ΚΑΙΡΟΣ

Ψάρι των σπηλαίων στην Κωνσταντία

Το ασυνήθιστο εύρημα φαντάζει με μια πρώτη ματιά ασήμαντο. Το ψαράκι έχει μήκος μερικά μόλις εκατοστά και δεν διαθέτει φανταχτερά χρώματα. Κολυμπά αργά σε μια γυάλα στο Ινστιτούτο Λιμνών του Πανεπιστημίου της Κωνσταντίας. Αραιά και πού σκαλίζει με τη μύτη του τα βότσαλα του βυθού και κουνά το πτερύγιο της ουράς του.

Ωστόσο το ψάρι είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο: αποτελεί το πρώτο γνωστό ψάρι των σπηλαίων στην Ευρώπη. Πρώτη φορά εντοπίστηκε το 2015 από κάποιον δύτη σε ένα δυσπρόσιτο σύμπλεγμα σπηλαίων στον βυθό της λίμνης της Κωνσταντίας. Εκεί τα ψάρια αυτά ζουν απομονωμένα από άλλα είδη. Για να φτάσουν στο σημείο οι ερευνητές χρειάζονται μία ώρα. Την έρευνα διεξάγει μία ομάδα ειδικών από τα πανεπιστήμια της Κωνσταντίας και του Όλντενμπουργκ και από το Ινστιτούτο Λάιμπνιτς του Βερολίνου. Τα αποτελέσματα της έρευνας τα δημοσίευσαν στο επιστημονικό περιοδικό Current Biology.

Πριν από 20.000 χρόνια…

«Αυτό είναι το πρώτο ευρωπαϊκό ψάρι των σπηλαίων» λέει η ερευνήτρια από το πανεπιστήμιο της Κωνσταντίας Γιασμίνκα Μπέρμαν-Γκόντελ. «Και εκτός αυτού είναι το πρώτο που ανακαλύπτεται τόσο βόρεια». Μέχρι σήμερα το βορειότερο σημείο στο οποίο είχε εντοπιστεί ανάλογο είδος ψαριού ήταν η Πενσιλβάνια. «Μέχρι τώρα πιστεύαμε ότι δεν υπάρχουν ψάρια των σπηλαίων βορειότερα, αφού εκεί όλα πάγωσαν μετά την τελευταία εποχή των παγετώνων. Ωστόσο αυτό το εύρημα τα άλλαξε όλα».

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των ερευνητών το ψάρι αυτό κατέβηκε μέσω Δούναβη στη λίμνη της Κωνσταντίας πριν από 20.000 χρόνια μετά το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων στην περιοχή των Άλπεων. Οι συνθήκες μετεγκατάστασης ερευνώνται ακόμη από τους επιστήμονες. Η Μπέρμαν-Γκόντελ υποθέτει ότι ορισμένα ψάρια του Δούναβη ξεβράστηκαν από το ποτάμι και στη συνέχεια μπήκαν στα σπήλαια. Μέσα σε αυτά τα 20.000 χρόνια τα ψάρια προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες ζωής.

Ανακάλυψη μέσα σε δυσπρόσιτα σπήλαια

Το συγκεκριμένο είδος ψαριού έχει μικρά μάτια, αλλά τα ρουθούνια είναι μεγάλα και οι αισθητήρες στο στόμα ενισχυμένοι, ώστε το ψάρι να μπορεί να μυρίζει καλύτερα και να έχει τελειότερη αίσθηση της γεύσης. Την ανακάλυψή του οφείλει στην καλή όραση του Γιοαχίμ Κραϊζελμάιερ, του δύτη που εντόπισε το ψάρι το 2015 και επειδή του έκανε εντύπωση το τράβηξε μερικές φωτογραφίες. Στη συνέχεια τις έδειξε στη Μπέρμαν-Γκόντελ, η οποία του ζήτησε να βγάλει στην επιφάνεια ένα ζωντανό ψάρι. Αυτό βέβαια χρειάστηκε αρκετή προσπάθεια γιατί η προσέγγιση των σπηλαίων από τους δύτες είναι δύσκολη. Τελικά οι επιστήμονες κατόρθωσαν να αιχμαλωτίσουν ψάρια από τα σπήλαια της λίμνης της Κωνσταντίας τον Νοέμβριο του 2015.

Πηγή: Κάτριν Ντρίνκουτ (dpa)