Ποιός δεν φοβάται τα μικρόβια; Τι θα λέγατε όμως αν μαθαίνατε ότι στον οργανισμό του ανθρώπου ζουν πάνω από 100 τρισεκατομμύρια μικρόβια; Καλά; Παράξενο και όμως αληθινό.
Το έδαφος είναι βασικά η πηγή των προβιοτικών μικροβίων αλλά βρίσκονται και σε γαλακτοκομικά προιόντα.
Ακόμα και οι πιο αδιάφοροι, οι πιο «γενναίοι», έρχεται κάποια στιγμή που προβληματίζονται.
Είναι αυτά που βοηθούν τη σωστή συμπεριφορά πολλών οργάνων μας και μας προστατεύουν από την κακοποιό δράση των παθογόνων.
Κάθε επιφάνεια του σώματός μας που έρχεται σε επαφή (π.χ. το δέρμα μας) ή επικοινωνεί με το περιβάλλον (π.χ. ο γαστρεντερικός σωλήνας, το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, ο κόλπος των γυναικών), διαθέτει συγκεντρώσεις μικροοργανισμών που αποτελούν τις φυσιολογικές χλωρίδες.
Συνολικά, αν και αυτό δεν έχει ακριβώς προσδιορισθεί, υπολογίζεται ότι στον οργανισμό μας ο αριθμός αυτών των μικροβίων είναι μεγαλύτερος από το σύνολο των σωματικών κυττάρων (100.000.000.000.000).
Το είδος των μικροβίων της χλωρίδας κάθε περιοχής διαφέρει και αποτελεί με τον οργανισμό ένα ισορροπημένο οικοσύστημα.
Τα μικρόβια αυτά είναι ένας κρυφός φιλικός κόσμος, που δραστικά επηρεάζουν την υγεία μας και τη μακροβιότητά μας. Είναι μικροοργανισμοί που προάγουν το βίο μας – προβιοτικοί (probiotics).
Παράλληλα με τα μικρόβια αυτά συνυπάρχει και πλήθος παθογόνων μικροβίων, που καραδοκούν να προκαλέσουν νοσηρές καταστάσεις.
Αν τα «φιλικά μας μικρόβια» – οι φυσιολογικές χλωρίδες – έχουν κανονική σύνθεση, τότε αποκλείουν τα παθογόνα μικρόβια να δράσουν, γιατί τα ανταγωνίζονται συνεχώς, αναπτύσσοντας βιολογικούς και ανατομικούς φραγμούς.
Ο βιολογικός φραγμός επιτυγχάνεται από την ικανότητα που έχουν οι φυσιολογικές χλωρίδες να αναγνωρίζουν τους εξωγενείς παθογόνους μικροοργανισμούς και να προκαλούν την απομάκρυνσή τους.
Ο ανατομικός φραγμός δημιουργείται από το γεγονός ότι η φυσιολογική χλωρίδα εξαπλώνεται και καταλαμβάνει όλες τις επιφάνειες των επιθηλιακών κυττάρων των βλεννογόνων αλλά και της επιδερμίδας και δεν αφήνει ελεύθερα σημεία για να τα προσβαλουν τα παθογόνα μικρόβια.
Ειδικότερα, η μικροβιολογική χλωρίδα του εντέρου λειτουργεί ρυθμιστικά στην πέψη των τροφών, παράγει ένζυμα, επηρεάζει την κινητικότητα του εντέρου, τη σύνθεση των κοπράνων, αλλα και τη φυσιολογική λειτουργία άλλων συστημάτων και μηχανισμών, διότι συνθέτει βιταμίνες που είναι απαραίτητες, π.χ., για τη λειτουργία του κεντρικού και περιφερικού νευρικού συστήματος και των μυών (βιταμίνες του συμπλέγματος Β), την πήξη του αίματος (βιταμίνη Κ) και τα έμμορφα συστατικά του αίματος.
Μικροοργανισμοί που μπορούν σε ορισμένες περιπτώσεις να δημιουργήσουν παθολογικές καταστάσεις, ως συγκάτοικοι των φιλικών μικροοργανισμών που κατασκηνώνουν στο έντερο σε μικρές αποικίες, όπως π.χ. ο σακχαρομύκης ο λευκάζων (Candida), εργάζονται και βοηθούν στην πέψη των σακχάρων, συνθέτουν ένζημα, πάντα όμως κάτω από το ρυθμιστικό έλεγχο των «φιλικών» μικροοργανισμών της χλωρίδας – των προβιοτικών – όπως του οξύφιλου γαλακτοβάκιλου, που περιορίζει το μύκητα Candida στο έντερο, για να μη μετοικήσει σε άλλα σημεία του οργανισμού και προκαλέσει νόσο (π.χ. στον κόλπο των γυναικών).
Εφόσον η ισορροπία μεταξύ των δύο ομάδων των μικροβίων διατηρείται, οι λειτουργίες εξελίσσονται φυσιολογικά.
