Γιατί κλείνει τα «παράθυρα παροχών» η κυβέρνηση - Το Πρόγραμμα Σταθερότητας και τα μέτρα στήριξης

Τα επιπλέον έσοδα θα πρέπει πλέον να χρησιμοποιούνται για τη μείωση του χρέους

Του Χρυσόστομου Τσούφη

«Εφεδρείες» για το μέλλον προσπαθεί να χτίσει το Υπουργείο Οικονομικών προσπαθώντας να αξιοποιήσει κάθε σπιθαμή χώρου που θα του αφήσει ο δημοσιονομικός κορσές που του φορούν από φέτος οι Βρυξέλλες.
 
Έτσι, το πρόγραμμα σταθερότητας εστάλη στην Κομισιόν προβλέποντας επιπλέον μέτρα στήριξης για τη διετία 2024-2025 ύψους 2,5 δισ. ευρώ -1,7 δισ ευρώ περίπου για φέτος (νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο, αυξήσεις στις συντάξεις, αύξηση του αφορολόγητου στις οικογένειες με παιδιά μεταξύ άλλων), καθώς και τα 880 εκατ. ευρώ των εξαγγελιών του Κωστή Χατζηδάκη από το φόρουμ των Δελφών. 

Δηλαδή: 

-Τις αυξήσεις στις συντάξεις
-Την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος
-Τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%
-Την παράταση της αναστολής ΦΠΑ στις οικοδομές
-Την αύξηση του φοιτητικού επιδόματος
-Την μονιμοποίηση της νέας μεθόδου επιστροφής στο αγροτικό πετρέλαιο.

 
Πέραν τούτων όπως φαίνεται ουδέν. Ο τεχνοκρατικός λόγος έχει να κάνει με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που ισχύουν, σύμφωνα με τους οποίους κεντρικό πλέον ρόλο δεν έχουν αυτά που εισπράττεις, αλλά αυτά που ξοδεύεις. Έτσι, κάθε φορά που υπάρχει υπεραπόδοση εσόδων θα πρέπει όλοι να «εκπαιδευτούμε» στο να μην περιμένουμε μποναμάδες, καθώς τα επιπλέον έσοδα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη μείωση του χρέους.
 
Τον Ιούνιο η Ελλάδα θα μάθει το όριο που θα μπορεί να αυξάνει τις δαπάνες της για την περίοδο 2025 - 2028.

Ο προϋπολογισμός φέτος προβλέπει αύξηση τους 2,1% (δηλαδή στα 100 δισ ευρώ, 2,1 δισ ευρώ). Αν το όριο τεθεί για φέτος στο 2,5%, ας πούμε, και ο προϋπολογισμός εκτελεστεί ομαλά, θα προκύψει ένας χώρος 0,4 μονάδων προς αξιοποίηση ο οποίος εγγράφεται στο «λογαριασμό» κάθε χώρας και η εκάστοτε κυβέρνηση αποφασίσει αν θα τον κρατήσει ή θα τον αποδώσει.

Αν ο προϋπολογισμός δεν εκτελεστεί ομαλά και προκύψει μια αύξηση δαπανών 2,7% λ.χ. , κι αυτή η μικρή απόκλιση εγγράφεται στον λογαριασμό της χώρας με τη σημείωση ότι πρέπει να «ισοφαριστεί» την επόμενη χρονιά. Απόκλιση μεγαλύτερη των 0,3 μονάδων βάζει τη χώρα στο «μικροσκόπιο» των κοινοτικών αρχών δεδομένου ότι κάθε χρόνο πρέπει να επιτυγχάνονται και συγκεκριμένα πρωτογενή πλεονάσματα. 

Η άλλη οδός λήψης μέτρων στήριξης είναι να ληφθούν ισόποσα μέτρα από το κομμάτι των εσόδων, να αυξηθούν δηλαδή φόροι.
 
Ο δεύτερος λόγος είναι ο πολιτικός. Αυτή η δυνατότητα που υπάρχει να εγγράφονται στους κουμπαράδες μιας χώρας οι δημοσιονομικοί χώροι που τυχόν προκύπτουν, δίνει τη δυνατότητα σε μια κυβέρνηση στη διάρκεια του 4ετούς εκλογικού κύκλου,  να είναι τα πρώτα 2 χρόνια «φειδωλή» και τα επόμενα 2 «σπάταλη» για να αυξάνεις τις ελπίδες επανεκλογής της. Έτσι λοιπόν στο ΥΠΟΙΚ προσπαθούν για την ώρα να κλείνουν τα όποια παράθυρα παροχών.
 
Μέσα σε όλα αυτά υπάρχει και το στοιχείο της αβεβαιότητας. Στο πρόγραμμα σταθερότητας ο ρυθμός ανάπτυξης είναι αναθεωρημένος προς τα κάτω , στο 2,5% από 2,9% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός. Κύρια αιτία η ισόποση αναθεώρηση της ανάπτυξης της ευρωζώνης από 1,2% σε 0,8%.

Επιπλέον «βαρίδια» αποτελούν τα υψηλά επιτόκια των οποίων η επίπτωση αρχικά είχε υποτιμηθεί , τώρα όμως «ξεδιπλώνεται» σε όλο της το μεγαλείο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΔΝΤ προβλέπει αύξηση των επενδύσεων στην Ευρωζώνη φέτος μόλις 0,1% ενώ η ΕΚΤ εκτιμά συρρίκνωση.
 
Σε αυτό το πλαίσιο αποκτούν ξεχωριστή σημασία τα κονδύλια από το Ταμείο Σταθερότητας , τα οποία αν δεν υπήρχαν, ο ρυθμός ανάπτυξης της χώρας μετά βίας θα ξεπερνούσε φέτος το 1%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ την τριετία 2024-2026 αναμένονται συμβασιοποιήσεις δανείων για τη χρηματοδότηση έργων 13,1δισ€ που θα δώσουν ώθηση στο ρυθμό ανάπτυξης.

Πηγή: skai.gr