Η Κίνα είναι η χώρα των πάντα. Τα αξιολάτρευτα ασπρόμαυρα αρκουδάκια είναι το εθνικό ζώο και ο λαός αγαπάει να τα βλέπει και τα φροντίζει. Όμως καθώς η αγάπη δεν γνωρίζει σύνορα, τα ζώα δεν λατρεύονται μόνο στη χώρα τους, αλλά σε όλο τον κόσμο. Και το Πεκίνο το έχει εκμεταλλευτεί αυτό μέσω της διπλωματίας, στέλνοντας πάντα σε πολλές χώρες για να χτίσει δεσμούς.
Ωστόσο, η υπερβολική αγάπη των Κινέζων για τα πάντα, προκαλεί σήμερα «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση καθώς προσπαθεί να εξισορροπήσει την ζυγαριά μεταξύ της χρήσης των ζώων για διπλωματικούς σκοπούς και την απαίτηση των Κινέζων να προστατέψουν τον «εθνικό τους θησαυρό», με κάθε κόστος.
Ενώ πολλοί Κινέζοι είναι περήφανοι που μοιράζονται τα πάντα με τον πλανήτη, όλο και αυξάνονται οι φωνές αυτών που είναι κάθετα αντίθετοι στην αποστολή των αρκούδων τους στις ΗΠΑ και άλλες «μη φιλικές χώρες», επειδή φοβούνται πως κακομεταχειρίζονται τα ζώα.
Ήδη, πέρυσι μια ομάδα ακτιβιστών διαμαρτυρήθηκε έντονα έξω από τη βάση Dujiangyan Panda, το προσωρινό σπίτι των δύο πάντα που στάλθηκαν στις ΗΠΑ υπό μυστικότητα. Επίσης, οπαδοί των πάντα έχουν στοχοποιήσει ερευνητές και επιστήμονες που εμπλέκονται στο πρόγραμμα αναπαραγωγής των πάντα στην Κίνα.
Τα πάντα δεν ήταν πάντα το εθνικό σύμβολο της Κίνας
Τα πάντα κάποτε διέσχιζαν μια τεράστια έκταση της Κίνας, μαζί με τμήματα της βόρειας Μιανμάρ και του Βιετνάμ, αλλά η ανθρώπινη επέμβαση και η κλιματική αλλαγή συρρίκνωσαν τον βιότοπο των αρκούδων. Το γιγαντιαίο πάντα ζει σε λίγα βουνά της κεντρικής Κίνας, κυρίως στην επαρχία Σετσουάν, αλλά και στις επαρχίες Σαανσί και Γκανσού.
Σήμερα, το Σιτσουάν είναι γνωστό ως η «πατρίδα των πάντα». Η ορεινή επαρχία διαθέτει ένα πλέγμα φυσικών καταφυγίων και κέντρων αναπαραγωγής πάντα, όλα χτισμένα τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς η Κίνα προσπαθεί να διασώσει τον πληθυσμό τους.
Η βάση αναπαραγωγής πάντα της πόλης είναι η μεγαλύτερη στη χώρα, φιλοξενώντας περισσότερες από 240 αρκούδες, δηλαδή το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού πάντα σε αιχμαλωσία. Και η περιοχή προσελκύει έως και 11 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως.
«Είναι ένα σύμβολο της Κίνας. Όλοι οι Κινέζοι θέλουν να το δουν από κοντά», δηλώνει ένα επισκέπτης στο CNN, ο οποίος 1.300 χιλιόμετρα και στήθηκε στην ουρά στις 6 το πρωί για να δει τα πάντα.
Αλλά το γιγάντιο πάντα δεν ήταν πάντα έμβλημα του κινεζικού έθνους. Σε μεγάλο μέρος της ιστορίας, οι Κινέζοι είχαν ως εθνικά σύμβολα τον δράκο, την τίγρη και τον γερανό.
Το πάντα εμφανίστηκε ως εθνικό σύμβολο μόνο πολύ μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας το 1949.
Μοναδικό, αξιαγάπητο και απαλλαγμένο από ιστορικά φορτία, το ασπρόμαυρο αρκουδάκι θεωρήθηκε ιδανικό σύμβολο για το κομμουνιστικό έθνος για να διαμορφώσει την εικόνα και την ταυτότητά του. Ακόμα και τότε, χρειάστηκαν χρόνια για να αποκτήσει την ευρεία αναγνώριση και λατρεία σε μια φτωχή χώρα.
Η Liu Xuehua, μια οικολόγος που αφιέρωσε την καριέρα της στη διατήρηση του βιότοπου των πάντα, δεν γνώριζε τα πάντα.
«Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν ήταν τόσο ανεπτυγμένα, περνούσαμε πολύ χρόνο μελετώντας στο σχολείο και δεν υπήρχαν τόσοι πολλοί ζωολογικοί κήποι στις επαρχίες», θυμάται.
Σήμερα, είναι σχεδόν αδύνατο για ένα παιδί στην Κίνα να μεγαλώσει χωρίς να γνωρίζει τα πάντα - τον «εθνικό θησαυρό» που επανήλθε από το χείλος της εξαφάνισης. Τα αρκουδάκια εμφανίζονται σε κινούμενα σχέδια, σχολικά βιβλία, καταστήματα παιχνιδιών, ενώ μπορεί πλέον να τα δει κανείς σε ζωολογικούς κήπους σχεδόν σε κάθε επαρχία της Κίνας.
