Συνέντευξη στον Στέφανο Νικολαΐδη
«Μπορώ να πάρω έναν άδειο χώρο και να τον αποκαλέσω σκηνή. Ένας άντρας περπατά σε αυτόν τον άδειο χώρο, ενώ κάποιος τον παρακολουθεί. Κι αυτό είναι το μόνο που αρκεί για να γίνει μία θεατρική πράξη», έλεγε κάποτε ο αξεπέραστος Πίτερ Μπρουκ, ίσως ο τελευταίος οικουμενικός δάσκαλος του Θεάτρου.
Πράγματι, αν το σκεφτεί κανείς, το θέατρο είναι η ύψιστη τέχνη, ακριβώς γιατί είναι ανθρώπινη και άμεση. Γιατί αποτελεί τον πιο άμεσο τρόπο με τον οποίον ο άνθρωπος μπορεί να μοιραστεί με τους γύρω του την αίσθηση του πώς είναι να είσαι άνθρωπος...
Με αφορμή λοιπόν την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, σήμερα 27 Μαρτίου, η Μιμή Ντενίση, μια από τις πιο καταξιωμένες ηθοποιούς - σκηνοθέτες και σίγουρα μια από τις τελευταίες Ελληνίδες σταρ στο σανίδι, μιλά στο skai.gr και μοιράζεται τις δικές της σκέψεις και προβληματισμούς για την Έκτη Τέχνη, σε μια συνέντευξη - κατάθεση ψυχής.
«Το θέατρο είναι η μόνη ανθρωποκεντρική τέχνη, για αυτό και δεν έπεσε ποτέ»
«Να σας πω την αλήθεια, δεν βλέπω σαν γιορτή τη σημερινή μέρα. Είμαι ήδη 40 χρόνια στο θέατρο και γιορτάζω το θέατρο κάθε μέρα και κάθε φορά που παίζω», ξεκινά να μας λέει. «Γιορτάζω τη χαρά που δίνει στους θεατές, τη χαρά της δημιουργίας, τη χαρά που δίνει σε εμάς καθημερινά. Άρα όχι, δεν έχω μια συγκεκριμένη μέρα που γιορτάζω», όπως μας εξηγεί γεμάτη σιγουριά.
Και από την εορταστική απόχρωση πηγαίνει απευθείας στα βαθιά, καθώς η ίδια ανέκαθεν απεχθανόταν τα επιφανειακά. Έτσι λοιπόν, μας μιλά για τον ρόλο του θεάτρου εν έτει 2025.
«Κάθε φορά που εφεύρετο μία νέα τέχνη, το σινεμά πρώτα, η τηλεόραση μετά, το Internet πιο μετά, πάντα υπήρχε ο φόβος τι θα γίνει με το θέατρο. Το θέατρο δεν έπεσε ποτέ, γιατί το θέατρο είναι η μόνη ανθρωποκεντρική τέχνη. Ο ζωγράφος είναι μόνος του και ένα έργο του θα το απολαύσεις μόνος σου και ένα βιβλίο θα απολαύσεις μόνος σου, το θέατρο όμως απαιτεί τη συμμετοχή. Είναι οι ηθοποιοί από τη μία μεριά, οι ρόλοι, και ο άλλος ρόλος είναι ο θεατής», εξηγεί.
«Επειδή οι άνθρωποι έχουμε πάντα την ανάγκη της επαφής, όσα TikTok και να βγουν, όσα Instagram, πάντα είναι αλλιώτικο όταν συναντάς τον άλλον. Αυτό το αποδεικνύει περίτρανα το θέατρο και νομίζω ότι για αυτό δεν θα κινδυνεύσει και ποτέ να μην υπάρχει. Από την αρχαιότητα μέχρι τώρα εξακολουθεί να είναι το ίδιο δυνατό».
«Πριν οι νέοι δουν τη "Σμύρνη", νόμιζαν ότι ήταν ένα βαρετό κεφάλαιο της Ιστορίας»
«Σήμερα, που είναι τόσο ομιχλώδες όλο το περιβάλλον, που είναι τόσο μπερδεμένες οι κοινωνίες, που βλέπουμε πόσα στραβά γίνονται ξεκινώντας απ την Αμερική και καταλήγοντας οπουδήποτε, το θέατρο έχει και έναν χαρακτήρα: την ψυχαγωγία, την αγωγή της ψυχής. Γιατί ο θεατής δεν θα καθίσει εύκολα τώρα να διαβάσει 10 σελίδες που αφορούν τη βία κατά των γυναικών. Θα διαβάσει μία. Γιατί είμαστε στην εποχή της εικόνας και του γρήγορου».
