ΚΑΙΡΟΣ

Βρέθηκε το τελευταίο πλοίο του διάσημου εξερευνητή Έρνεστ Σάκλετον

Η εύρεση του Quest είναι ένα από τα τελικά κεφάλαια της ασυνήθιστης ιστορίας του Σερ Έρνεστ Σάκλετον

Το τελευταίο πλοίο του Έρνεστ Σάκλετον βρέθηκε, περισσότερα από 60 χρόνια μετά τη βύθισή του. Το σκάφος, που ονομάζεται Quest, βρισκόταν στον πυθμένα της θάλασσας στα ανοικτά των ακτών του Νιουφάουντλαντ. Ο Σάκλετον, ο οποίος οδήγησε τρεις βρετανικές αποστολές στην Ανταρκτική, πέθανε στο Quest το 1922, ενώ ήταν καθοδόν προς την Ανταρκτική, αν και το πλοίο συνέχισε να χρησιμοποιείται μέχρι τη δεκαετία του 1960.

«Η εύρεση του Quest είναι ένα από τα τελικά κεφάλαια της ασυνήθιστης ιστορίας του Σερ Έρνεστ Σάκλετον», είπε ο αρχηγός της αποστολής Τζον Γκάιγκερ, διευθύνων σύμβουλος της Βασιλικής Καναδικής Γεωγραφικής Εταιρείας (RCGS). Ο Σάκλετον ήταν γνωστός για το θάρρος και την ευφυΐα του ως ηγέτης σε περιόδους κρίσης. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι ήταν ο μόνος θάνατος που συνέβη σε οποιοδήποτε από τα πλοία υπό την άμεση επίβλεψή του.

Σαν να μη βυθίστηκε ποτέ

Ο κ. Γκάιγκερ ηγήθηκε μιας διεθνούς ομάδας εμπειρογνωμόνων, συμπεριλαμβανομένου του παγκοσμίου φήμης «κυνηγού» ναυαγίων Ντέιβιντ Μίρνς, σε μια αναζήτηση για τα ερείπια του τελευταίου πλοίου του Σάκλετον. Χρησιμοποιώντας εξοπλισμό Σόναρ, η ομάδα εντόπισε τα ερείπια του ατμόπλοιου μήκους 38 μέτρων, 390 μέτρα κάτω από τη Θάλασσα του Λαμπραντόρ. Είναι αξιοσημείωτο ότι το ναυάγιο είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό άθικτο και βρίσκεται όρθιο στον βυθό της θάλασσας, παρά το γεγονός ότι η περιοχή είχε προηγουμένως σαρωθεί από «περαστικά» παγόβουνα. Εκτός από ένα σπασμένο κατάρτι, που κρέμεται πάνω από το λιμάνι, οι εξερευνητές διαπίστωσαν ότι το πλοίο ήταν σχεδόν ακριβώς όπως έδειχνε πριν βυθιστεί. Μολονότι ο Σάκλετον πέθανε στο πλοίο Quest, δεν ήταν αυτός που ευθύνεται για το ναυάγιο του.

«Ταξίδι» στην ιστορία του πλοίου

Μετά το θάνατο του Σ;aκλετον στο πλοίο, το Quest πουλήθηκε στην οικογένεια Schjelderup στη Νορβηγία, όπου τέθηκε σε λειτουργία ως σκάφος κυνηγιού φώκιας.

Για 40 χρόνια το Quest συνέχισε να πλέει χωρίς τον Έρνεστ Σάκλετον, χρησιμοποιήθηκε σε διασώσεις στην Αρκτική και υπηρέτησε στο Βασιλικό Καναδικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Κάποια στιγμή, το Quest επιλέχθηκε ακόμη και για να φέρει νορβηγικά στρατεύματα στο Svalbard, αλλά υπέστη βλάβη στον κινητήρα κατά τη διαδρομή. Το πλοίο που το αντικατέστησε βομβαρδίστηκε και βυθίστηκε κατά τη διάρκεια της αποστολής.