Η διπλωματία των πάντα και οι προκλήσεις
Με τα χρόνια τα πάντα μπήκαν και στη διπλωματία. Για περισσότερο από μισό αιώνα, το Πεκίνο στέλνει τα χαρισματικά ζώα στο εξωτερικό για να ενισχύσει συμμαχίες, να διορθώσει αποξενωμένους δεσμούς και να φλερτάρει με νέους εταίρους.
Τα πάντα αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της συμφωνίας ΗΠΑ-Κίνας από τότε που ένα ζευγάρι αρκούδων ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον το 1972, μετά το ταξίδι του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον στο κομμουνιστικό έθνος κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Ωστόσο, οι σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, των δύο ισχυρότερων εθνών του κόσμου, έχουν πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών, λόγω του αυξανόμενου ανταγωνισμού σε θέματα τεχνολογίας, στρατού, γεωπολιτικής.
Η διπλωματία των πάντα ήταν ένα μικρό φωτεινό σημείο σε ένα κατά τα άλλα σκοτεινό τοπίο. Τον περασμένο Ιούνιο, η Κίνα έστειλε στον ζωολογικό κήπο του Σαν Ντιέγκο το πρώτο ζευγάρι πάντα που εισήλθε στην Αμερική εδώ και 21 χρόνια.
Ένα δεύτερο ζευγάρι, η Bao Li και ο Qing Bao, έκαναν το δημόσιο ντεμπούτο τους την περασμένη Παρασκευή στον Εθνικό Ζωολογικό Κήπο του Smithsonian, αφού ταξίδεψαν στην Ουάσινγκτον τον Οκτώβριο.
Ωστόσο, ακόμη και αυτό το σπάνιο φωτεινό σημείο στις σχέσεις των δύο χωρών δεν μπόρεσε να ξεφύγει πλήρως από τη σκιά της δυσπιστίας και της εχθρότητας που υπάρχει στην πολιτική. Και ιδίως σήμερα, με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και την απειλή που φέρνει για έναν εμπορικό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας.
Οι ανησυχίες για την ευημερία των αρκούδων που βρίσκονται στο εξωτερικό όλο και πληθαίνουν λόγω του κλίματος που υπάρχει μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας, ενώ υπάρχουν και ισχυρισμοί πως οι αμερικανικοί ζωολογικοί κήποι έχουν κακομεταχειριστεί τους "εθνικούς θησαυρούς" τους.
Για τον λόγο αυτό οι μεταφορές των πάντα που έχουν γίνει στο εξωτερικό, έχουν προγραμματιστεί υπό άκρα μυστικότητα, μακριά από τα πλήθη των τουριστών και των «ακραίων οπαδών των πάντα».
Ο αυξανόμενος έρωτας του κινεζικού κοινού με τις αρκούδες έφερε επίσης μεγαλύτερη προσοχή στη μεταχείριση των πάντα σε κέντρα αναπαραγωγής και ζωολογικούς κήπους εντός της Κίνας. Ορισμένοι υποστηρικτές των πάντα έχουν επικρίνει τη χρήση της ηλεκτροεκσπερμάτωσης, μιας κοινής τεχνικής για τη συλλογή σπέρματος από τα αρσενικά πάντα.
Και οι διαμαρτυρίες για τις τεχνικές αναπαραγωγής έχουν κάνει πιο δύσκολο και το ερευνητικό έργο. Από την άλλη, οι υποστηρικτές του προγράμματος αναπαραγωγής των πάντα σε αιχμαλωσία λένε ότι είναι ζωτικής σημασίας για να μην εξαφανιστεί το είδος και πως ο τελικός στόχος είναι να επιστρέψουν τα πάντα στην άγρια φύση.
Προς το παρόν, η κινεζική κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στην αναπαραγωγή πάντα σε αιχμαλωσία και στον δανεισμό τους σε ξένους ζωολογικούς κήπους.
Η κυβέρνηση έχει επίσης τονίζει πως δεν θα ανέχεται την αντίθεση του κόσμου στη διπλωματία των πάντα, για αυτό και έχουν κάνει κινήσεις για να περιορίσει τις εθνικές αντιδράσεις. Τον Δεκέμβριο, η αστυνομία στο Dujiangyan συνέλαβε δύο άτομα για διάδοση ψευδών φημών σχετικά με την κακοποίηση των πάντα στις ΗΠΑ και την «υποκίνηση αντιδράσεων» στο πρόγραμμα ανταλλαγής πάντα.
Από τον περασμένο Μάιο, οι αρχές της Sichuan έχουν συλλάβει τέσσερις ομάδες «ακραίων» ακτιβιστών για τα δικαιώματα των ζώων που κατηγορούνται για συκοφαντική δυσφήμιση και παρενόχληση Κινέζων ειδικών σε θέματα πάντα.
Οι αρχές έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση των αρνητικών απόψεων σχετικά με το πρόγραμμα ανταλλαγής πάντα, αν και δεν έχουν πειστεί όλοι. Ένας επισκέπτης του ζωολογικού κήπου του Πεκίνου χαρακτήρισε τα πάντα «απαραίτητα» για την Κίνα. Ερωτηθείς για το πιστεύει για τον δανεισμό των πάντα στο εξωτερικό, απάντησε: «Όσο λιγότερα στέλνουμε, τόσο το καλύτερο».
Επιμέλεια: Αναστασία Κιτσικώστα
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