«Στο θέατρο όμως όταν θα δεις ένα τέτοιο κοινωνικό θέμα, θα το σκεφτείς, θα το συζητήσεις με τους φίλους σου φεύγοντας και το είδα εγώ στην πράξη και με τα θέματα τα ιστορικά. Δηλαδή πόσα παιδιά κάθονταν να διαβάσουν στο σχολείο Μικρασιατική Καταστροφή; Ελάχιστοι, για να μην πω κανένα», όπως χαρακτηριστικά σημειώνει και εξομολογείται:
«Όταν όμως το ανέβασα στο θέατρο και έγινε και ταινία που παίχτηκε παγκοσμίως, είναι ατέλειωτα τα μηνύματα που πήρα από νέους ανθρώπους. Όσοι ήταν ξένοι, μου έλεγαν πως δεν είχαν ιδέα ότι είχε συμβεί αυτό, ενώ όσοι ήταν Έλληνες, νόμιζαν ότι ήταν ένα βαρετό κεφάλαιο της Ιστορίας».
«Αβέβαιο αν ο καλός καλλιτέχνης είναι πάντα και καλός άνθρωπος»
Εκείνη τη στιγμή μοιραία η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη και τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την αλόγιστη χρήση της.
Η ίδια παραμένει κατηγορηματική για το αναλλοίωτο του θεάτρου. «Όχι, δεν πιστεύω ότι κινδυνεύει, δεν το πιστεύω. Όταν κινδυνεύσει το θέατρο, θα κινδυνεύσει ο άνθρωπος γενικά. Οπότε αν είναι να εξαφανιστούμε σαν είδος, θα εξαφανιστεί το θέατρο. Μόνο τότε».
Η συνέντευξη προχωρά. Ένα αιώνιο ερώτημα που προκαλεί σκέψεις και προβληματισμούς είναι το εξής: «γίνεται να είσαι σπουδαίος καλλιτέχνης αν δεν είσαι πρώτα σπουδαίος άνθρωπος;»
«Και εμένα με προβληματίζει» απαντάει. Έχουν υπάρξει σπουδαίοι καλλιτέχνες που σαν άνθρωποι δεν ήταν καλοί. Μπορεί κάποιος ο οποίος είναι πολύ εγωκεντρικός, πολύ νάρκισσος να είναι καλός ηθοποιός, καλός ζωγράφος. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι μπορεί να είναι μία προσωπικότητα αγαπητή. Δεν ξέρω πόσο καλός χαρακτήρας ήταν ο Νταλί ή ο Πικάσο. Προφανώς δεν ήταν και οι καλύτεροι άνθρωποι από πολλές απόψεις. Παρόλα αυτά, το έργο τους είναι πολύ μεγάλο. Αλλά εκεί είναι μία τέχνη μοναχική», διευκρινίζει.
«Δεν πιστεύω ότι λαβώθηκε το θέατρο από το MeToo»
«Στο θέατρο δεν μπορεί κάποιος να είναι ένας κακός άνθρωπος και να παραμείνει, γιατί είναι ομαδικό σπορ. Όσο και να υπάρχει το κεφάλι αυτός που το δημιουργεί. Γιατί πάντα πιστεύω ότι στο θέατρο ένας έχει το όραμα, ένας έχει την ιδέα και αυτός θα το υλοποιήσει. Δεν γίνεται όμως να δουλεύεις με ομάδα και να είσαι ένας κακός άνθρωπος που υποτιμάς τους γύρω σου. Για αυτό και την ξεχωρίζω τη λειτουργία του καλλιτέχνη στους ηθοποιούς».
Έχει έρθει η ώρα για το MeToo στην Ελλάδα, ειδικά το 2021 την περίοδο της δεύτερης και δυσκολότερης καραντίνας, όπου καθημερινώς ο κόσμος «βομβαρδιζόταν» με άσχημες ειδήσεις περί καταγγελιών για σεξουαλική παρενόχληση, προπαντός στον χώρο του θεάτρου.
«Δεν το πιστεύω ότι βγήκε λαβωμένο το θέατρο από όλο αυτό. Αν έβγαινε λαβωμένο αυτό, έπρεπε να βγει και ο κόσμος της δικηγορίας και της ιατρικής. Παντού υπάρχουν αυτά. Απλώς στο θέατρο είναι πάρα πολλοί γνωστοί άνθρωποι και για αυτό γίνεται όλος αυτός ο ντόρος. Αυτό όμως είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι του θεάτρου».
