Οι νέοι αγρότες θέλουν πιο βιώσιμες καλλιέργειες

Νέοι ευρωπαίοι αγρότες ενθαρρύνουν την αλλαγή των καλλιεργειών  προς μια βιώσιμη γεωργία και -αντιπαρατιθέμενοι με την παλαιότερη γενιά αγροτικών πρακτικών- ελπίζουν να τους δοθεί η αρμόζουσα σημασία από την πολιτική τάξη των Βρυξελλών.

Οι υποστηρικτές του προγράμματος Climate Farmers προωθούν γεωργικές πρακτικές που διατηρούν τους πόρους, μειώνουν τις εκπομπές και βελτιώνουν τη γη μέσω λιγότερο εντατικής χημικής χρήσης. Επιδιώκουν επίσης να επηρεάσουν το μέλλον του προγράμματος υποστήριξης της γεωργίας της ΕΕ, την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ).

Οι πολιτικές συζητήσεις και η έρευνα πάνω στο τι μπορεί να γίνει προκειμένου να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα στην παραγωγή τροφίμων συχνά δεν μεταφράζονται σε χρήσιμες πληροφορίες για τους αγρότες, λέει ο Sander Kerkhoffs, ένας εκ των επικεφαλής του προγράμματος Climate Farmers.

«Πολλή έρευνα πραγματοποιείται από πανεπιστήμια και άλλους θεσμούς, ωστόσο πολλά από αυτά τα αποτελέσματα από την έρευνα δεν ταιριάζουν με τις πρακτικές συνθήκες στο επίπεδο της γεωργίας», συνέχισε.

«Θέλουμε επομένως να εξετάσουμε πρακτικά μέτρα που εφαρμόζονται ήδη σε κάποιες φάρμες και έχουν αποδείξει την επίδρασή τους στη μείωση των εκπομπών, για παράδειγμα, ή μπορούν να συστηθούν σε συναδέλφους αγρότες».

Το πρόγραμμα Climate Farmers παράγει πληροφορίες για μεθόδους βιώσιμης γεωργίας στην Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ολλανδία και τη Σουηδία και θέλει να κοινοποιήσει τις προτάσεις του σε όλη την Ευρώπη. Η ιστοσελίδα του που έχει την στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τους Νέους Αγρότες και τον Οργανισμό Νέων Αγροτών της Ολλανδίας ξεκίνησε στα τέλη του 2011.

Οι υποστηρικτές του προγράμματος χρησιμοποιούν περιπτωσιολογικές μελέτες για να δείξουν ότι οι αγρότες μπορούν να παίξουν ρόλο στη μείωση των εκπομπών άνθρακα, των φυτοφαρμάκων και των λιπασμάτων, καθώς και της χρήσης νερού βελτιώνοντας την φυτική παραγωγή και την κτηνοτροφία.

Πρόκειται για βασικές μεθόδους, όπως η μείωση του οργώματος, ανάμειξη των καλλιεργειών για να αυξηθεί η οργανική ύλη του εδάφους, καθώς και να επιτρέπουν στα ζώα να βοσκούν περισσότερο ώστε να περιοριστεί η ανάγκη των εισαγωγών. Σε μια φάρμα, η κοπριά χρησιμοποιείται για τη δημιουργία βιοαερίου που χρησιμοποιείται για την λειτουργία των τρακτέρ και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μειώνοντας παράλληλα την ρύπανση μεθανίου, υποπροϊόν των ζωικών αποβλήτων.

Βιωσιμότητα vs Παραγωγή
Η βιωσιμότητα αναδεικνύεται ως αμφιλεγόμενο ζήτημα στις συζητήσεις στην ΕΕ για την πολιτική και τον προϋπολογισμό της ΚΑΠ 2014-2020. Η Επιτροπή προωθεί προτάσεις ενθάρρυνσης μιας πιο οργανικής γεωργίας και εναλλαγής των καλλιεργειών προκειμένου να μειωθεί η χρήση λιπασμάτων. Οι προτάσεις που δημοσίευσε η Επιτροπή τον Οκτώβριο επιδιώκουν επίσης να ανταμείψουν τους αγρότες που εγκαταλείπουν την αγρανάπαυση και αυξάνουν τις ενδιάμεσες περιοχές.

