ΚΑΙΡΟΣ

ΕΕ: Συμφωνία για τη μείωση εκπομπών από τις αεροπορικές μεταφορές με την προώθηση βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων

Το μέτρο αυτό από μόνο του προβλέπεται να μειώσει τις ετήσιες εκπομπές CO2 των αεροσκαφών κατά περίπου δύο τρίτα έως το 2050

Tην ικανοποίησή της για την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε χθες μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόταση ReFuelEU Aviation, εκφράζει η Κομισιόν.

Μόλις τεθούν σε ισχύ, οι νέοι κανόνες θα συμβάλουν στην απανθρακοποίηση του τομέα των αερομεταφορών, απαιτώντας από τους προμηθευτές καυσίμων να αναμειγνύουν ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων με κηροζίνη από το 2025.

Το μέτρο αυτό από μόνο του προβλέπεται να μειώσει τις ετήσιες εκπομπές CO2 των αεροσκαφών κατά περίπου δύο τρίτα έως το 2050, σε σύγκριση με το σενάριο της μη λήψης μέτρων, και να αποφέρει οφέλη για το κλίμα και την ποιότητα του αέρα με τη μείωση άλλων εκπομπών εκτός CO2.

Η συμφωνία αποτελεί την τελευταία συμφωνία σχετικά με τις προτάσεις για τις μεταφορές στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %, δεδομένου ότι έχουν ήδη επιτευχθεί συμφωνίες σχετικά με επικαιροποιημένους κανόνες για την εμπορία εκπομπών στον τομέα των αερομεταφορών και στον ναυτιλιακό τομέα, με την προώθηση βιώσιμων καυσίμων για τη ναυτιλία, καθώς και με την ταχύτερη ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων.

«Η ΕΕ θέτει όλους τους τομείς σε πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, με τη λήψη των αναγκαίων μέτρων για την επίτευξη των κλιματικών μας στόχων για το 2030 και το 2050. Έχουμε πλέον κάνει ένα ακόμη σημαντικό βήμα για τη μείωση των εκπομπών στον τομέα των αερομεταφορών. Οι προμηθευτές καυσίμων στους αερολιμένες της ΕΕ θα πρέπει να παρέχουν αυξανόμενο μερίδιο βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων και οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει να αυξήσουν τη χρήση τους παράλληλα. Η ΕΕ είναι "έτοιμη για απογείωση" προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον για τις αεροπορικές μεταφορές» αναφέρει ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

«Αυτή η πολιτική συμφωνία αποτελεί σημείο καμπής για τις ευρωπαϊκές αερομεταφορές, καθώς τις θέτει σε σταθερή πορεία προς την απανθρακοποίηση. Η μετάβαση σε βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα θα βελτιώσει την ενεργειακή μας ασφάλεια, μειώνοντας παράλληλα την εξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Αυτού του είδους τα μέτρα συμβάλλουν στο να καταστεί η Ευρώπη παγκόσμια πρωτοπόρος στην παραγωγή καινοτόμων και καθαρών καυσίμων. Εκτιμούμε ότι η αγορά βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων θα δημιουργήσει περισσότερες από 200 000 πρόσθετες θέσεις εργασίας στην ΕΕ, κυρίως στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» επισημαίνει η κυρία  Αντίνα Βαλεάν, επίτροπος Μεταφορών.

Αύξηση των ποσοτήτων βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων

Οι νέοι κανόνες θα περιλαμβάνουν τις ακόλουθες απαιτήσεις:

1) οι προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων θα πρέπει να προμηθεύουν ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων σε αερολιμένες της ΕΕ, το οποίο θα αντιστοιχεί στο 2 % του συνόλου των παρεχόμενων καυσίμων έως το 2025 και στο 70 % έως το 2050. Το νέο μείγμα αεροπορικών καυσίμων της ΕΕ θα πρέπει να περιέχει επίσης ένα ελάχιστο μερίδιο από τα πλέον σύγχρονα και φιλικά προς το περιβάλλον συνθετικά καύσιμα, το οποίο θα αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου· 

2) οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που αναχωρούν από αερολιμένες της ΕΕ θα πρέπει να ανεφοδιάζονται μόνο με τα καύσιμα που είναι αναγκαία για την πτήση, ώστε να αποφεύγονται οι εκπομπές οι οποίες σχετίζονται με το πρόσθετο βάρος ή τη διαρροή άνθρακα που προκαλείται από πρακτικές «εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα» (σκόπιμη μεταφορά πρόσθετων καυσίμων για την αποφυγή του ανεφοδιασμού με βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα)·

3) οι αερολιμένες θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι διαθέτουν υποδομές ανεφοδιασμού κατάλληλες για διανομή βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων.

Για τη στήριξη των στόχων βιωσιμότητας, η υποχρέωση ανάμειξης περιλαμβάνει τα καύσιμα ανακυκλωμένου άνθρακα και τα συνθετικά αεροπορικά καύσιμα (ηλεκτροκαύσιμα) σύμφωνα με την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά δεν περιλαμβάνει τα καύσιμα από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών. Δεδομένου ότι η νέα εντολή θα ισχύει σε ολόκληρη την ΕΕ, με αυτή θα εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ, θα υπάρχει ασφάλεια δικαίου για τους παραγωγούς καυσίμων και θα δοθεί ώθηση στην παραγωγή μεγάλης κλίμακας σε ολόκληρη την ήπειρο. Επίσης, θα αυξηθεί η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ μέσω της μείωσης των εξαρτήσεων από ενεργειακά προϊόντα που προέρχονται από τρίτες χώρες και θα δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στον τομέα της ενέργειας. Οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ θα έχουν πρόσβαση σε αυξανόμενες ποσότητες βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων σε ολόκληρη την ΕΕ. 

Επόμενα βήματα

Το μόνο που μένει τώρα είναι να εγκριθεί η χθεσινή πολιτική συμφωνία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, η νέα νομοθεσία θα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ αμέσως.

Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς την εφαρμογή της δέσμης νομοθετικών μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 % της Επιτροπής και θα συμβάλει στην επίτευξη των φιλοδοξιών της ΕΕ για το κλίμα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Οι εκπομπές από τις αερομεταφορές στην Ευρώπη αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 5 % σε ετήσια βάση μεταξύ του 2013 και του 2019. Αν και μειώθηκαν δραματικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι εκπομπές από τις αερομεταφορές προβλέπεται να αυξηθούν περαιτέρω. Η αυξημένη φιλοδοξία του τομέα των αερομεταφορών για το κλίμα θα είναι ζωτικής σημασίας για να επιτύχει η ΕΕ τους στόχους της για το κλίμα στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού και να γίνει πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Για να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα, η ΕΕ πρέπει να μειώσει τις εκπομπές από τις μεταφορές κατά 90 % έως το 2050 (σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990). Η πρωτοβουλία ReFuelEU Aviation θα βοηθήσει τον τομέα των αερομεταφορών να συμβάλει στην επίτευξη αυτού του στόχου, από κοινού με τους αναθεωρημένους κανόνες για το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών.

Γιώργος Φελλίδης