Εκατοντάδες κολλημένες με μονωτική ταινία φωτογραφίες, βίντεο διαμαρτυρίας, τραγούδια, δικαστικές αποφάσεις, μηνύματα γραμμένα σε τοίχους, ακόμη και αναρτήσεις στο Instagram… Η έκθεση «Velvet Terrorism: Pussy Riot's Russia», η οποία είναι ανοιχτή έως τις 14 Ιανουαρίου 2024 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Λουιζιάνα στη Δανία, καταγράφει πάνω από 10 χρόνια διαμαρτυριών, αυθόρμητων παραστάσεων, τραγουδιών και ακτιβισμού της ρωσικής φεμινιστικής κολεκτίβας. Οι Pussy Riot «γεννήθηκαν» στη Μόσχα το 2011 ως διαμαρτυρία κατά του καθεστώτος του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Ο φόβος έρχεται αργότερα, όταν κοιτάζετε ένα από τα βίντεο: δύο αστυνομικοί σέρνουν με συνοπτικές διαδικασίες μια νεαρή γυναίκα που είναι ντυμένη στα μαύρα και φοράει στρατιωτικές μπότες. Ουρλιάζει και παλεύει να απελευθερωθεί, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Λίγο πριν τη βάλουν σε ένα φορτηγάκι, μια άλλη γυναίκα ανοίγει την κάμερα και καταγράφει τη σκηνή με το κινητό της τηλέφωνο, λίγο πριν τη συλλάβουν κι αυτή. Έτσι είναι οι διαδηλώσεις στη Ρωσία του Πούτιν, γράφει, μεταξύ άλλων, σε άρθρο της η «EL PAIS». Σαν να επιλέγεται τυχαία, ένα άτομο συλλαμβάνεται και υποτάσσεται. Ακούγονται φωνές, γίνεται αισθητή η ένταση.
Τα συγκλονιστικά βίντεο συνδυάζονται με πληροφορίες σχετικά με την τύχη των κρατουμένων, τις ποινές φυλάκισης, τα ηλεκτρονικά βραχιολάκια που χρησιμοποιούνται για να παρακολουθείται ανά πάσα στιγμή η θέση των πολιτικών κρατουμένων, καθώς και φωτογραφίες ανθρώπων με τα πρόσωπά τους λερωμένα με ένα πράσινο υγρό που χρησιμοποιείται για την επίθεση σε αντιπάλους. Συνήθως, το υγρό είναι δύσκολο να αφαιρεθεί, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα κατά τη συμμετοχή σε δημόσιες δραστηριότητες.
Το έργο των Pussy Riot αντλεί στοιχεία από τον ντανταϊσμό, το Fluxus και τον ακτιβισμό του 20ού αιώνα, βασισμένο στη μεταφορά της performance art σε δημόσιους χώρους. Εκτός από τις αιφνιδιαστικές δράσεις, γράφουν βιβλία, περιοδεύουν με τη μουσική τους, συμμετέχουν σε συζητήσεις και δίνουν πολιτικές ομιλίες. Ένα μείγμα γενναιότητας και χιούμορ, οι παραστάσεις των Pussy Riot αντιπροσωπεύουν μερικές από τις πιο ισχυρές πολιτικές δράσεις του 20ού αιώνα.
Το Punk Prayer, το οποίο διακωμωδούσε την ένωση μεταξύ του Κρεμλίνου και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, κατέχει εξέχουσα θέση στην έκθεση. Η εν λόγω προσευχή έλαβε χώρα το 2012 στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Χριστού της Μόσχας. Στον κυρίως βωμό, τέσσερα κορίτσια με μίνι φούστες και πολύχρωμες κάλτσες φωνάζουν και ψέλνουν συνθήματα που κατακρίνουν την πολιτική κατάσταση. Τρία μέλη της ομάδας συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε διετή φυλάκιση, με την κατηγορία του βανδαλισμού. Οι διαδηλωτές πληρώνουν υψηλό τίμημα στη Ρωσία. Ο επίσκοπος Tikhon Shevkunov, φίλος του Ρώσου προέδρου, ονόμασε το θέαμα «βελούδινη τρομοκρατία», που αποδείχθηκε καλός τίτλος για μια έκθεση.
Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που οι Pussy Riot έγιναν πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο. Μόλις ένα χρόνο νωρίτερα, όταν ο Ρώσος πρόεδρος ανακοίνωσε ότι διεκδικούσε την επανεκλογή του, η ομάδα ξεκίνησε μια από τις αυθόρμητες, ιδιαίτερα εκφραστικές δράσεις διαμαρτυρίας στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας, δίπλα στον τάφο του Λένιν. Ο ρυθμός από τις κιθάρες συνόδευε τις φωνές των Pussy Riot, ντυμένες με τις συνηθισμένες στολές τους. Στις διαμαρτυρίες τους υπάρχει πάντα Πούτιν, τα LGBTIQ+ δικαιώματα, η απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων και, πιο πρόσφατα, η διαμαρτυρία κατά του πολέμου στην Ουκρανία.
Το Μουσείο Λουιζιάνα - που βρίσκεται στο Humlebaek, δίπλα στη Βαλτική Θάλασσα, περίπου 25 μίλια από την Κοπεγχάγη - έχει γίνει ένας κορυφαίος χώρος για τον προβληματισμό σχετικά με τη σύγχρονη τέχνη. Η έκθεση είναι η πρώτη του είδους της στον κόσμο και εντάσσεται στην παράδοση του μουσείου να ασχολείται με το παρόν, την ελευθερία της έκφρασης, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η έκθεση δημιουργήθηκε με τη βοήθεια της Maria Alyokhina, βασικό μέλος της ομάδα των Pussy Riot. Είναι γνωστή ως «Masha» και γνώριμη στις ρωσικές αρχές, αφού, όπως λέει και η ίδια, έχει συλληφθεί συχνά με ψευδείς κατηγορίες.
Σε συνέντευξή της στο μουσείο κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της έκθεσης, η ακτιβίστρια εξήγησε ότι το ρωσικό σύστημα έχει στόχο να δημιουργήσει φόβο στον πληθυσμό και να τον παραλύσει. «Πιστεύουμε ότι το χαμόγελο και το χιούμορ βοηθούν να σπάσει αυτός ο τρόμος», λέει. Η «Masha» περιγράφει το σημερινό καθεστώς ως ολοκληρωτικό και την εξέλιξη από το 2012, όταν κρατήθηκε στον καθεδρικό ναό της Μόσχας, μέχρι σήμερα «κόλαση», ένα ταξίδι που έφτασε στο κατώτατο σημείο του με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Η ίδια εγκατέλειψε τη Ρωσία πέρυσι - μεταμφιεσμένη ως διανομέας τροφίμων. «Ο κόσμος πρέπει να ενωθεί και να προστατεύσει την Ουκρανία... Είναι μια συνεχής ντροπή, δεν θέλω να κερδίσει η Ρωσία», επισημαίνει.
Σχετικά με την επανεκλογή του Πούτιν το 2012 και τις απαρχές του αγώνα τους, η «Masha» τονίζει ότι το συγκρότημά της είχε ήδη προειδοποιήσει γι' αυτό. «Μιλήσαμε σε διάφορα κοινοβούλια, έδωσα συνεντεύξεις, μίλησα με πολιτικούς, αντιπάλους και ανθρώπους στον δρόμο, αλλά δεν ήμουν μόνο εγώ. Δεν ήταν μόνο οι Pussy Riot- η αντιπολίτευση προειδοποιούσε για τους κινδύνους του καθεστώτος, αλλά τα εμπορικά συμφέροντα έγιναν πιο σημαντικά από την ανθρώπινη ζωή». Ο αγώνας των Pussy Riot, αφηγείται η ίδια, αναπτύχθηκε «βήμα προς βήμα... Όταν βλέπουμε κάτι άδικο, αντιδρούμε. Δεν υπήρχε σχέδιο αντίστασης, αν και η επανάσταση ήταν στις καρδιές μας. Χρησιμοποιήσαμε ό,τι είχαμε, ήμασταν γυμνές μπροστά στο σύστημα, αλλά κάναμε κάτι».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