Ωστόσο, ήταν κατά τη διάρκεια ενός κυνηγιού φώκιας το 1962 που το Quest βυθίστηκε τελικά, αφού συντρίφτηκε από παχύ θαλάσσιο πάγο. Το  Quest τρυπήθηκε με τέτοια πίεση που οι πόρτες της καμπίνας στρεβλώθηκαν και οι βίδες του καταστρώματος στο μηχανοστάσιο έσπασαν. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτή ήταν η ίδια ακριβώς μοίρα που χτύπησε το πλοιο Endurance, με το οποίο ταξίδευε Σάκλετον κατά τη διάρκεια της μοιραίας Αυτοκρατορικής του Ανταρκτικής Εκστρατείας μεταξύ 1914 και 1917.

Το «κύκνειο άσμα» του Σάκλετον

Το πλοίο του τελευταίου ταξιδιού του Σάκλετον με το Quest σάλπαρε τον Σεπτέμβριο του 1921, όταν ξεκίνησε από το Λονδίνο για τελευταία φορά. Το αρχικό του σχέδιο ήταν να εξερευνήσει τις Αρκτικές περιοχές του Καναδά, βόρεια της Αλάσκας, αλλά έπρεπε να αλλάξει τον προορισμό του όταν η καναδική κυβέρνηση απέσυρε την οικονομική υποστήριξη. O Σάκλετον πάραυτα άνοιξε πλώρη για την Ανταρκτική, σχεδιάζοντας να χαρτογραφήσει και να συλλέξει δείγματα από τα νησιά της ηπείρου.

Προτού ξεκινήσει, ο Σακλέτον, όντας 47 ετών, είπε στους δημοσιογράφους ότι η αποστολή θα ήταν το «κύκνειο άσμα» του. Δυστυχώς, τα λόγια του εξερευνητή αποδείχθηκαν προφητικά και πέθανε στην καμπίνα του τέσσερις μήνες μετά το ταξίδι, μετά από καρδιακή προσβολή εξαιτίας ακραίου στρες.

Πως βρέθηκε το Quest

Για να βρουν το τελευταίο σκάφος του Σάκλετον οι ερευνητές συνδύασαν την τεχνολογία αιχμής με τις πληροφορίες που θα μπορούσαν να βρεθούν στα ιστορικά αρχεία. Η ομάδα εξέτασε τα ημερολόγια του πλοίου, αποκόμματα εφημερίδων και νομικά έγγραφα και τα σύγκρινε με ιστορικά στοιχεία για τον καιρό και τον πάγο.

Οι ερευνητές μπόρεσαν, επίσης, να αποκτήσουν πρόσβαση σε δύο ημερολόγια από το Kvitfjell, το πλοίο που έσωσε μερικούς από το πλήρωμα του Quest.

Αυτά τα ημερολόγια δεν αποκάλυψαν την τοποθεσία του Quest άμεσα, αλλά τους έδωσαν ένα πλαίσιο που καλύπτει 24 τετραγωνικά ναυτικά μίλια, όπου νόμιζαν ότι θα μπορούσε να βρίσκεται το πλοίο.

Αν και οι υπολογισμοί της ομάδας αποδείχθηκαν σχεδόν ακριβείς, η αποστολή τους είχε προβλήματα. Μετά από μια απρογραμμάτιστη στάση για επισκευές, η αποστολή είχε μόνο 24 ώρες για να ολοκληρώσει την αναζήτησή της μέχρι να φτάσει στην περιοχή-στόχο. Με λιγότερο από 7 ώρες να απομένουν, ο εξοπλισμός του σόναρ τελικά αποκάλυψε το περίγραμμα του Quest στον βυθό της θάλασσας.

«Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι βρήκαμε το ναυάγιο του Quest», είπε ο Ντέιβιντ Μίρνς.

«Τα δεδομένα από τις εικόνες σόναρ υψηλής ανάλυσης αντιστοιχούν ακριβώς με τις γνωστές διαστάσεις και δομικά χαρακτηριστικά αυτού του ειδικού πλοίου, και είναι επίσης σύμφωνη με τα γεγονότα κατά τη στιγμή της βύθισης».