Η πηγή των προβιοτικών αυτών μικροβίων, που αποτελούν τις τόσο χρήσιμες για την υγεία μας χλωρίδες του οργανισμού μας, είναι κυρίως το έδαφος, όπου σαπροφυτούν αυτοί οι μικροοργανισμοί, ή τα γαλακτοκομικά προιόντα. Η μεγαλύτερη ομάδα είναι του γένους των γαλακτοβάκιλων (πάνω από 40 είδη), που μπορούν να ζουν σε όξινο περιβάλλον και σε θερμοκρασίες 40 – 44 βαθμών.
Γι’αυτό μπορούν να περάσουν από το γαστρικό υγρό χωρίς να καταστραφούν και να εγκατασταθούν στο έντερο. Το 1905 απομονώθηκαν από το γιαούρτι τρία είδη γαλακτοβάκιλων καθώς και από το γάλα που έχει ζυμωθεί (κεφίρ).
Τα πιο συνήθη είδη «φιλικών» μικροβίων που σαπροφυτούν στο έντερο του ανθρώπου είναι οι γαλακτοβάκιλοι (lactobacilli) acidophilus (οξύφιλος), casei, plantarum, salivarum, bulganus και ο στρεπτόκοκκος thermophillus.
Στον κόλπο της γυναίκας ο γαλακτοβάκιλος vaginalis είναι ο παράγοντας οξίνισης του κολπικού εκκρίματος, γιατί διασπά με τα ένζυμά του το γλυκογόνο του εκκρίματος. Σε περίπτωση καταστροφής αυτής της χλωρίδας αναπτύσσονται συνήθως μυκητιάσεις.
Αν τα φιλικά με τον οργανισμό μας μικρόβια «φονευθούν», κι αυτό μπορεί να συμβεί από τα «αντιβιοτικά» – που παράγονται κατ’αρχάς από μικρόβια σαν αμυντικές ουσίες, για να προστατευθούν από αλλά μικρόβια εχθρικά γι’αυτά, αλλά χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο ως θεραπευτικά φάρμακα (π.χ. πενικιλίνες, κεφαλοσπορίνες κ.τ.λ.) – από διάφορα συντηρητικά και αντισηπτικά που βρίσκονται στα τρόφιμα, αλλά και από χλωριομένο πόσιμο νερό ή με ακτινοβολίες ή με αντικαρκινικά χημειοθεραπευτικά, τότε η υγεία μας διαταράσσεται. Ακόμη και η διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας του γαστρεντερικού σωλήνα ή του δέρματος ή η κατάχρηση οινοπνεύματος μπορεί να προκαλέσουν καταστροφή της φυσιολογικής χλωρίδας, με αποτέλεσμα σε σύντομο χρονικό διάστημα οι παθογόνες αποικίες μικροβίων, μυκητών και ιών, που είναι ανενεργά από τον ανταγωνισμό των «φιλικών» μας μικροοργανισμών – προβιοτικών, να πολλαπλασιαστούν σε όλο το μήκος του εντερικού σωλήνα, να παράγουν τοξικά παραπροιόντα και μέσω αυτών να προκαλέσουν τοπικές βλάβες διαταράσσοντας ταυτόχρονα τις λειτουργίες της πέψης, του μεταβολισμού και την ανοσοβιολογική ισορροπία, ή γενικές λοιμώξεις, αφού χωρίς αντίσταση μπορούν να κυκλοφορήσουν και να βλαστήσουν διάφορα όργανα.
Στην Ελλάδα το γιαούρτι (υγείαρτος – yogurt) προσφέρεται ως μέσον επανασυστάσεως της παραβλαφθείσας χλωρίδας.
Προιόντα που περιέχουν γαλακτοβάκιλους και γενικά μικροοργανισμούς που χαρακτηρίζονται προβιοτικοί, χορηγούνται από το στόμα, ώστε σε σύντομο διάστημα να σχηματίσουν αποικίες σε όλο το μήκος του εντερικού σωλήνα και να δημιουργήσουν περιβάλλον που αυξάνει την απορρόφηση και αξιοποίηση των θρεπτικών συστατικών από τις τροφές, να συνθέσουν βιταμίνες και να βοηθήσουν στην αποβολή των υπολειμμάτων της τροφής και των παθογόνων μικροβίων και να θεραπεύσουν χρόνιες, κυρίως, εντερικές παθήσεις.
Επαναφέροντας τη φυσιολογική σύσταση του εντέρου ενεργοποιείται το ανοσοβιολογικό σύστημα, που επιτρέπει να παραχθούν μεγάλα αποθέματα μη ειδικών αντισωμάτων, αλλά και ειδικών αντισωμάτων έναντι νόσων του αναπνευστικού ή του ουροποιητικού, αν μάλιστα στα προβιοτικά αυτά προιόντα προστεθούν μικροοργανισμοί άλλων χλωρίδων, π.χ. του αναπνευστικού δέντρου ή των ουροφόρων οδών.
Βέβαια, η χορήγηση τέτοιων προιόντων δεν θα ήταν αναγκαία, αν δεν «σκοτώναμε» αυτά τα μικρόβια μας.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.