Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2023: Τελετή έναρξης εμπνευσμένη από τη μυθολογία και την ιστορία της πόλης

Διαβάστε το πρόγραμμα των εκδηλώσεων της διήμερης τελετής έναρξης

Με το βλέμμα στραμμένο στην Ελευσίνα από σήμερα για την Τελετή Έναρξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023.

Όλα προμηνύουν ότι πρόκειται για κάτι περισσότερο από μια εφήμερη φαντασμαγορία, αφού το πρόγραμμα της Τελετής αντλεί έμπνευση από την ιστορία και τη μυθολογία της Ελευσίνας στην διαχρονία της, ως τόπο ιερό και Μυστηρίων, τόπο σύνδεσης του Πάνω με τον Κάτω Κόσμο, μια πόλη με πρόσφατο βιομηχανικό παρελθόν και κατοίκους με πολλαπλές καταγωγές.

Με δυο λόγια το πρόγραμμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, μετά από προσπάθειες της διοργάνωσης κι έχοντας κάμψει ουκ ολίγες δυσκολίες, φιλοδοξεί να αφήσει μια μορφή παρακαταθήκης στην πόλη και τους επισκέπτες της, παρόντες και μελλοντικούς.

Σήμερα Σάββατο 4/2 πρώτη ημέρα της Τελετής Έναρξης καταφτάνουν και ενώνονται στο παράκτιο μέτωπο της πόλης τέσσερις πομπές, όπως ορίζει το πνεύμα της Ελευσίνας: Έλευσις, Άφιξη, Αξιοσημείωτο.

Η πρώτη πομπή έρχεται από τη θάλασσα, με καράβι και πολιτιστικές δράσεις. Ο πλους ακολουθεί τη θαλάσσια «Ιερά» Οδό ξεκινώντας από τον Πειραιά, από το σημείο όπου φεύγουν τα καράβια για τη Σαλαμίνα και φτάνει στο λιμάνι της Ελευσίνας, περνώντας από επτά δήμους, πρώην και νυν βιομηχανικές ζώνες - Δραπετσώνα, Κερατσίνι, Πέραμα, Χαϊδάρι, Ασπρόπυργο, Ελευσίνα. Η διαδρομή θα επαναλαμβάνεται καθ' όλη τη διάρκεια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Αυτή η πρωτότυπη ιδέα της Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας σε συνεργασία με τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιά, φιλοδοξεί να γίνει θεσμός της πόλης, ένα πολιτιστικό οδοιπορικό με πολλαπλά τουριστικά οφέλη για την Ελευσίνα.

Την ίδια ώρα καταφτάνει στην Ελευσίνα από την χερσαία Ιερά Οδό η πομπή των Ημεροδρόμων με σημείο εκκίνησης τον Κεραμεικό, έχοντας βαδίσει εν τάχει την απόσταση των 21 χλμ. Έχει χαρακτήρα εορταστικό και οι συμμετέχοντες φτάνοντας στην πόλη της Ελευσίνας, θα περπατήσουν στο τελευταίο διασωθέν κομμάτι της Ιεράς Οδού μέσα στην πόλη έως τον αρχαιολογικό χώρο, και στη συνέχεια θα φτάσουν στο Παλαιό Ελαιουργείο.

Το δυναμικό Ελευσίνιο Κίνημα, είναι η πομπή των εθνοτοπικών συλλόγων της Ελευσίνας, που θα πλημμυρίσουν τους δρόμους με μουσικές και χορούς από τους 14 διαφορετικούς τόπους καταγωγής τους, υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια της Τζένης Αργυρίου και του Βασίλη Γεροδήμου. Η πομπή ξεκινά στις 15:30 από έντεκα διαφορετικά σημεία της πόλης με περισσότερους από 600 συμμετέχοντες. Θα συναντηθούν στις 16:00 στην οδό Κανελλοπούλου, στη συμβολή με την οδό Κοντούλη & Νικολαΐδου, και σαν ένα σώμα θα κατευθυνθούν στο Παλαιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας.

