Την πολυαναμενόμενη μείωση των επιτοκίων, για πρώτη φορά από το 2019, ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Κι αυτό παρά τις πληθωριστικές πιέσεις οι οποίες διατηρούνται στις 20 χώρες του ευρώ, αν και ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει από άνω του 10% που βρισκόταν στα τέλη του 2022, σε λίγο πάνω από 2% τους τελευταίους μήνες.
Η ΕΚΤ μείωσε και τα τρία βασικά της επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης. Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων μειώνονται σε 4,25%, 4,50% και 3,75% (από το 4% που βρισκόταν από τον Σεπτέμβριο του 2023), με ισχύ από τις 12 Ιουνίου 2024.
Η κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας του ευρώ θεωρείται ως η αρχή ενός κύκλου χαλάρωσης, ωστόσο οι παρατεταμένες πιέσεις σε μισθούς και τιμές θολώνουν το τοπίο αναφορικά με τις επόμενες κινήσεις και αποφάσεις της.
"Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και να λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης έκτασης και διάρκειας της συσταλτικής μεταβολής της νομισματικής πολιτικής" αναφέρει χαρακτηριστικά η ΕΚΤ σε ανακοίνωσή της.
Οι αγορές πάντως έχουν προεξοφλήσει μια ακόμη μείωση εντός του έτους, ενώ με βάση πρόσφατη δημοσκόπηση του Reuters οι οικονομολόγοι φέρονται να προβλέπουν δυο ακόμη περικοπές (μια τον Σεπτέμβριο και μια τον Δεκέμβριο). Υπενθυμίζεται πως στις αρχές του χρόνου οι μέσες εκτιμήσεις προέβλεπαν 5 μειώσεις επιτοκίων κατά το τρέχον έτος. Σε κάθε περίπτωση αναλυτές εκτιμούν πως ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός είναι πιθανό να περιορίσει τον αριθμό των μελλοντικών μειώσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο άλλωστε η ΕΚΤ αναθεώρησε προς τα πάνω τις εκτιμήσεις της για τον πληθωρισμό του 2025 στο 2,2% από 2% που προέβλεπε πριν. Και όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της "παρά την πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία τρίμηνα, οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι ισχυρές καθώς ο ρυθμός ανόδου των μισθών είναι αυξημένος, και ο πληθωρισμός είναι πιθανόν να παραμείνει πάνω από τον στόχο για μεγάλο διάστημα του επόμενου έτους επίσης."
Οικονομολόγοι εκτιμούν πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος στο χρονοδιάγραμμα μείωσης των επιτοκίων είναι στην πραγματικότητα η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, Fed, και όχι οι μισθοί και ο πληθωρισμός. Η Fed έχει ξεκάθαρα σηματοδοτήσει ότι θα καθυστερήσει να προχωρήσει σε χαλάρωση της πολιτικής της. Έτσι, περαιτέρω καθυστερήσεις της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας είναι πιθανό να κάνουν την ΕΚΤ πιο επιφυλακτική, καθώς μια διεύρυνση της διαφοράς των επιτοκίων ευρώ - δολαρίου θα αποδυνάμωνε το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα και θα αύξανε τον εισαγόμενο πληθωρισμό.
Υπενθυμίζεται πως η Κεντρική Τράπεζα του Καναδά ήταν η πρώτη μεταξύ των κρατών του G7 η οποία μείωσε (χθες) τα επιτόκια, ενώ οι κεντρικές τράπεζες της Σουηδίας και της Ελβετίας έκοψαν τα επιτόκιά τους πριν λίγες εβδομάδες.
Σχεδόν ομόφωνη η απόφαση
Σχεδόν ομόφωνη -με εξαίρεση ένα μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, το οποίο η επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας αρνήθηκε να κατονομάσει- ήταν η απόφαση για τη μείωση των επιτοκίων.
"Υπήρχε απόλυτη σύμπνοια στο να συμφωνήσουμε ότι η πορεία μας θα εξαρτηθεί από τα διαθέσιμα στοιχεία, ότι θα αποφασίζαμε από συνεδρίαση σε συνεδρίαση και δεν υπήρξε απολύτως καμία διαφωνία σε αυτό το μέτωπο" δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου η Λαγκάρντ.
