Η επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς στο Ισραήλ συνέβη λίγες μέρες πριν ξεκινήσει στο Βερολίνο το νέο εξάμηνο στην Ακαδημία Μπαρενμπόιμ-Σαΐντ (Barenboim-Said Akademie), όπου φοιτούν από κοινού Ισραηλινοί και Άραβες μουσικοί. Πώς αντιδρούν οι φοιτητές στις εξελίξεις στην Εγγύς Ανατολή;
Ο Μίχαελ Μπαρενμπόιμ, πρύτανης της Ακαδημίας Μπαρενμπόιμ-Σαΐντ, βρισκόταν στη Βιέννη όταν η Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Την επόμενη μέρα επέστρεψε στην Ακαδημία στο Βερολίνο γνωρίζοντας ότι τα δραματικά γεγονότα θα επηρέαζαν άμεσα τους φοιτητές, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι: «Ένιωθες την ένταση στην ατμόσφαιρα», θυμάται ο πρύτανης.
Περίπου δύο εβδομάδες μετά τις επιθέσεις και την έναρξη των ισραηλινών βομβαρδισμών στη Λωρίδα της Γάζας, η ορχήστρα της μουσικής ακαδημίας έδωσε χθες, 23 Οκτωβρίου, στο Βερολίνο την πρώτη της συναυλία του εξαμήνου στην αίθουσα συναυλιών Pierre Boulez.
Σαΐντ: Ανθρωπισμός η «τελευταία» αντίσταση
Η Ακαδημία Μπαρενμπόιμ-Σαΐντ δεν μοιάζει με κανένα άλλο μουσικό θεσμό στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 2015 από τον πατέρα του Μίχαελ Μπαρενμπόιμ, διάσημου αρχιμουσικού και σολίστ πιάνου Ντάνιελ Μπαρενμπόιμ. Η Ακαδημία δημιουργήθηκε ως συνέχεια της ίδρυσης της πρώτης αραβοϊσραηλινής ορχήστρας, της West-Eastern Divan Orchestra, από τον Ντάνιελ Μπαρενμπόιμ και τον εκλιπόντα παλαιστινιο-αμερικανό λογοτέχνη και πολιτικό ακτιβιστή Έντουαρντ Σαΐντ, στην οποία συμμετέχουν άραβες και ισραηλινοί μουσικοί.
Το πρόγραμμα σπουδών της Μουσικής Ακαδημίας περιλαμβάνει, εκτός βέβαια από μουσική, φιλοσοφία και ιστορία. Η εστίαση σε ανθρωπιστικές επιστήμες απορρέει από την πεποίθηση του Έντουαρντ Σαΐντ ότι «ο ανθρωπισμός είναι η μόνη - θα έφτανα στο σημείο να πω η τελευταία - αντίσταση ενάντια στις απάνθρωπες πρακτικές και τις αδικίες που παραμορφώνουν την ανθρώπινη ιστορία».
Στη Μουσική Ακαδημία φοιτούν όχι μόνο Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, αλλά και νέοι μουσικοί από το Ιράν, τον Λίβανο και τη Συρία. Το 20%-25% των συνολικά 80 φοιτητών προέρχονται από χώρες εκτός Μέσης Ανατολής. Έτσι δημιουργείται μια δεξαμενή νέων ταλέντων «από 27 διαφορετικές χώρες», επισημαίνει η επικεφαλής της Μουσικής Ακαδημίας Ρεγκούλα Ραπ.
«Υπάρχει θλίψη, οργή, αλλά και πολύς φόβος»
Καθώς ξεκίνησαν το νέο τους εξάμηνο οι φοιτητές, συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε, παράλληλα με τις σπουδές τους, να ανταλλάξουν απόψεις για τις εξελίξεις στις πατρίδες τους και την ευρύτερη περιοχή της Εγγύς Ανατολής. «Υπάρχουν πολλά έντονα συναισθήματα», λέει η διευθύντρια της Μουσικής Ακαδημίας: «Υπάρχει θλίψη, οργή, αλλά και πολύς φόβος για τους συγγενείς, τους φίλους, το σπίτι και το μέλλον», εξηγεί η Ρεγκούλα Ραπ: «Τα δεδομένα αλλάζουν μέρα με τη μέρα».
Οι μαθητές οργάνωσαν γρήγορα μεταξύ τους συναντήσεις για να μπορούν να συζητήσουν όσα τους απασχολούσαν. Όπως αναφέρει ο Μίχαελ Μπαρενμπόιμ, οι Ισραηλινοί φοιτητές ανησυχούν για τον αυξανόμενο αντισημιτισμό στο Βερολίνο. Ταυτόχρονα, προσθέτει, οι Παλαιστίνιοι αντιμετωπίζουν μια ιδιαίτερη κατάσταση στη Γερμανία γιατί «έχουν την αίσθηση ότι δεν μπορούν να εκφραστούν, ότι δεν τους επιτρέπονται οι συγκεντρώσεις». Ο πρύτανης αναφέρεται στην απαγόρευση διαδηλώσεων υπέρ των Παλαιστινίων που βρίσκονται αποκλεισμένοι στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς οι αρχές της γερμανικής πρωτεύουσας φοβούνται ότι οι συγκεντρώσεις θα περιλαμβάνουν αντισημιτικά συνθήματα και ενδέχεται να εξελιχθούν σε αντι-ισραηλινές κινητοποιήσεις.
Ο πρύτανης της Μουσικής Ακαδημίας παρατηρεί ότι παλαιστίνιοι φοιτητές τείνουν να βλέπουν τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου ως κομμάτι ενός ευρύτερου ιστορικού πλαισίου, ενώ για τους Ισραηλινούς, οι τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς έχουν αλλάξει τα πάντα. Πρόκειται για ένα μόνο παράδειγμα που δείχνει πόσο διαφορετικές είναι προσεγγίσεις σε ίδια γεγονότα. «Κι όμως νομίζω ότι όλοι συμφωνούμε πως θέλουμε να μείνουμε εδώ», προσθέτει ο Μίχαελ Μπαρενμπόιμ.
Κατά την άποψη του πρύτανη υπάρχουν λίγα μέρη παγκοσμίως, αλλά και στη Γερμανία, όπου Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί συνεργάζονται τόσο στενά, όπως στην Ακαδημία Μπάρενμποϊμ-Σαΐντ. «Φυσικά η συναυλία της Ακαδημίας δεν μπορεί να φέρει την ειρήνη, κανείς δεν το περίμενε αυτό. Είναι όμως μια ενδιαφέρουσα πρόταση για να δείξουμε πως άνθρωποι μπορούν να ζήσουν μαζί στην ίδια περιοχή χωρίς βόμβες και όπλα, αλλά σε πνεύμα συνεργασίας, όπου συνομιλούν και ακούν ο ένας τον άλλο. Ούτως ή άλλως», καταλήγει ο Μίχαελ Μπαρενμπόιμ, «στη μουσική το σημαντικότερο είναι να ακούει ο ένας τον άλλο».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.