ΚΑΙΡΟΣ

Παράκτιο τείχος 7.000 ετών στο Ισραήλ, το αρχαιότερο γνωστό ανάχωμα στον κόσμο

Ισραηλινοί και άλλοι ερευνητές ανακάλυψαν στο βόρειο Ισραήλ ένα παράκτιο μικρό τείχος ηλικίας περίπου 7.000 ετών, το οποίο είχαν χτίσει οι κάτοικοι ενός κοντινού οικισμού για να προστατευθούν από τη σταδιακή άνοδο της στάθμης της θάλασσας της Ανατολικής Μεσογείου. Πρόκειται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, για το αρχαιότερο ανάχωμα που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στον κόσμο ως άμυνα κατά της ανόδου των υδάτων, αν και τελικά μάλλον απέτυχε να κάνει τη δουλειά του, καθώς το χωριό πλημμύρισε και εγκαταλείφθηκε, παρόλο που βρισκόταν σε ύψος τριών μέτρων πάνω από το επίπεδο της θάλασσας.

Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πως η μάχη της ανθρωπότητας ενάντια στις πλημμύρες και στη θάλασσα έχει μια προϊστορία χιλιάδων ετών και είναι πολύ παλαιότερη από τον σημερινό αγώνα λόγω της κλιματικής αλλαγής. Πριν 7.000 έως 9.000 χρόνια η στάθμη των θαλασσών ανέβαινε σε πολλά μέρη του κόσμου, καθώς έλιωναν οι πάγοι από την τελευταία εποχή των παγετώνων, με συνέπεια να πλημμυρίζουν οι παράκτιοι οικισμοί. Πολλά τέτοια χωριά βρίσκονται σήμερα στον βυθό των από παλιά πυκνοκατοικημένων ακτών της Ανατολικής Μεσογείου ή θαμμένα από άμμο πάχους έως ενός μέτρου.

Οι νεολιθικοί γεωργοί στην περιοχή Τελ Χρέιζ της ακτής Καρμέλ είχαν μεταφέρει στην ακτή μεγάλες πέτρες (μερικές είχαν βάρος μέχρι 1.000 κιλά) από όχθες ποταμών σε απόσταση έως τεσσάρων χιλιομέτρων, για να φτιάξουν ένα τείχος μήκους τουλάχιστον 100 μέτρων σε απόσταση ενός έως δύο χιλιομέτρων από το χωριό τους. Σήμερα πια το χωριό και τα απομεινάρια του πέτρινου αναχώματος βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας σε βάθος τεσσάρων μέτρων και σε απόσταση 90 μέτρων από την ακτή.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Εχούντ Γκαλίλι του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας Zinman του Πανεπιστημίου της Χάιφα, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό PLoS One. «Στη διάρκεια της Νεολιθικής εποχής, οι πληθυσμοί της Μεσογείου θα είχαν αντιμετωπίσει μια άνοδο του επιπέδου της θάλασσας κατά τέσσερα έως επτά χιλιοστά το χρόνο ή κατά προσέγγιση 12 έως 21 εκατοστά στη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό σημαίνει ότι η συχνότητα καταστροφικών πλημμυρών για το χωριό τους θα είχε αυξηθεί σημαντικά», ανέφερε ο Γκαλίλι. «Το Τελ Χρέιζ είναι η αρχαιότερη περίπτωση ανθρώπων που προστάτευσαν την ακτή τους, προκειμένου να προσαρμοστούν στην άνοδο του επιπέδου της θάλασσας», πρόσθεσε.

Στην εποχή μας τα σενάρια των επιστημόνων προβλέπουν έως το 2100 μια άνοδο της στάθμης των θαλασσών κατά 1,7 έως τρία χιλιοστά το χρόνο, μικρότερη από εκείνη πριν 7.000 χρόνια, αλλά αρκετή για να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές στους παράκτιους πληθυσμούς όλου του κόσμου. Και όπως οι νεολιθικοί γεωργοί της Ανατολικής Μεσογείου αναγκάστηκαν να τα μαζέψουν και να πάνε σε ασφαλέστερο μέρος στην ενδοχώρα, κάτι ανάλογο θα υποχρεωθούν μάλλον να κάνουν αρκετοί άνθρωποι σε μερικές δεκαετίες.

«Προσπάθησαν να προσαρμοστούν. Αλλά τελικά δεν είχαν τη δυνατότητα να σταματήσουν τη θάλασσα», τόνισε ο Γκαλίλι. Μια εικόνα από το μέλλον…

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