Η τέταρτη πομπή με την βελγική κολεκτίβα Time Circus καταφτάνει με το ξύλινο Landship (πλοίο ξηράς), που κινείται μόνο με την ανθρώπινη δύναμη. Έχοντας διανύσει από την Αμβέρσα, πεζή 3000 χλμ σε εννέα μήνες, στη μεγαλύτερη προσκυνηματική πομπή στην ιστορία της Ελευσίνας η άφιξή τους στην πόλη αποτελεί ένα ζωντανό σχόλιο για τον εικοστό πρώτο αιώνα της ύφεσης, της κλιματικής αλλαγής και της άμετρης κατανάλωσης φυσικών πόρων. Μια δράση ενθάρρυνσης, δύναμης, ελπίδας και συμμετοχής όλων των Ευρωπαίων πολιτών.

Σε μια ιστορική στιγμή για την πόλη αλλά και τη διοργάνωση, οι τέσσερις πομπές θα συναντηθούν στο Παλαιό Ελαιουργείο στις 17:00, με τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης -την πέμπτη αυτή άτυπη πομπή- να τους επιφυλάσσουν μια ιδιαίτερη υποδοχή.

Η δεύτερη φάση της τελετής έναρξης του Σαββάτου, σηματοδοτείται από το Μυστήριο 0 Μυστήρια Μετάβασης, ένα πολυδιάστατο θέαμα, που εκτυλίσσεται στις 19:00 στο παράκτιο μέτωπο της Ελευσίνας συνδέοντας τη στεριά, τη θάλασσα και τον ουρανό της Ελευσίνας. Με τη Ρένα Μόρφη οικοδέσποινα της τελετής, την υποβλητική αφήγηση του «αστροναύτη» των βυθών Κώστα Νιζάμη, με περισσότερες από 100 Chóres σε καλλιτεχνική επιμέλεια Μαρίνας Σάττι, και τους ήχους της πρωτότυπης μουσικής του Άγγελου Τριανταφύλλου, σε εκτέλεση της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών - ΚΟΑ, κεντρική σκηνή της Τελετής Έναρξης γίνεται η θάλασσα.

Στις 20:00 ακολουθεί η Παράκτια Πολιτιστική Διαδρομή, κατά μήκος της οδού Κανελλοπούλου, με 19 διαφορετικές δράσεις σε απροσδόκητα σημεία (ταράτσες, αυλές, συνεργείο αυτοκινήτων, ταβέρνες, μπαλκόνια, παράθυρα και δώματα) και το κοινό να περιηγείται σε πειραματικά project, χορογραφίες, ηχητικές εγκαταστάσεις, ρεσιτάλ ποντιακής λύρας, και θαλασσινά κεράσματα. Παράλληλα, Νύμφες κάνουν αναπάντεχα την εμφάνισή τους στα στενά της πόλης, σε κινησιολογική επιμέλεια του Κωνσταντίνου Ρήγου και ενδυματολογική της Όλγας Καραβερβέρη.

Πρεμιέρα στην Τελετή Έναρξης του Σαββάτου κάνει η εγκατάσταση του πρώην εργοστασίου Ίρις, ανοίγοντας για πρώτη φορά τις πόρτες του στις 21:30 με τη συναυλία των Στέρεο Νόβα (Κωνσταντίνος Βήτα και Μιχάλης Δέλτα) που επανενώνονται ειδικά γι' αυτή την ημέρα, στην καρδιά της Δυτικής Αττικής. Μετά τη συναυλία θα ακολουθήσει ένα μεγάλο χορευτικό πάρτι στην Αποθήκη 1 του Παλαιού Ελαιουργείου, όπου θα ενωθούν οι μουσικές επιλογές γυναικών DJs από την Ελλάδα και παλαιότερες πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης.