«Εγώ που σας είπα είμαι 40 χρόνια στο θέατρο. Φυσικά ήταν δικός μου ο θίασος. Δεν έχω αντιμετωπίσει κανένα θέμα ποτέ, ούτε η ίδια προσωπικά. Μάλιστα χαριτολογώντας κάποτε ο Λευτέρης Ελευθερίου μού είπε "τέτοιο βαρετό θίασο δεν έχω δει, μια κακοποίηση δεν έκανες". Θέλω να πω ότι η πλειονότητα δεν έχει δημιουργήσει θέματα. Δεν αλλοιώνεται από 4 και 5 και από 10 ανθρώπους το θέατρο», επιμένει.
«Ωστόσο, ένα καλό προκάλεσε όλο αυτό», διευκρινίζει. «Ποιο ήταν αυτό το καλό; Στο θέατρο υπήρχε εύκολα η αντίληψη ότι "καλλιτέχνης είναι, έχει τα νεύρα του". Υπήρχε λοιπόν μια ανοχή στην κακή συμπεριφορά. Έβριζε ο σκηνοθέτης, κοπάναγε τις πόρτες ο άλλος, υποτιμούσε τον ηθοποιό. Σε αυτό πιστεύω είναι που μπήκε ένας φραγμός».
«Εγώ ίσως επειδή είμαι ηθοποιός, και χάλια να είναι στην πρόβα ένας ηθοποιός, δεν μπορώ να το το πω έτσι. Θα βρω ένα γλυκό τρόπο να το πω, αλλά εγώ είμαι ηθοποιός και μπαίνω στα παπούτσια τους και ξέρω πώς νιώθουν. Τώρα ένας σκηνοθέτης πολύ νευρικός εκείνη τη στιγμή μπορεί να πει "χάλια παίζεις" και αυτό δεν είναι κανένα βρίσιμο. Αλλά για τον άλλον που έχει μία ψυχική ευθραυστότητα, είναι βάσανο».
«Σήμερα καλό είναι ο ηθοποιός να έχει παραπάνω μόρφωση»
Κλείνει σιγά - σιγά η συζήτηση. Επάγγελμα ηθοποιός ή χόμπι ηθοποιός θα ήταν η συμβουλή της σε έναν νέο άνθρωπο σήμερα;
«Εγώ δεν πιστεύω ότι το ηθοποιός γίνεται σαν χόμπι», εκτιμά με σαφήνεια. «Ο ηθοποιός δεν είναι σκέτο επάγγελμα, είναι τέχνη. Απαιτεί να το θέλεις, να θυσιάζεσαι για να το κάνεις. Θυσιάζεις ώρες που θα ήσουν με το παιδί σου, που θα ήσουν με την οικογένειά σου, γιορτές, περνάς δυσκολίες, ανασφάλειες. Για μένα δεν μπορεί να το κάνεις ως χόμπι».
«Αυτό όμως που εγώ λέω πάντα είναι ότι είναι καλό, ειδικά στην εποχή μας, ο ηθοποιός να έχει παραπάνω μόρφωση. Ή να έχει πάει στο πανεπιστήμιο, μέχρι να γίνει πανεπιστημιακή αυτή η έρμη σπουδή, ή να ξέρει και μία άλλη τέχνη. Να μην είναι δηλαδή επί ξύλου κρεμάμενος. Όμως όσα παιδιά ξέρω που ήταν από επαρχίες, πολύ φτωχές οικογένειες που πραγματικά τα θέλανε και δούλευαν στο μπαρ γκαρσόνι ή στο συνεργείο αυτοκινήτων. Το ήθελαν και δούλεψαν».
Και κλείνει λέγοντας το εξής:
«Ευκαιρίες μάς παρουσιάζονται, το θέμα είναι να προχωράς και να έχεις τα κατάλληλα εφόδια. Δεν έρχεται κανείς στο θέατρο να δει κάποιον επειδή έχει followers. Δεν γίνεται να εξομοιώνεις έναν influencer που γεμίζει 1.000 άτομα με έναν άνθρωπο που γεμίζει μια Επίδαυρο. Ο πρώτος δεν είναι ηθοποιός, περαστικός είναι. Ηθοποιός που έμεινε χρόνια χωρίς θέατρο δεν υπάρχει.
Ακόμα και από τους πολύ μεγάλους του Χόλιγουντ, βλέπεις ότι αυτοί που ξεχωρίζουν, από τη Μέριλ Στριπ μέχρι την Αν Χάθαγουεϊ, είναι όλοι του θεάτρου ηθοποιοί. Όλοι στο θέατρο. Παιδεύεσαι, βασανίζεσαι, γίνεσαι ρεζίλι, παίζεις χάλια, μαθαίνεις, γίνεσαι καλύτερος. Δεν μπορείς να μάθεις απ το σινεμά, ούτε από την τηλεόραση. Εκεί που θα πας έτοιμος».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