Αναφερόμενη στους λόγους για τους οποίους η ΕΚΤ προχώρησε σήμερα στη μείωση των επιτοκίων η κα Λαγκάρντ παρέπεμψε στην καλή πορεία της οικονομίας. Όπως εξήγησε, η εμπιστοσύνη της ΕΚΤ έχει αυξηθεί κι αυτό επειδή ο πληθωρισμός έχει σημειώσει σημαντική υποχώρηση. Επανέλαβε πάντως ότι οι αποφάσεις των υπεύθυνων χάραξης νομισματικής πολιτικής θα εξαρτηθούν από τα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία.
Τι αναφέρει στην ανακοίνωση της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη αξιολόγηση όσον αφορά τις προοπτικές για τον πληθωρισμό, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική, κρίνεται τώρα ενδεδειγμένο να μετριαστεί ο βαθμός συσταλτικής μεταβολής της νομισματικής πολιτικής έπειτα από εννέα μήνες διατήρησης σταθερών επιτοκίων. Από τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο του 2023 και μετά, ο πληθωρισμός έχει μειωθεί κατά περισσότερες από 2,5 ποσοστιαίες μονάδες και οι προοπτικές για τον πληθωρισμό έχουν βελτιωθεί σημαντικά. Ο υποκείμενος πληθωρισμός έχει επίσης υποχωρήσει, ενισχύοντας τις ενδείξεις ότι οι πιέσεις στις τιμές έχουν εξασθενήσει, και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό έχουν μειωθεί σε όλους τους ορίζοντες. Η νομισματική πολιτική έχει διατηρήσει περιοριστικές τις συνθήκες χρηματοδότησης. Ο περιορισμός της ζήτησης και η σταθεροποίηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό έχουν συμβάλει σημαντικά στην επαναφορά του πληθωρισμού σε χαμηλότερα επίπεδα.
Ταυτόχρονα, παρά την πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία τρίμηνα, οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι ισχυρές καθώς ο ρυθμός ανόδου των μισθών είναι αυξημένος, και ο πληθωρισμός είναι πιθανόν να παραμείνει πάνω από τον στόχο για μεγάλο διάστημα του επόμενου έτους επίσης. Οι πιο πρόσφατες προβολές εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος για τον γενικό πληθωρισμό και τον πυρήνα του πληθωρισμού έχουν αναθεωρηθεί προς τα πάνω για το 2024 και το 2025 σε σύγκριση με τις προβολές του Μαρτίου. Οι εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα ότι ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,5% το 2024, 2,2% το 2025 και 1,9% το 2026. Όσον αφορά τον πληθωρισμό χωρίς την ενέργεια και τα είδη διατροφής, προβλέπουν ότι θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,8% το 2024, 2,2% το 2025 και 2,0% το 2026. Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης αναμένεται να επιταχυνθεί σε 0,9% το 2024, 1,4% το 2025 και 1,6% το 2026.
Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Θα διατηρήσει τα επιτόκια πολιτικής επαρκώς περιοριστικά για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και να λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης έκτασης και διάρκειας της συσταλτικής μεταβολής της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις του για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή του για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών στοιχείων, για τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και για την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.
Το Διοικητικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε επίσης σήμερα ότι θα μειώσει τους τίτλους που διακρατεί το Ευρωσύστημα στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP) κατά 7,5 δισεκ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο το β΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Οι λεπτομερείς όροι της μείωσης αυτής θα είναι γενικά παρεμφερείς με εκείνους που ίσχυσαν για το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP).
Πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP) και έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP)
Το χαρτοφυλάκιο APP μειώνεται με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους.
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να επανεπενδύει πλήρως τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP κατά τη λήξη τους μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2024. Στη διάρκεια του β΄ εξαμήνου του έτους, θα μειώσει το μέγεθος του χαρτοφυλακίου PEPP κατά 7,5 δισεκ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο. Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να τερματίσει τις επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP στο τέλος του 2024.
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου PEPP καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία.
Πράξεις αναχρηματοδότησης
Καθώς οι τράπεζες αποπληρώνουν τα ποσά που δανείστηκαν στο πλαίσιο των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί τακτικά το πώς οι στοχευμένες πράξεις χρηματοδότησης και η συνεχιζόμενη αποπληρωμή τους συνεισφέρουν στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του.
Τέλος, σημειώνεται πως το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του εντός των ορίων της εντολής που του έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διαφυλάξει την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument - TPI) είναι διαθέσιμο για να αντισταθμίζει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για σταθερότητα των τιμών.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.