Περισσότερες από 300 φωτογραφίες, εκτεθειμένες σε δέκα θεματικές ενότητες σε σχεδόν 700 τετραγωνικά μέτρα παρουσιάζουν την απεικόνιση δύο αιώνων πολεμικών συγκρούσεων στην έκθεση «Photographies En Guerre» στο Musée de l'Armée, Hôtel national des Invalides στο Παρίσι.
Η έκθεση επιτρέπει την επανεξέταση σε νέο νοηματικό περιβάλλον της περίπλοκης σχέσης της φωτογραφίας και του πολέμου. «Η δημιουργία μιας φωτογραφίας το 1849 έχει διαφορετικό νόημα από ό,τι το 2022» επισημαίνει ο Anthony Petiteau, ένας εκ των τεσσάρων επιμελητών της έκθεσης. «Παρά το ότι αυτές οι φωτογραφίες απεικονίζουν τα ίδια θέματα - χαλάσματα, καταστροφή - όπως αυτά που μας είναι οικεία σήμερα, το εννοιολογικό πλαίσιο της δημιουργίας τους επηρεάζει πάντα το μήνυμα που μεταδίδουν αυτές οι φωτογραφίες».
Η πλημμυρίδα φωτογραφιών που βιώνουμε σήμερα έχει τις απαρχές της στον Μεγάλο Πόλεμοστόχος της ήταν η οπτική καταγραφή των σφαγών και της φρίκης του πολέμου, και ως μνήμη και ως μαρτυρία. «Φωτογραφίες που τραβήχτηκαν εκείνη την περίοδο ξαναχρησιμοποιήθηκαν και επανατοποθετήθηκαν σε εννοιολογικό πλαίσιο τόσο από ειρηνιστικές όσο και από πολεμοκάπηλων επιχειρηματολογίες», υπογραμμίζει ο Petiteau.
Κατά συνέπεια, η έκθεση δείχνει την εξέλιξη της χειραγώγησης της φωτογραφίας. Παραδείγματος χάρη, η φιγούρα του παιδιού-μάρτυρα στον Ισπανικό Εμφύλιο, όπως εξηγεί ο επιμελητής: «Η εικόνα του μικρού κοριτσιού που ήταν θύμα βομβαρδισμού έγινε καταλύτης της διαδικασίας. Αναπαρήχθη σε καρτ-ποστάλ και φυλλάδια που διανεμήθηκαν και προωθήθηκαν στο εξωτερικό. Σε κάθε σύγκρουση υπάρχει και ένας πόλεμος προπαγάνδας επίσης. Οι φιγούρες του παιδιού και της μάνας έγιναν επαναλαμβανόμενα μοτίβα σε όλους τους πολέμους του 20ού και 21ου αιώνα».
Στους πολέμους στην Ινδοκίνα διαθέσιμη ήταν αποκλειστικά η ματιά των Γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίοι ασκούσαν έλεγχο στην παραγωγή φωτογραφιών. Αντιθέτως, ο φημισμένος Marc Riboud μας μεταφέρει σε μια πορεία ειρήνης με αυτή τη διάσημη φωτογραφία «Νεαρό Κορίτσι που Κρατά ένα Λουλούδι», την οποία τράβηξε το 1967 σε μια διαδήλωση κατά του Πολέμου στο Βιετνάμ.
Οι Robert Capa, Margaret Bourke-White, Lee Miller, Paul Corcuff, Don McCullin, Gilles Caron, Richard Mosse, Laurent Van der Stockt και Yan Moran ενσαρκώνουν την αναγέννηση του φωτορεπορτάζ. Η αλλαγή εγκαινιάστηκε από τον Capa, ιδιαιτέρως με αυτή τη διάσημη φωτογραφία του από τον Ισπανικό Εμφύλιο και στη οποία ο φακός του αιχμαλωτίζει τον θάνατο ενός πολιτοφύλακα, φωτογραφία που δημοσιεύθηκε στο Vu και αγοράστηκε από το Life. «Η διαδοχική χρήση και επανάχρηση αυτών των φωτογραφιών συνετέλεσε στο να γίνουν εμβλήματα» λέει ο Petiteau. Χάρη στην επαναλαμβανόμενη χρήση τους από τα μέσα, η φωτογραφία «Υψώνοντας τη Σημαία στην Ίβο Τζίμα» του Joe Rosenthal και η «Υψώνοντας Σημαία πάνω από το Ράιχσταγκ» του Yevgeny Khaldei παραμένουν σύμβολα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
«Κάποια μοτίβα επαναλαμβάνονται στο διάβα του χρόνου», δηλώνει ο επιμελητής. «Τα τοπία του πολέμου είναι διαχρονικά και η καταστροφή υπερβαίνει τις ιστορικές περιόδους».
Η έκθεση «Photographies En Guerre», στο Musée de l'Armée, Hôtel national des Invalides ολοκληρώνεται στις 24 Ιουλίου.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
