Των Μαριαλενής Τσουβελεκίδη - Σοφίας Ταστσίδη
Το επάγγελμα μπορεί να μην είναι αυτοσκοπός. Είναι, όμως, αδιαμφισβήτητα ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής του ανθρώπου, καθώς καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς του. Ως προς την επιλογή επαγγέλματος αυτή σχετίζεται πρωτίστως με το κόστος διαβίωσης, αλλά επηρεάζεται και από τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα. Πώς αντιμετωπίζει η Gen Z την επιλογή επαγγέλματος και ποια νέα χαρακτηριστικά φέρνει στην αγορά εργασίας;
Το skai.gr βγήκε στους δρόμους της Αθήνας και ρώτησε νέους της γενιάς Gen Z αν είναι ευχαριστημένοι με το επάγγελμά τους. Οι απαντήσεις ποικίλλουν. Άλλοι σκέφτονται το εξωτερικό παρότι θεωρούν ότι έχουν κάνει σωστή επιλογή επαγγέλματος. Κάποιοι νιώθουν τυχεροί που οι γονείς τους σεβάστηκαν την κλίση τους στη μουσική, που θεωρείται ένας μη προσοδοφόρος χώρος. Άλλοι πάλι δεν βρίσκουν κίνητρο στο επάγγελμά τους και χρειάστηκε να σπουδάσουν διαφορετικά αντικείμενα αναζητώντας το τι θέλουν να κάνουν.
Η GenZ περιλαμβάνει τους γεννηθέντες μεταξύ 1997 και 2013 και σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια και της Holly Schroth, προσανατολίζεται περισσότερο στο να σημειώνει μεγάλα επιτεύγματα μέσω του επαγγέλματος. Πρόκειται για μια γενιά που έχει πολύ μεγαλύτερη οικονομική ευημερία και μορφωτικό επίπεδο συγκριτικά με τις προηγούμενες, ωστόσο, σημειώνει υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους. Το 25% των Gen Zers ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να διαχειριστεί το στρες του, ενώ το 50% δηλώνει ότι διαχειρίζεται το στρες.
Σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα, η Gen Z μεγάλωσε σε περισσότερο εύπορα περιβάλλοντα συγκριτικά με το παρελθόν. Το 1979, το 60% των εφήβων δούλευε, ενώ το 2015, το 34% των εφήβων εργαζόταν και αναμένεται το ποσοστό να μειωθεί στο 25% το 2024. Αυτό σημαίνει ότι όταν αποκτούν την πρώτη τους δουλειά δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία, με αποτέλεσμα να εισέρχονται στην αγορά εργασίας με εξιδανικευμένες προσδοκίες. Επίσης, η κυριότερη απαίτηση που έχουν από τον εργοδότη τους οι Gen Zers, είναι να έχει θετική συμπεριφορά (42%) και να τους θέτει σαφείς στόχους (37%), ενώ οι Millennials ανέφεραν την ανοιχτή επικοινωνία και την ανατροφοδότηση (42%), ακολουθούμενη από σαφείς στόχους (38%). Ακόμη, έχουν έντονο το αίσθημα της κοινωνικής δικαιοσύνης με το 91% της Gen Z παγκοσμίως να πιστεύει ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι.
Ο μισθός εξακολουθεί να είναι βασική επαγγελματική απαίτηση της GenZ. Η οικονομική κρίση του 2010, η κλιματική αλλαγή, η διεξαγωγή πολέμων, καθώς και η τεχνολογική εξέλιξη είναι οι κύριες συνθήκες κάτω από τις οποίες μεγάλωσε η συγκεκριμένη γενιά. Ειδικά η δυναμική είσοδος της τεχνολογίας στη ζωή των ανθρώπων και ο τρόπος που θα επηρεάσει τα επαγγέλματα απασχολεί ιδιαίτερα τη νέα γενιά. Παράλληλα, η άνοδος του πληθωρισμού εξωθεί το κόστος διαβίωσης σε υψηλά επίπεδα. Στην περίπτωση της Ελλάδας, ο Γενικός Δείκτης Τιμών του Καταναλωτή, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, αυξήθηκε κατά 2,4% τον Οκτώβριο του 2024 συγκριτικά με τον Οκτώβριο του 2023, ο οποίος είχε παρουσιάσει αύξηση 3,4% συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2022.