Η Τελετή Έναρξης ολοκληρώνεται την Κυριακή 5/2 με τα εγκαίνια δύο εκθέσεων στο Παλαιό Ελαιουργείο -«Μελίνα», αφιέρωμα στην πολύπλευρη προσωπικότητα της Μελίνας Μερκούρη, σε επιμέλεια Νίκου Καλτσά, και «7 Στήλες» του Γερμανού συνθέτη και σκηνοθέτη Χάινερ Γκαίμπελς. Φωτιστικές και βίντεο εγκαταστάσεις της Λίνα Μπερτούτσι, την περφόρμανς «Καμάρες» του Ευρυπίδη Λασκαρίδη, ιδιότυπες ξεναγήσεις στον αρχαιολογικό χώρο με «Αφηγηματική Αρχαιολογία» αλλά και ελεύθερη περιήγηση στην πόλη, στα μουσεία, στα εστιατόρια, στην αγορά.

Περισσότερες λεπτομέρειες στη διεύθυνση https://2023eleusis.eu

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΕΛΕΤΗΣ ΕΝΑΡΞΗΣ

Σάββατο 4 Φεβρουαρίου

17:00 Άφιξη των Πομπών
Παράκτια ζώνη, επικράτεια Παλαιού Ελαιουργείου

Θαλάσσια “Ιερά” Οδός, Πειραιάς – Ελευσίνα μέσω θαλάσσης | Πομπή #1
Με μοναδικά ιστορικά δεδομένα και τοπόσημα (νερά Ναυμαχίας της Σαλαμίνας, θρόνος του Ξέρξη, Σαλαμίνα-πατρίδα του Αίαντα, Ελευσίνα-γενέτειρα του Αισχύλου, Ελευσίνια Μυστήρια κ.ά.) και με τη δεσπόζουσα βιομηχανική ζώνη, αυτή η θαλάσσια εμπειρία –που συνιστά μια μυητική διαδρομή στα άδυτα αυτής της περιοχής– έχει στόχο να αναδείξει βιωματικά αυτή την παρεξηγημένη και αναποκάλυπτη πλευράς της Αττικής με τη συμβολή πολυμέσων και παραστατικών τεχνών.

Ελευσίνιο Κίνημα, με τη συμμετοχή 14 εθνοτοπικών συλλόγων Ελευσίνας | Πομπή #2
Πολλές ταυτόχρονες πομπές, σαν ποτάμια στο τοπίο, σαν αρτηρίες στο αστικό σώμα, θα ενωθούν σταδιακά και θα συνθέσουν ένα νέο μεγάλο πολυμορφικό σώμα. Ενωμένοι όλοι οι εθνοτοπικοί σύλλογοι της πόλης θα σχηματίσουν ένα μεγάλο χορό που θα ‘εκβάλει’ στο σημείο συνέχισης των δράσεων της Τελετής Έναρξης της 2023 Ελευσίς. Ως ανάμνηση αυτής της νέας εμβληματικής πορείας θα στηθεί μια ειδική έκθεση-εγκατάσταση σχετικά με το εργατικό κίνημα στο παραλιακό μέτωπο της Ελευσίνας.

21 χλμ, μια Ημεροδρομία | Πομπή #3
Μία εκ των εκ των τεσσάρων μεγάλων διακριτών Πομπών ανθρώπων, που συνθέτουν το δραματικό προσωπικό (dramatis personae) του πρώτου μέρους της Τελετής Έναρξης. Καλεσμένοι περιπατητές από όλη την Ελλάδα θα διανύσουν το σύνολο της Ιεράς Οδού, διατρέχοντας τη γεωγραφία της Αττικής και συνδέοντας με αυτόν τον τρόπο την Αθήνα με την Ελευσίνα.

TimeCircus, η μεγαλύτερη προσκυνηματική διαδρομή στην ιστορία της πόλης: 3.000 χλμ από το Βέλγιο στην Ελευσίνα
Οι TimeCircus, η βελγική κολεκτίβα από την Αμβέρσα, έχοντας διασχίσει την Ευρώπη με ένα χερσαίο πλοίο (Landship), το οποίο κινείται μόνο με την ανθρώπινη δύναμη, κάνουν την πανηγυρική είσοδό τους στην πόλη της Ελευσίνας. Αμέσως μετά την άφιξή τους, οι Timecircus θα επικεντρωθούν στην κατασκευή του THE ARK, ενός χώρου Αιώνιας Νεότητας και Πολιτισμού που θα λειτουργήσει ως ανοιχτός χώρος για τους νέους όλων των ηλικιών της πόλης