Ωστόσο κάποιες αγροτικές οργανώσεις ισχυρίζονται ότι σε μια περίοδο αυξανόμενων διατροφικών αναγκών και υψηλών τιμών σε βασικά προϊόντα, η «απόσυρση» της γης από την παραγωγή και η διακινδύνευση της απόδοσης, είναι αντιπαραγωγικά.

Οι συνομιλίες για το μέλλον της ΚΑΠ αναμένεται να ενταθούν φέτος καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι εθνικές κυβερνήσεις πιέζουν για αλλαγές στις προτάσεις της Επιτροπής.

Ακόμη, υπάρχει στήριξη για πιο πράσινες πολιτικές.

«Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στο μέλλον θα είναι η ανάπτυξη ενός βιώσιμου συστήματος παραγωγής τροφίμων και η διασφάλιση της παγκόσμιας ασφάλειας τροφίμων, ενώ οι λύσεις και στα δύο θέματα είναι απόλυτα αλληλοσυνδεόμενες», είπε ο σκοτσέζος ευρωβουλευτής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών George Lyon, που είναι και μέλος της επιτροπής γεωργίας του ΕΚ.

«Η Ευρώπη δεν μπορεί να αγνοήσει τις προκλήσεις», είπε ο Lyon στο Συνέδριο του Oxford για τη Γεωργία την περασμένη εβδομάδα. «Έχουμε να διαδραματίσουμε σημαντικό ρόλο στην εύρεση απαντήσεων στο ερώτημα  της βιωσιμότητας και πρέπει να συνεχίσουμε να συνεισφέρουμε στην παγκόσμια ασφάλεια τροφίμων».

Μιλώντας από τη φάρμα του στην Ολλανδία, ο Kerkhoffs είπε ότι οι μελέτες του Climate Farmers δείχνουν ότι η βιωσιμότητα και η πιο πράσινη γεωργία δεν υπονομεύουν την παραγωγικότητα. Τόνισε ότι οι παλαιοί αγρότες που ήταν εξοικειωμένοι με την ρουτίνα του οργώματος και με την χρήση χημικών ουσιών για τα φυτά και το έδαφος, θα πρέπει να πειστούν για την αλλαγή, αλλά επέμεινε ότι τα μέτρα βιωσιμότητας που στηρίζει εξοικονομούν χρήματα και αυξάνουν την παραγωγικότητα.

Αφήνοντας για παράδειγμα καλλιεργημένες σοδειές στο έδαφος μέχρι την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, αυξάνει το οργανικό περιεχόμενο χωρίς την ανάγκη λιπασμάτων- και εξοικονομεί χρόνο οργώματος. Το όργωμα επίσης απελευθερώνει άνθρακα που έχει παγιδευτεί στο έδαφος, άρα μειώνει χρόνο που δαπανάται για  αυτό, και μειώνει ταυτόχρονα και τις εκπομπές αερίων του Θερμοκηπίου.

Oρόσημα
  • 23 Ιαν: Επόμενη συνάντηση του Συμβουλίου της ΕΕ για τη Γεωργία και την Αλιεία στις Βρυξέλλες.
  • 2012-2013: Συζήτηση για τις προτάσεις του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
  • Μέχρι τα τέλη 2013: Αναμενόμενη έγκριση των διαφόρων κανονισμών και εφαρμοστικών πράξεων.
  • 1η Ιαν 2014: Αναμένεται να τεθεί σε ισχύ η νέα ΚΑΠ.
Πηγή: EurActiv.gr