζικού συστήματος καθιστούν ακόμα περισσότερο εύθραυστο το οικονομικό σύστημα και ιδιαίτερα ευάλωτο στις διαθέσεις και την ψυχολογία των αγορών. Σε ότι αφορά το χρέος του ιδιωτικού τομέα ως προς το κρατικό ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί σταδιακά με την πάροδο του χρόνου όσο η οικονομική δραστηριότητα ανακάμπτει. Παρ' όλα αυτά τα υψηλά επίπεδα χρέους και οι επισφάλειες των δανείων που καθυστερούν την ανάκαμψη, συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για το τραπεζικό σύστημα. Επιπλέον, όπως τονίζεται τα τραπεζικά συστήματα ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε υποβάθμιση λόγω της πιστωτικής ποιότητας των κρατικών ομολόγων που κατέχουν.
Το ΔΝΤ εισηγείται για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη:
Πρώτον ένα αυστηρότερο και αξιόπιστο σύστημα αξιολόγησης των τραπεζών (bank stress testing) με ταυτόχρονο ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα παρακολούθησης των σχεδίων επανακρατικοποίησης και αναδιάρθρωσης τραπεζών που το έχουν ανάγκη, καθώς επίσης και διακοπής της λειτουργίας τους για όσες από αυτές δεν είναι βιώσιμες.
Δεύτερον, για την καλύτερη και ευρύτερη αποτελεσματικότητα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το ΔΝΤ στην έκθεσή του συνιστά την ενίσχυσή του με περισσότερα κεφάλαια αλλά και την μεγαλύτερη ευελιξία στις περιστάσεις που καλείται να αναλάβει δράση υπέρ κάποιας χώρας μέλους της ευρωζώνης που κινδυνεύει. Στις περιπτώσεις εκείνες που το τραπεζικό σύστημα μίας χώρας είναι κεντρικότατος πυλώνας της οικονομίας της, καθίσταται ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη η πρόσβαση του σε περισσότερα κεφάλαια στήριξης πέρα από αυτά που παρέχονται σε εθνικό επίπεδο.
Τρίτον, οι προβλεπόμενοι θεσμικοί μηχανισμοί της ευρωζώνης για την αποτροπή αντίστοιχων κρίσεων στο μέλλον, πρέπει να λάβουν συγκεκριμένη μορφή, να εφαρμοστούν και να ενισχυθούν το δυνατόν συντομότερο. Η υλοποίηση ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης θα βοηθούσε θεμελιωδώς στην αντιμετώπιση της κρίσης χρέους και τους τραπεζικούς κινδύνους. Τέταρτον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα χρειαστεί να συνεχίσει να τροφοδοτεί με ρευστότητα τις τράπεζες που το χρειάζονται.
Το ΔΝΤ επισημαίνει ως συμπέρασμα ότι οι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα παραμένουν και ότι τα προβλήματα στην Ελλάδα και μετέπειτα στην Ιρλανδία έχουν εγείρει σοβαρά ερωτηματικά για την βιωσιμότητα τους δημόσιου χρέους της ευρωζώνης και την "υγεία" του τραπεζικού τομέα σε ένα ευρύτερο επίπεδο, πέρα δηλαδή από τον ελληνικό και ιρλανδικό κύκλο.
Η ισχύουσα καταστροφική, όπως τη χαρακτηρίζει το ΔΝΤ, αλληλεπίδραση μεταξύ της σταθερότητας του δημοσιονομικού συστήματος και της βιωσιμότητας του κρατικού χρέους των χωρών της ευρωζώνης χρειάζεται να αντιμετωπιστεί με συγκεκριμένα μέσα προκειμένου το πρόβλημα να μη διαχυθεί πέραν της Ελλάδας και της Ιρλανδίας. Θέτει ως προμετωπίδα την προώθηση θέσπισης συγκεκριμένων κανόνων για τη λειτουργία των αγορών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, λέγοντας ότι αν όλα αυτά δεν προχωρήσουν με ταχείς ρυθμούς τότε και το όραμα για μία ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομική σταθερότητα και μία βιώσιμη ανάπτυξη θα παραμένει "απατηλό".
Πηγή: Θάνος Δημάδης, Ουάσινγκτον
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.