Ποια χαρακτηριστικά έχει η GenZ στην αγορά εργασίας της Ελλάδας;
Σύμφωνα με έρευνα της Evalion-SHL, εταιρείας συμβουλευτικών υπηρεσιών ανθρώπινου δυναμικού, σε 2.100 νέους της GenZ, τα δυνατά σημεία της γενιάς αυτής είναι τα εξής: αναλαμβάνουν ευθύνες για δύσκολα tasks, προσαρμόζονται εύκολα στις αλλαγές και μεριμνούν για την παράδοση υψηλής ποιότητας αποτελέσματος.
Μιλώντας στο skai.gr, ο Ορφέας Σταύρου, συν-συγγραφέας της μελέτης και Managing Partner της Evalion-SHL Greece & Cyprus, ανέφερε ότι «Η ελληνική οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με την πανδημία COVID-19, έχει διαμορφώσει την ικανότητα των Ελλήνων αποφοίτων να πλοηγούνται σε οικονομική αστάθεια και ταχείες αλλαγές. Έχουν καλλιεργήσει ισχυρές δεξιότητες προσαρμοστικότητας και ανθεκτικότητας, οι οποίες είναι καθοριστικές για να ευδοκιμήσουν εν μέσω διπλών κρίσεων. Από τις απολύσεις μέχρι τις μεταβάσεις σε τηλεργασία, έχουν δείξει ανθεκτικότητα απέναντι στις απροσδόκητες αλλαγές, αποκτώντας έτσι τις κατάλληλες δεξιότητες για να ανταπεξέλθουν σε ασταθή περιβάλλοντα και στις προκλήσεις της εποχής μετά την πανδημία»
Ως προς τα αδύναμα σημεία, η έρευνα διαπίστωσε ότι οι Έλληνες Gen Zers δυσκολεύονται σε εργασίες που απαιτούν αναλυτική και κριτική σκέψη, ενώ φαίνεται πως η προσπάθεια δημιουργίας καλών σχέσεων με τους συναδέλφους και την ομάδα δεν αποτελεί προτεραιότητα τους. Σχολιάζοντας τα παραπάνω αποτελέσματα, ο Ορφέας Σταύρου εξήγησε ότι:
«Οι δεξιότητες που σχετίζονται με τη διατήρηση καλών εργασιακών σχέσεων και την ενίσχυση της συνοχής της ομάδας φαίνεται να είναι αδύναμες μεταξύ των Ελλήνων αποφοίτων λόγω πολιτιστικών και εκπαιδευτικών προτύπων που δίνουν περισσότερες ευκαιρίες για ατομική επιτυχία παρά για συνεργασία. Παρομοίως, η χαμηλή αναλυτική σκέψη των Ελλήνων αποφοίτων είναι πιθανό να οφείλεται στο εκπαιδευτικό σύστημα που δίνει έμφαση στην απομνημόνευση αντί για την κριτική σκέψη και την πρακτική εφαρμογή των γνώσεων. Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν πως οι οργανισμοί θα πρέπει να αναθέτουν στους Gen Zers απαιτητικές εργασίες που τους δίνουν την ευκαιρία να αποδείξουν τις δεξιότητες τους, ενώ παράλληλα τους επιτρέπουν να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και την εποικοδομητική συνεργασία με άλλους.»
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 2025 οι νέοι της γενιάς Gen Z θα αποτελούν το ¼ των απασχολούμενων στην Ελλάδα. Οι ανάγκες τους, τα θετικά τους χαρακτηριστικά και τα πεδία που επιδέχονται βελτίωση θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της αγοράς εργασίας.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.