Όταν ο ασιατικός δράκος αντεπιτίθεται: Τα «όπλα» της Κίνας σε τυχόν δασμούς του Τραμπ – Και οι κίνδυνοι να γυρίσουν μπούμερανγκ

Πώς η Κίνα μπορεί να αντεπιτεθεί στον Τραμπ: Στοχοποίηση αμερικανικών εταιρειών, στροφή στην Ινδία και την Αφρική, αποδυνάμωση του γουάν 

Η Κίνα διαθέτει νέες δυνατότητες στο «οπλοστάσιό» της, καθώς αντιμετωπίζει την προοπτική μιας άλλης εμπορικής σύγκρουσης με τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβάνοντας πλέον «εργαλεία» ικανά να προκαλέσουν όλεθρο στο παγκόσμιο εμπόριο και την οικονομία, σχολιάζει η Washington Post. 

Έξι χρόνια αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε τον πρώτο εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε την τοποθέτηση «γερακιών» κατά του Πεκίνου στην κυβέρνησή του, και απείλησε με δασμούς 60% στα κινεζικά προϊόντα, ένα επίπεδο που θα αποδεκάτιζε το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών. Το δίλημμα για την Κίνα τώρα είναι ότι το μεγάλο εμπορικό της πλεόνασμα με τις ΗΠΑ σημαίνει ότι τυχόν άμεσα αντίμετρα μπορεί να έχουν περιορισμένο αντίκτυπο.

Η Κίνα έχει ήδη δείξει προθυμία να χρησιμοποιήσει ορισμένα «ασύμμετρα βήματα» κατά των δασμών και των εμπορικών περιορισμών τόσο της κυβέρνησης του Τραμπ όσο και του Μπάιντεν. Εάν οι νέες απειλές γίνουν πολιτική, το Πεκίνο μπορεί να χρειαστεί «ψάξει βαθύτερα» στη φαρέτρα του, διακινδυνεύοντας μια σύγκρουση που θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο δύσκολο να περιοριστεί.

«Οι απλοί εμπορικοί πόλεμοι και τα αμοιβαία αντίμετρα δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν επαρκώς τις μελλοντικές διαφορές Κίνας-ΗΠΑ», δήλωσε ο  Γουάνγκ Γουέν, εκτελεστικός κοσμήτορας του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικών Σπουδών Chongyang του Πανεπιστημίου Renmin.

Οι εναλλακτικές λύσεις που διαθέτει το Πεκίνο δεν θα καταστήσουν απαραίτητα την ίδια την Κίνα απρόσβλητη από τις επιπτώσεις, μια ανησυχία για μια οικονομία που έχει ήδη βυθιστεί σε μια παρατεταμένη κρίση στην αγορά ακινήτων. 

Πώληση ομολόγων των ΗΠΑ

Πιθανώς η πιο καταστροφική ενέργεια της Κίνας θα ήταν να «ξεφορτωθεί» το σύνολο ή ένα μεγάλο μέρος του αποθέματός της σε ομόλογα των Ηνωμένων Πολιτειών - διαθέσιμα που σήμερα ανέρχονται σε περίπου 734 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό πιθανότατα θα ασκούσε ανοδική πίεση στις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων και θα προκαλούσε αναστάτωση στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.

Κίνδυνος: Το ξαφνικό ντάμπινγκ του χρέους των ΗΠΑ από την Κίνα θα προκαλούσε πτώση των τιμών των ομολόγων, μειώνοντας την αξία των δικών της αποθεμάτων και μειώνοντας την αξία των συναλλαγματικών αποθεμάτων. Θα έδινε επίσης στους εξαγωγείς των ΗΠΑ συγκριτική ώθηση λόγω του φθηνότερου δολαρίου.

Αποδυνάμωση του γουάν

Ένα φθηνότερο γουάν θα έκανε τις κινεζικές εξαγωγές πιο ανταγωνιστικές, και θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση ορισμένων επιπτώσεων των πιθανών δασμών. Κατά την πρώτη εμπορική διαμάχη το 2018 και το 2019, το γουάν υποτιμήθηκε κατά 11,5% έναντι του δολαρίου και αντιστάθμισε περίπου τα δύο τρίτα της αύξησης των δασμών, σύμφωνα με ανάλυση από οικονομολόγους της Morgan Stanley.

Περισσότεροι από τους μισούς οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ αυτόν τον μήνα είπαν ότι το Πεκίνο μπορεί να αποδυναμώσει το γουάν ως απάντηση στους πιθανούς δασμούς του Τραμπ. Αλλά οι οικονομολόγοι αποκλίνουν πολύ ως προς την έκταση οποιασδήποτε τέτοιας υποτίμησης του νομίσματος από την τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία (περίπου 7,2), με τις εκτιμήσεις να κυμαίνονται από 7,3 έως 8 ανά δολάριο το 2025.

Κίνδυνος: Ένα ασθενέστερο γουάν θα ωθούσε το εμπορικό πλεόνασμα ρεκόρ της Κίνας και θα εξόργιζε άλλους εταίρους, οι οποίοι μπορεί με τη σειρά τους να καταφύγουν σε δασμούς για να αντιμετωπίσουν την ανισορροπία στο παγκόσμιο εμπόριο. Μπορεί επίσης να τροφοδοτήσει εκροές κεφαλαίων και να αποθαρρύνει περαιτέρω τους ξένους επενδυτές από το να τοποθετήσουν χρήματα στη χώρα.