19:00 - 20:00 «Μυστήρια Μετάβασης» Κόλπος Ελευσίνας, δράση στη θάλασσα (Απαραίτητη η προκράτηση δελτίου εισόδου)

20:00 - 21:30 «Παράκτια Πολιτιστική Διαδρομή», 21 δράσεις κατά μήκος της παραλιακής οδού Κανελλοπούλου

21:30 - 23:00 συναυλία «ΣΤΕΡΕΟ ΝΟΒΑ», Πρώην Εργοστάσιο ΙΡΙΣ (Απαραίτητη η προκράτηση δελτίων εισόδου)

23:00 - 02:00 After-party με Female DJ set, Αποθήκη 1 Παλαιού Ελαιουργείου

Οι ΝΥΜΦΕΣ εμφανίζονται στην πόλη διάσπαρτα κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου

11:00 - 20:00 Εγκατάσταση γλυπτού

11:00 - 20:00 Μυστήριο 17 Μελίνα, έκθεση, Αποθήκη 3 Παλαιού Ελαιουργείου
Η έκθεση ζωντανεύει την πολύπλευρη προσωπικότητα της λαμπερής ηθοποιού, ανυποχώρητης αγωνίστριας για τη δημοκρατία και ακαταπόνητης πολιτικού. Αυθεντικές αφίσες διάσημων ταινιών της Μελίνας Μερκούρη, φωτογραφίες-ντοκουμέντα από τις βραβεύσεις, τον αντιδικτατορικό αγώνα και από στιγμές με τους αγαπημένους της, σκηνές από ταινίες, αυθεντικά θεατρικά κοστούμια από παραστάσεις που έμειναν ιστορικές στο πέρασμα των δεκαετιών, επιστολές που αντάλλαξε με διασημότητες, καθώς και το ίδιο το καμαρίνι της με τα προσωπικά της αντικείμενα.

11:00 - 20:00 Μυστήριο 177 Visions from the Underworld, εικαστική Έκθεση, X-Bowling Art Center
Σε ένα σκηνικό που απηχεί αρχαίο ιερό ως αναφορά στον παρακείμενο αρχαιολογικό χώρο, κάτι ανάμεσα σε ένα ερείπιο που μπορεί να υπήρξε πριν από χιλιετίες και σε ένα ακαθόριστο, μετα-αποκαλυπτικό μέλλον, οι επισκέπτες προσκαλούνται σε ένα ψυχεδελικό ταξίδι −μια συμβολική κατάβαση στον Κάτω Κόσμο μετ’ επιστροφής− όπου περιλαμβάνονται ποικίλα έργα τέχνης με θέματα όπως ο κύκλος θανάτου και αναγέννησης, οι τελετές μύησης, οι παραισθήσεις και η σημασία όλων αυτών στη σημερινή κοινωνία.

11:00 - 20:00 Μυστήριο 29 Ελευσίνα – Ωμό μουσείο, έκθεση, Παλαιό Δημαρχείο Ελευσίνας
Μια έκθεση εκτός των τειχών της πόλης, η οποία ανιχνεύει τις βασικές ψηφίδες που συνιστούν το φαινόμενο «Ελευσίνα», με στόχο να καταδείξει ψήγματα από το παρόν και το παρελθόν της. Επιχειρεί να ερμηνεύσει την πόλη ως έκθεμα, ως πρώτη από μια σειρά χειρονομίες που θα ακολουθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023.

11:00 - 20:00 Αποθέματα: Inventory II, Βασίλης Γεροδήμος - Τζένη Αργυρίου, έκθεση - εγκατάσταση, Παγκάλου & Κανελλοπούλου
Μια εικαστική έκθεση-εγκατάσταση μέσα σε τρία container, με βίντεο-ντοκουμέντα και δημιουργική παράθεση τεκμηρίων. Στόχος να αναδειχθεί για μια ακόμη φορά το ισχυρό αποτύπωμα του εργατικού κινήματος στον ελευσίνιο τόπο.