Περιορισμός εξαγωγών πολύτιμων γαιών 

Το περασμένο καλοκαίρι, το Πεκίνο περιόρισε τις υπερπόντιες πωλήσεις γαλλίου και γερμανίου, δύο μετάλλων που είναι ζωτικής σημασίας για τμήματα των βιομηχανιών ημιαγωγών, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρικών οχημάτων. Η κίνηση θεωρήθηκε ευρέως ως μια προσπάθεια πίεσης της Κίνας στον Λευκό Οίκο να αφαιρέσει τους δικούς του ελέγχους.

Μήνες αργότερα, η Κίνα ενίσχυσε τους περιορισμούς των εξαγωγών σε ορισμένους τύπους γραφίτη, καθώς οι ΗΠΑ αυστηροποίησαν τους κανόνες για να κρατήσουν τα προηγμένα τσιπ εκτός Κίνας. Οι έλεγχοι των εξαγωγών συνεχίστηκαν με αντιμόνιο,  το τελευταίο που προστέθηκε στον κατάλογο.

Οι περιορισμοί σε αυτά ή άλλα κρίσιμα ορυκτά, όπως οι σπάνιες γαίες, εμπορεύματα των οποίων η προμήθεια κυριαρχείται από την Κίνα, θα μπορούσαν να αποκόψουν τις ΗΠΑ από τα υλικά που χρειάζονται για την κατασκευή προηγμένων τεχνολογιών, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Η Κίνα έχει μια άφθονη λίστα για να διαλέξει, επειδή είναι ο κορυφαίος παραγωγός περίπου 20 κρίσιμων πρώτων υλών.

Η κυριαρχία της Κίνας στην παραγωγή και τη διύλιση πολλών ορυκτών της δίνει τεράστια επιρροή στις αγορές εμπορευμάτων. Η επιρροή της έγινε εμφανής πρόσφατα, όταν μια περικοπή των φορολογικών εκπτώσεων για τους εξαγωγείς οδήγησε σε αύξηση τις τιμές του αλουμινίου.

Κίνδυνος: Οι εμπορικοί εταίροι σταματούν να βλέπουν την Κίνα ως αξιόπιστο προμηθευτή και βρίσκουν εναλλακτικές πηγές, επιταχύνοντας τη διαφοροποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας από το Πεκίνο.

Στοχοποίηση αμερικανικών εταιρειών

Από τον πρώτο εμπορικό πόλεμο, το Πεκίνο έχει εισαγάγει νέα νομοθεσία, όπως ο «κατάλογος αναξιόπιστων οντοτήτων» και ο «νόμος κατά των εξωτερικών κυρώσεων» με στόχο εταιρείες ή φυσικά πρόσωπα που θεωρεί ότι βλάπτουν την ανάπτυξη της Κίνας. Η προοπτική κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων ή αποκλεισμού επιχειρηματικών συναλλαγών αποτελεί πρόβλημα για εταιρείες όπως η Apple Inc., η Tesla Inc. ή η Microsoft Corp., οι οποίες βλέπουν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετήσιων εσόδων να ρέουν στα ταμεία τους από την Κίνα.

Κίνδυνος: Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν εύκολα να αντεπιτεθούν στοχεύοντας κινεζικές εταιρείες και τα μποϊκοτάζ των καταναλωτών που έχουν εγκριθεί από την κυβέρνηση μπορεί να κλιμακωθούν και γρήγορα να βγουν εκτός ελέγχου.

Χτίζοντας συμμαχίες

Η Κίνα έχει ήδη φλερτάρει τους παραδοσιακούς συμμάχους της Αμερικής, εν μέρει για να αμβλύνει τον αντίκτυπο της επιδείνωσης των σχέσεων με τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο. Από τη διακήρυξη μιας επιθυμητής «νέας αρχής» με την Ιαπωνία έως τη διπλωματική ύφεση με την Ινδία, οι Κινέζοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να μειώσουν τις διπλωματικές τριβές.

Μια από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές που μπορεί να ακολουθήσει το Πεκίνο στην επόμενη φάση ενός εμπορικού πολέμου θα ήταν «η δημιουργία συμμαχιών στην Ευρασία, μαζί με την εμπορική διπλωματία, για να πείσει τους Αμερικανούς συμμάχους και εταίρους ότι η πολιτική των ΗΠΑ είναι απερίσκεπτη και επιβλαβής για την ειρήνη και την ευημερία», έγραψε ο Ματ Γκέρτκεν, επικεφαλής γεωπολιτικής στρατηγικής της BCA Research.

Η σύσφιξη των δεσμών της Κίνας με τη Ρωσία - και η φιλία της με τη Γερμανία, την Ιαπωνία και την Αυστραλία - δείχνουν ότι αυτό συμβαίνει ήδη, προσθέτει.

Κίνδυνος: Οι χώρες θα θελήσουν να επωφεληθούν από τον ανταγωνισμό ΗΠΑ-Κίνας και θα είναι απρόθυμες να επιλέξουν πλευρά.
 

Πηγή: The Washington Post