12:00 - 20:00 Μυστήριο 44 Heiner Goebbels 7 Στήλες, εικαστική εγκατάσταση, Αποθήκη 2 Παλαιού Ελαιουργείου
Με μεγάλο σεβασμό στη μεταβιομηχανική ιστορία της πόλης, στην αρχιτεκτονική της και στη γενναιόδωρη αισθητική της, ο Heiner Goebbels χρησιμοποιεί το φως, την προβολή, το νερό και τον ήχο για να μετατρέψει τον χώρο σε ένα Τελεστήριο, έναν χώρο κοσμικής μύησης. Μια ανοιχτή πρόσκληση στο κοινό να ανακαλύψει –χωρίς ιεράρχηση– τις εύγλωττες επιφάνειες των λίθων, τις αναπάντεχες αντανακλάσεις στους τοίχους και στην οροφή, καθώς και τις κινούμενες εικόνες στις οποίες οι περφόρμερ φαίνονται (κυριολεκτικά) να ανασύρουν λείψανα της ευρωπαϊκής ιστορίας από το οπλοστάσιο του παρελθόντος.

13:00 - 14:00 Γιορτάζοντας το Φως, δράση στη θάλασσα του Ναυταθλητικού Ομίλου Ελευσίνας

18:30 - 19:30 Μυστήριο 108 Κάμαρες η περφόρμανς, Ευριπίδης Λασκαρίδης, Πολιτιστικό Κέντρο Λ. Κανελλόπουλος
Στον απόηχο του Μυστηρίου ΚΑΜΑΡΕΣ, ο Ευριπίδης Λασκαρίδης μοιράζεται μαζί μας τα πεπραγμένα του τριημέρου που προσφάτως ολοκληρώθηκε. Ο χώρος θα λειτουργήσει ως ένα ίχνος - με οθόνες να προβάλλουν βίντεο, εικόνες και αισθήσεις της δράσης που παρήλθε.

Οι ΝΥΜΦΕΣ εμφανίζονται στην πόλη

H Φιλαρμονική του Δήμου Ελευσίνας σε διάφορους δρόμους της πόλης

Εγκαταστάσεις στην πόλη:

Μυστήριο 34 Πρόσωπα, Lina Bertucci, βιντεοεγκατάσταση, Παλαιό Δημαρχείο Ελευσίνας
Το έργο Πρόσωπα είναι μια φωτογραφική έκθεση και πολυμεσική συμμετοχική βιντεοεγκατάσταση για τις ποικιλόμορφες κοινότητες της Ελευσίνας. Το έργο εξετάζει τρόπους για την καλλιέργεια ενσυναίσθησης προς τους απογόνους των εργατικών μεταναστών που προσπαθούν να αναπτύξουν και να διατηρήσουν την αίσθηση του ανήκειν.

Μυστήριο 4 Φωτεινά Ξυστά, Beforelight, φωτιστική εγκατάσταση, πλατεία Αγίας Μαρκέλλας
Το έργο αντλεί έμπνευση από την ανθρωπολογική και λαογραφική παράδοση της Χίου, και συγκεκριμένα από τη μεσαιωνική τεχνοτροπία των Χιωτών, τα λεγόμενα “Ξυστά”. Έχει αποσπάσει το Βραβείο Gold και Platinum Project στα Lighting Awards 2022. Η πρωτότυπη φωτιστική εγκατάσταση φιλοξενείται μέχρι και σήμερα στην πλατεία της Αγίας Μαρκέλλας -την καρδιά της Χιώτικης Κοινότητας της Άνω Ελευσίνας.

Μυστήριο 85 Μοτίβα της Πόλης, M2P / metoo communication design, εικαστική εγκατάσταση, Καραισκάκη & Κανελλοπούλου
Το μοτίβο αφηγείται από την αρχή εικόνες και μνήμες της περιοχής. Αναδεικνύει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα, αλλά και την πολιτισμική ποικιλομορφία της. Το έργο παρουσιάζεται σε μορφή εφήμερης εγκατάστασης στον δημόσιο χώρο.

Πηγή: skai.gr